Suriyeliler ekonomiye katma değer

Suriyede savaş sebebiyle evlerinden olarak canlarını kurtarmak için ülkemize sığınan Suriyeli mülteci sayısı, son açıklanan rakama göre 3 milyon 622 bine ulaştı. Yapılan askeri operasyonlarla temizlenen bölgelere geri dönen mülteciler olsa da bu rakam toplam nüfusun çok az bir kısmına denk geliyor. Ülkemizde yaşayan Suriyelilerin çoğu da ekonomiye katılmış durumda. Para harcama kapasitesi belli bir seviyenin üzerinde olanlar, yaptıkları harcamalarla ekonomiye katkı sağlarken, bir kısmı ise iş gücü ile üretimde yer alarak ekonominin işlemesinde rol oynuyor.

180 MİLYON LİRALIK SERMAYE 100 BİN KİŞİYE İSTİHDAM

Ülkemizdeki Suriyeliler, girişimcilikleriyle de dikkat çekiyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)’ın Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği (TOBB)’nin verilerini baz alarak yayınladığı rapora göre; 2010 - 2017 yılları arasında Türkiye'de 6 bin 589 Suriye sermayeli şirket kuruldu. Bu sürede Suriye ortaklı şirketlerin toplam ortak sermayesi 179 milyon TL’ye ulaşırken, Ocak - Temmuz 2018'de Suriye sermayeli 937 şirket faaliyete geçti. Buradaki istihdam oranı ise 100 bin kişiyi aşmış durumda. 2011'de; Suriyeli şirketler, Türkiye’deki yabancı sermayeli işletmelerin sadece yüzde 2’sini oluştururken, geçen yıl bu oran yüzde 20’ye kadar yükseldi.

GÜNLÜK İHTİYAÇLARI EKONOMİYE KATMA DEĞER SAĞLIYOR

Suriyeliler, son dönemde özellikle art niyetli yaklaşımlarla oluşturulmaya çalışılan 'ülkeye zarar veriyorlar' algısının tersine ekonomik sistemin içinde yer alıyorlar. Gıda, giyecek gibi günlük ihtiyaçlarının yanında barınma talepleriyle oluşan tüketim ile farklı sektörlere katkı sunuyor. Nitekim, farklı sektör temsilcileri ülkemizde bulunan 3,6 milyon Suriyelinin günlük hayattaki tüketimin sağladığı ekonomik faydanın yabana atılmaması gerektiğini ifade ediyor.

NİTELİKSİZ ELEMAN AÇIĞINA İLAÇ

Suriyeli vatandaşların Türkiye ekonomisine yönelik katkılarına değinen Laleli Sanayici İş Adamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, her vatandaş gibi Suriyeli vatandaşların da kazandıkları parayı ülkemizde harcadığına değindi. Perakende tüketim alanında bu insanların gözle görülür bir etkisinin olmadığını vurgulayan Eyyüpkoca, “İşin imalat tarafında önemli katkı sağlıyor Suriye'den ülkemize gelen insanlar. Özellikle tekstil sektörü gibi alanlarda önemli bir yaraya dönüşen niteliksiz eleman açığına faydaları var” dedi. Niteliksiz eleman konumundaki Türk vatandaşlarının yapacakları işleri çoğu zaman beğenmediğini aktaran Eyyüpkoca, Suriye'den gelen insanların ihtiyaçları sebebiyle bu işlerde çalıştığını ve sektöre bu açıdan bakıldığında yadsınamaz derecede katkı verdiklerini ifade etti.

PARASI OLAN SURİYELİLER İYİ HARCAMA YAPIYOR

Birleşik Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, Suriyeliler arasında şehir hayatına katılanların ve para harcama kapasitesi yüksek olanların ekonomiye sağladığı katkının göz ardı edilemeyeceğini söyledi. Üretim alanında para harcama kapasitesi düşük olanların ise bir kesim tarafından kayıtsız bir şekilde çalıştırıldığını aktaran Öncel, “Kısa süre önce Gaziantep’e yaptığım seyahatte de bu şikayetlerle karşılaştım. Kayıtsız olarak Suriyeli insanları çalıştıran işverenler sektördeki rekabete zarar veriyor” sözleriyle bu potansiyeli yanlış kullanan kesimlere karşı uyarıyor.
SİSTEME ENTEGRE EDİLMELERİ GEREK
Çalıştırdığı işçisinin sigortasını ve evraklarını tamamiyle yasal bir şekilde yapan işverenin artan maliyeti sebebiyle kayıtdışı işçi çalıştırana göre dezavantajlı durumda kaldığını dile getiren Sinan Öncel, öncelikle bunun önüne geçilmesi gerektiğini ifade etti. Savaştan kaçarak ülkemize sığınan mültecilere Türk halkının ve hükümetinin her zaman dostane bir şekilde yaklaştığını belirten Öncel, “Gelen insanlar ayrıca eğitimsiz oluyor. Bu sistemin entegrasyonunu sağlamak gelecek adına atılacak en önemli adımlardan biri olur” diye konuştu.

Geçen yıl en çok bakkal açıldı

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, geçen yıl en çok açılışın 21 bin 836 iş yeriyle büfe, bakkal ve market işletmeciliği meslek kolunda yapıldığını bildirdi. Palandöken, yazılı açıklamasında, geçen yılın işletme sayılarına ilişkin değerlendirmede bulundu. 2018 yılı sonu itibarıyla esnaf ve sanatkar sayısının 1 milyon 753 bin 213 olduğunu belirten Palandöken, "Sicil Gazetesi'nde yayımlanan ilanlara göre, esnaf ve sanatkarlarımıza ait 1 milyon 886 bin 727 iş yeri var. Geçen yıl sonu itibarıyla 229 bin 298 iş yeri açılırken, 106 bin 167 iş yeri kapandı. Diğer taraftan 37 bin 337 iş yeri de vergi kayıtları sona erdiği için resen terkin edildi ancak ilgilileri müracaat etmediği için Sicil Gazetesi'nde terkin ilanları yayımlanmadı" ifadesini kullandı. Palandöken "Geçen yıl bir önceki yıla göre iş yeri açılışları kısmen aynı kalırken kapanışlar 2017'ye göre yüzde 9,5 arttı. 2018'deki dalgalanma, kapanışların artmasına neden oldu."