Gabar’da günlük 70 bin varil petrol üretimini 100 bine yükseltmeyi hedefleyen Türkiye’nin toplam günlük petrol üretimi 120 bin varili aştı. Yerli üretim artışı ithalata olumlu yansıdı. Ekim ayında ham petrol ithalatı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26 azaldı.
Türkiye, son yıllarda imza attığı keşiflerle petrol üretimini önemli ölçüde artırmayı başardı. 2024’ün ocak ayında 35 bin varil petrolün üretildiği Gabar’da 2024 yılı 70 bin varil üretimle kapatıldı. Gabar’daki üretimin yıllık katkısı 2 milyar doları aşarken, yıl sonu itibarıyla Türkiye genelindeki günlük petrol üretimi ise 120 bin varilin üzerine çıktı. Gabar’da yapılan üretim, toplam üretimin yarısını aşarak Türkiye’nin enerji güvenliğine büyük katkı sağladı. Türkiye’nin enerji sektörü hem iç üretim kapasitesini artırarak hem de ithalata olan bağımlılığını azaltarak büyük bir dönüşüm sürecinden geçiyor.
EKİMDE İTHALAT YÜZDE 26 AZALDI
Petrolden yenilenebilir enerji kaynaklarına kadar hemen her alanda üretim kapasitesini artırarak dışa bağımlılığını hızla azaltan Türkiye’nin son 15 yıldır izlediği kararlı politika meyvelerini veriyor. Petrol üretimindeki bu yükseliş, ithalat rakamlarına da olumlu yansıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) son olarak açıkladığı verilere göre, Türkiye'nin toplam petrol ve petrol ürünleri ithalatı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,82 azalarak 3 milyon 912 bin 199 ton oldu. Bu alanda asıl dikkat çekici düşüş ise, ham petrolde yaşandı. Ham petrol ithalatı ekim ayında bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 26 azalarak 2 milyon 180 bin ton oldu.
EN ÇOK PETROLÜ RUSYA’DAN ALDIK
Türkiye’nin 2024’ün ilk 10 ayındaki petrol ithalatı ise 24 milyon 950 bin ton oldu. 2023’ün ilk 10 ayında Türkiye’nin ham petrol ithalatı 25 milyon 530 bin ton olarak gerçekleşmişti. 2024’ün ilk 10 aylık diliminde 2023’ün aynı dönemine göre ithalat yüzde 3 geriledi. Türkiye’nin petrol ithalatında Rusya, Irak ve Kazakistan başı çekiyor. Geçtiğimiz yıl ocak-ekim arası Türkiye, Rusya’dan yaklaşık 14 milyon ton ham petrol ithal ederken, söz konusu dönemde toplam petrol ve petrol ürünleri ithalatında Rusya’nın payı yüzde 65 oldu. Söz konusu kalemde Irak’ın payı yüzde 9,3, Kazakistan’ın payı ise yüzde 6,4 seviyesinde gerçekleşti. Gabar'daki keşfedilen rezervlerin yanı sıra Türkiye'nin petrol üretim sahaları Batman, Diyarbakır, Adıyaman ve Şanlıurfa'da yoğunlaşıyor. Ham petrol ihtiyacının yüzde 85’ini halihazırda yurt dışından ithal eden Türkiye, yeni keşiflerle bu oranı düşürmeye devam ediyor.
Ekimde 1,5 milyon varil ithalat önlendi
- Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, Türkiye’nin ham petrol ithalatının geçtiğimiz ekim ayında önceki yıla göre 5,5 milyon varil azaldığını dile getirdi. Bu azalışın yaklaşık 1,5 milyon varillik kısmının yurt içindeki üretim artışından kaynaklandığı vurgulayan Akyener, “Diğer kısım ise akaryakıt talebi, stoklar ve akaryakıt ithalat ve ihracat dinamiklerine göre şekillendi” dedi. Ham petrol ithalatındaki düşüşte stokların da önemli ölçüde etkili olduğunu belirten Akyener, “Fakat her şekilde, yurt içi ham petrol üretim artışının etkileri daha fazla gözlemlenmeye başladı. Gelecek yıl yerli üretimin payı biraz daha artacak” dedi.
