Merkez Bankası, nisanda 58,5 milyar dolar olan yurt içi bankalarla swap açığını 31 Temmuz itibarıyla sıfıra indirdi. Net döviz pozisyonu 93,1 milyar dolar iyileşen Merkez Bankası'nın şimdiki hedefi, Çin, BAE ve Güney Kore gibi merkez bankalarıyla olan swap anlaşmalarını sonlandırmak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan’ın 2024 yılı üçüncü Enflasyon Raporu Tanıtım Toplantısı'nda 31 Temmuz itibarıyla sıfıra indirdiklerini açıkladığı swap bakiyesinin sadece yurt içinde 58,5 milyar doları bulduğu öğrenildi. Merkez Bankası, rezerv yönetimi kapsamında dış yükümlülüklerinin azaltılması amacıyla uluslararası depo alım işlemlerinin gözden geçirildiğini duyurmuştu. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Çin ve Güney Kore gibi yurt dışında da anlaşma yoluyla depo olarak tutulan dövizlerin ilgili ülkelere geri ödenmeye başlandığı biliniyor.
SUUDİ ARABİSTAN’IN 5 MİLYAR $’I ÖDENDİ
Bu kapsamda, 2023 yılında Suudi Arabistan Kalkınma Fonu ile gerçekleştirilen 5 milyar dolar tutarındaki depo alım işlemi geçtiğimiz ay sonunda karşılıklı mutabakat ile sonlandırıldı. Açıklamada, "Son dönemde depo bakiyelerinin azaltılması yoluyla dış yükümlülüklerimizde yaklaşık 7 milyar ABD doları karşılığı iyileşme sağlanmıştır" denildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Programımızla artan dış kaynak girişi, ters dolarizasyon ve azalan dış finansman ihtiyacı sonucunda rezervlerimiz güçlendi. Bu sayede dış yükümlülükleri azaltıyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Edinilen bilgiye göre; yurt içinde yerleşik bankalardan döviz alıp karşılığında Türk Lirası verilerek yapılan swap miktarında da azaltma yoluna gidildi. Merkez Bankası’nın kasasında bulunan swap tutarı 1 Nisan’da 58,5 milyar dolar seviyesinde iken, 31 Temmuz’da sıfırlandı. TCMB'nin yurt içi bankalarla yaptığı swap stoku geçtiğimiz sene 64,5 milyar dolarla zirveyi görmüştü.
SIRADA ÇİN, BAE VE GÜNEY KORE VAR
Hatırlanacağı üzere Merkez Bankası yurt dışında da ilk olarak Çin ile her üç yılda bir yenilenen swap anlaşması imzalamıştı. En son Haziran 2021’de gerçekleştirilen swap miktarı 6 milyar dolar seviyesindeydi. Güney Kore ile 2 milyar dolar, Katar ile Aralık 2021’de 3 yıllık olarak yenilenen 15 milyar dolar karşılığı swap anlaşmaları yapıldı. Birleşik Arap Emirlikleri ile ise 2022’de 5 milyar dolarlık bir swap anlaşmasına varılmıştı. Ekonomistlere göre, Suudi Arabistan’ın ardından sıra bilançoda görünmeyip rezervde artı olarak yer alan diğer ülke merkez bankaları swaplarına geldi.
Döviz pozisyonu 93,1 milyar dolar iyileşti
Merkez Bankası’nın rezerv kalitesinde de ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalar sayesinde iyileşme sürüyor. 22 Mart ile 2 Ağustos tarihleri arasında, brüt rezervler 26,5 milyar dolar artış gösterdi. Net döviz pozisyonu 93,1 milyar dolar iyileşti. TCMB'nin net rezervleri 51,4 milyar dolara ulaştı. Brüt rezerv düzeyi 2 milyar 375 milyon dolar artarak 148 milyar 11 milyon dolardan 150 milyar 386 milyon dolara çıktı. Swap hariç net rezervler de 24,4 milyar dolardan 28,6 milyar dolara yükseldi.
SWAP NEDİR?
İki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde farklı para birimlerini karşılıklı olarak değiştirdikleri takas işlemine swap sözleşmesi deniyor. Swap piyasasında ağırlıklı döviz ile faize dayalı sözleşmeler işlem görüyor. Merkez bankaları, swap anlaşmaları ile yabancı para cinsinden likidite sağlarken, döviz kurlarında yaşanan ani dalgalanmalara karşı pozisyon alabiliyor.
