Fatih sondaj gemisinin Kıbrıs batısında doğalgaz rezervi bulduğu haberleri Avrupa’yı panikletmeye yetti. Ankara, Türkiye’yi yaptırımlarla tehdit eden Avrupa’ya rest çekerek Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini artıracağını duyurdu. Fatih, Yavuz ve Barbaros’un ardından sismik araştırma gemisi Oruç Reis de rotayı Akdeniz’e kırdı.
KKTC tarafından Türkiye Petrolleri'ne (TP) devredilen sahalarda süren sondajlarda sonuç alınıyor. Bir süredir Kıbrıs batısındaki Baf açıklarında doğalgaz-petrol arayan sondaj gemisi Fatih'in, piyasa değeri 40 milyar dolara ulaşan 170 milyar metreküplük doğalgaz bulduğu iddia edildi. Türkiye'nin ikinci sondaj gemisi Yavuz ise Kıbrıs doğusundaki aramalarını Karpaz açıklarında sürdürüyor. Rusya'dan alınan S-400 bataryasının Doğu Akdeniz hava sahasını kapatacağından endişelenen Yunan basını ise "Fatih'in son gaz keşfinin Rum Kesimi'nde alarma neden olduğu" yönünde haberler yayınlıyor. Derin denizdeki gelişmelerin Yunan basını tarafından Avrupa Birliği dişişleri bakanları toplantısından önce duyurulması, Avrupa'nın panik halinde bir dizi yaptırım kararı almasına yol açtı.
AVRUPA RUMLARIN YANINDA
AB Dış İlişkiler Konseyi, Türkiye'nin, kendi münhasır ekonomik bölgesi (MEB) içinde bulunan Kıbrıs çevresindeki sondaj faaliyetini bahane ederek 'yaptırım' tehdidinde bulundu. Sözkonusu karar, Türkiye'nin AB'den 2020'ye kadar alması öngörülen üyelik öncesi mali fonlarda kesintiye gidilmesini, havacılık anlaşması müzakerelerinin durdurulmasını, ekonomi ve ticari ilişkilerde üst düzey siyasi diyalogun askıya alınmasını, Avrupa Yatırım Bankası'ndan Türkiye'ye verilecek kredi desteğinin de gözden geçirilmesi talebini kapsıyor. 2020'ye dek Türkiye'nin alması gereken 145.8 milyon avroluk fon, karar uyarınca bloke edilecek. AB dışişleri bakanları ayrıca, Akdeniz'de doğalgaz sondaj faaliyetleriyle bağlantılı olanların hedef alınacağı muhtemel mali yaptırımlar konusunda da Avrupa Komisyonu'nun çalışmalara devam etmesini istedi.
ANKARA RESTİ ÇEKTİ
Avrupa'nın yaptırım tehdidine Dışişleri Bakanlığı sert tepki gösterdi. Bu kararların Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon faaliyetlerini sürdürme yönündeki kararlılığını hiçbir şekilde etkilemeyeceğini bildiren Dışişleri, 'Kıbrıs Türkleri yokmuş gibi' hareket eden Avrupa'nın 'Rum/Yunan ikilisinin suiistimaline alet olduğunu' kaydetti. 13 Temmuz'da KKTC'nin sunduğu 'ortak komite' teklifinin Güney Kıbrıs yönetimince reddedildiğini hatırlatan Ankara, "AB'nin bu fırsatı değerlendirmek ve hidrokarbon kaynakları konusunda Ada'daki iki tarafı bir araya gelmeye teşvik etmek yerine,
Türkiye aleyhinde kararlar almaya yönelmesi etkisiz, gerçeklikten kopuk ve yapıcı olmayan bir hareket tarzıdır. Ülkemiz hem kendi haklarını, hem de Kıbrıslı Türklerin haklarını bundan önce olduğu gibi bundan sonra da kararlılıkla korumaya devam edecek, bu yöndeki faaliyetlerini daha da arttıracaktır" açıklaması yaptı.
Oruç Reis de Akdeniz yolcusu
Tüm baskılara göğüs germeye kararlı Türkiye, Fatih ve Yavuz sondaj platformları ile Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisinin faaliyet yürüttüğü Doğu Akdeniz'e MTA Oruç Reis araştırma gemisini de gönderecek. Halen Marmara Denizi'nde çalışan Oruç Reis'in bölgeye gönderilmesi halinde Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki araştırma ve sondaj platformu sayısı 4'e çıkmış olacak. Gelişmeyi duyuran Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Bölgede sürdürdüğümüz faaliyetlerimize şimdi dördüncü gemimizi de dahil ediyoruz. Ağustos 2017’den bu yana Karadeniz ve Marmara’da sismik araştırmalarını sürdüren MTA Oruç Reis sismik araştırma gemimiz de Marmara'daki çalışmalarının hemen ardından, Akdeniz’deki sismik araştırmalarını yapmak üzere bölgeye gönderilecek" şeklinde bilgi verdi.
KKTC doğruladı
Türkiye’nin Fatih gemisiyle Baf açıklarında doğalgaz bulduğu şeklinde ilk kez Rum basınında dile getirilen iddiayı Kuzey Kıbrıs basını da doğruladı. KKTC basınına konuşan üst düzey bir kaynak, “İlk bulgulara göre Türkiye’nin gaza ulaştığı doğru. KKTC Türkiye’ye arama yapma konusunda lisans verdi. Resmi açıklama Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından yapılabilir” açıklaması yaptı. Rum basını Fatih sondaj gemisinin Doğu Akdeniz’de oldukça büyük bir doğalgaz rezervi bulduğunu iddia etmişti. Gazeteler AB kaynaklarının “Türkiye 170 milyar metreküplük doğalgaz rezervi buldu” diyerek Kıbrıs Rum Yönetimi’ni bilgilendirdiğini yazmıştı. Gazeteler Türkiye’nin yeni aldığı S-400’lerle bu rezerv alanlarını koruyacağını öne sürmüştü. Rum basınının bulunduğunu iddia ettiği doğalgaz rezervinin piyasa değeri 40 milyar doları buluyor.
- Biz karar veririz
- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, yaptırım tehdidi savuran AB'ye rest çekti. "Eğer Türkiye'ye yönelik böyle kararlar alırsanız faaliyetlerimizi arttıracağız. Doğu Akdeniz'de üç gemimiz var, dördüncü gemiyi de göndereceğiz. Türkiye ile böyle yöntemlerle baş edemeyeceklerini anlasınlar. Kendi kıta sahanlığımızda ne yapacağımıza biz karar veririz" diyen Çavuşoğlu, Avrupa'nın aldığı kararların uygulanma imkanı bulunmadığını dile getirdi. Rum Kesimi ve Yunan baskısıyla AB'nin 'kıytırık' kararlar almak zorunda kaldığını belirten Çavuşoğlu, "Rum Kesimi, paylaşım AB üyeliğini de suistimal ederek, şımarık bir çocuk gibi bunu yapmak istememektedir. Biz yıllarca uyarı yaptık, 'Eğer siz bunu yapmazsanız, Birleşmiş Milletler (BM) yapmazsa, biz bunu yapacağız. Garantör ülke olarak Kıbrıs Türk halkının hakkını koruyacağız ve biz de sondaja başlayacağız' dedik ve başladık" diye konuştu. Rumları KKTC ile hakça paylaşım için masaya oturmaya davet eden Çavuşoğlu, "Aksi takdirde Kıbrıs Türk halkının hakkını kimseye yedirmeyiz" vurgusu yaptı.
