Dünyada paslanmaz çelik ithalatında yüzde 58'e kadar çıkan vergi oranının Türkiye'de yüzde 12 olarak uygulanması yerli üretici ile ithalatçıları karşı karşıya getirdi. İthalat cephesi, verginin azaltılmasını isterken, oranı yetersiz bulan üreticiler ise yerli ve kaliteli üretime dikkat çekiyor.
Son aylarda paslanmaz çelik ithalatına yönelik yoğun tartışma yaşanırken sektörde adeta kılıçlar çekildi. Paslanmaz çeliğin temsilcileri, gümrük vergilerinin sektöre etkilerini açıklamak ve çözüm önerilerini paylaşmak üzere önümüzdeki Cuma günü toplantı yapmayı planlıyor. Sektör temsilcisi 10 kadar sivil toplum örgütünün, çelik ithalatında vergi oranlarının azaltılması için çağrı yapması bekleniyor. Bu toplantı öncesinde, eleştirilerin hedefinde yer alan soğuk paslanmaz çelik üreticisi POSCO ASSAN TST, İstanbul’da dün basın toplantısı düzenleyerek sektördeki haksız rekabetin önüne geçme çağrısı yaptı.
YERLİ ÜRETİM TÜKENMESİN
2013’ten bu yana Kocaeli'nde haddelenmiş soğuk paslanmaz çelik üreten POSCO ASSAN TST yetkilileri, sektörde haksız rekabet olduğunu savunuyor. Dünkü toplantıda konuşan şirketin kurucu ortağı Kibar Holding’in CEO’su Haluk Kayabaşı, son dönemdeki tartışmalara dikkat çekerek, “İç talebe yanıt veren nitelikli üretimimiz, ikinci kalite çeliği yüksek kâr marjıyla satanların düzenini bozuyor. Haksız rekabete karşı önlem alınmazsa yerli üretim tükenecek, kaynak israf edilecek, ekonomi zarar görecek. Yerli üretim korunursa yeni yatırımların önü açılacak, sektör gelişecek” dedi.
AB’DE KORUMA ORANI %58
“Dünya, paslanmaz çelik ithalatında Çin, Endonezya ve Tayvan’a yüzde 58’e varan oranlarda korunma önlemi uygularken Türkiye dampingli ve ikinci kalite ürünün ülkeye girişine sadece yüzde 12 vergi uyguluyor. Asya’nın Avrupa Birliği’ne ve ABD’ye satamadığı paslanmaz çelikte Türkiye artık açık pazar haline geldi” diyen Kayabaşı mevcut durumun devam etmesi halinde Türkiye'de üretiminin biteceğini söyledi.
Kayabaşı eleştirilere yönelik şu açıklamayı yaptı: “Çin, Endonezya ve Tayvan gibi ülkeler, üretimlerini iç tüketimin çok üzerinde tutarak, Türkiye'de rekabet ediyor. Avrupa Birliği (AB), ABD hatta Asya ülkeleri bile bahsi geçen üreticilere karşı yüzde 58'lere varan oranda anti-damping önlemi uyguluyor.”
KALİTESİZ MALI ALIP İHRAÇ EDİYORLAR
Haluk Kayabaşı, çelik servis merkezlerinin aldıkları ikinci kalite malzemeyi işleyip iç pazara yüksek kar marjlarıyla sattıklarını, 2013'te yerli üretimin başlamasıyla kar marjları düştüğü için karşı cephe aldıklarını kaydetti. Kayabaşı, "Aldıkları kaliteli ürünleri özellikle son yıllarda yerli üreticilere tedarik etmek yerine ihraç etmeyi tercih ediyorlar. Kalitesiz ve dampingli ürünleri, hatta üretimimizde bulunmayan ürünleri dahi Türk menşeili gibi göstererek AB'ye ihraç ettiler. AB, şikayetler üzerine Ağustos 2023’te soruşturma başlattı. Bunun sonucunda Türkiye bir yıla yakın süre AB’ye ihracat yapamaz hale geldi" diye konuştu.
Türkiye'nin ihtiyacı 350-400 bin ton
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Türkiye’nin yıllık soğuk haddelenmiş paslanmaz yassı çelik tüketimi son 10 yılda yaklaşık 350-400 bin ton civarında oldu. Türkiye’nin soğuk haddelenmiş paslanmaz yassı çelik ithalatı 2023’te 307 bin 219 ton olarak gerçekleşti. İhracat ise 89 bin 268 ton oldu. 2023 rakamlarına göre toplam 307 bin 219 olan çelik ithalatının 220 bin tonu Uzak Doğu’dan 81 bin 369 tonu AB'den 5 bin 850 tonu ise diğer ülkelerden gerçekleşti.
Yüzde 45 kapasiteyle çalışıyoruz
Güney Koreli POSCO ve Kibar Holding ortaklığıyla 2011’de kurulan POSCO ASSAN TST Çelik Sanayi A.Ş. 350 milyon dolar yatırımla hayata geçirildi. Firma açıklamasına göre; bugüne kadar 2 milyon ton paslanmaz çelik üreterek, 1,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. POSCO ASSAN TST 2023’te yıllık 300 bin ton üretim kapasitesi ve yüzde 45’lik kapasite kullanım oranıyla 134 bin 552 ton üretim gerçekleştirdi. Bu üretimin 97 bin 667 tonu (yüzde 75'i) yurt içi satışlara, 32 bin 372 tonu ise (yüzde 25'i) ihracata gitti.
