Merkez Bankası'nın 2020'in ilk toplantısından da indirim kararı çıkmasının ardından faiz oranları yıllıkta yüzde 11,25 puan seviyesine geriledi.
Son faiz kararıyla birlikte 4,5 yıl sonra geçtiğimiz yıl temmuz ayında başlayan faiz indirimi 7 ayda toplam bin 275 puanı buldu.
Kamu bankalarının öncülüğünü çektiği indirim seferberliği kapsamında konut kredi faizleri, Merkez'in de 7 ay içerisinde düzenlediği 5 toplantıda peş peşe yaptığı bin 275 puanlık indirimin ardından sıfır konutta 0,79'a kadar geriledi.
Faizlerdeki keskin düşüş sonrası konut satışları da ciddi anlamda artmaya başladı. Son açıklanan verilere göre; Türkiye genelinde konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,7 oranında artarak 202 bin 74 adet oldu. Aralık ayı verisinin açıklanmasıyla 2019 yılında toplam 1 milyon 348 bin 729 konut satış sonucu el değiştirmiş oldu.
Satışların 332 bin 508 adedi ipotekli türünde gerçekleşirken, bu oran ile 2019 yılında ipotekli satışların payı da yüzde 24,7'ye çıktı.
Faizlerin düşmesiyle birlikte yüzde 2’nin üzerine çıkan konut kredi faizlerinin kamu bankalarında sıfır konutta 0,79'a kadar inmesi vatandaşa da neredeyse bir ev parası kadar kar ettirdi.
Aynı kredi miktarı bir ara yüzde 2,15'e kadar çıkan konut kredisi faiziyle hesaplandığında ise ortaya aylık 4 bin 663 TL taksit ve vade sonunda 360 bin TL'lik faiz ödemesinin yer aldığı bir ödeme planı çıkıyor.
Kamu bankalarında 0,79'a kadar inen sıfır konut kredi faiz oranları özel bankalar da ise 0,94'e kadar çekilmiş durumda. İşin bu tarafında ise en düşük oran 0,94 ile ING Bank da yer alırken, bu bankayı 0,98 ile Alternatif Bank izledi.
Özel bankaların konutta uyguladığı en düşük faiz oranı olan 0,94 ile 10 yıl vadeli 200 bin TL'lik kredide aylık taksit 2 bin 786 TL toplam faiz ise 135 bin TL şeklinde hesaplanırken, 0,99'da taksit 2 bin 855 TL'ye çıkıyor. Özel bankaların uyguladığı en yüksek oranda ise aylık taksit 3 bin 375 TL, faiz ödemesi ise 205 bin TL şeklinde.
Söz konusu en yüksek oran, kamu bankalarının 0,79'luk faiz oranı ile karşılaştırıldığında aylık taksitte 790 TL'lik, toplam geri ödemede ise yaklaşık 100 bin TL'lik bir fark oluşuyor.
Öte yandan faizlerin düşmesiyle konut tarafında yaşanan hareketlilik fiyatlara da yansımaya başladı. TÜİK’in açıkladığı son verilere göre fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan konut fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 7,19 oranında arttı.
Son 4 yılda konut üretim maliyetlerinin yüzde 100'e yakın arttığını, bunda kurun da etkisinin olduğunu aktaran inşaat firmaları ise üretilen projelerde ve stoklarda bu rakamların görülmeyeceğini belirterek, faizler bu kadar düşmüşken, vadeler uzamışken tüketicilerin kendi bütçelerine göre konut almalarının tam zamanı olduğunu belirtiyor.
İstanbul genelinde satılıkta fiyat aralığı ortalamada ilçesine göre 200 bin TL'den başlayıp 1 milyonun üzerine çıkıyor. Kiralık tarafında ise ortalamada 800 TL'den başlayan oranlar 4 bin TL bandının üzerini görüyor. Yine 1 milyon TL'lik bir konutun ortalama kirası 4 bin TL civarında iken söz konusu kira oranı ile geri dönüş süresi 20 yıl iken 200 bin TL'lik 800 TL kiralı bir evin geri dönüşüm süresi de aynı oluyor.