Doğu Akdeniz'i tek yanlı parselleyerek uluslararası şirketlere kiralayan Güney Kıbrıs Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), ilk doğalgaz gelir paylaşımı anlaşmasını gaz yatağına ulaşan Amerikan Noble Enerji firmasıyla yaptı.
Rumlar, 2011 yılında Afrodit bölgesindeki yatakta üretimin süreceği 18 yılda 9 milyar doların üzerinde gelir elde edecek. Rum Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis, Noble Enerji ve İsrailli ortaklarıyla uzun süredir devam eden gelir paylaşımı anlaşmasını tamamladıklarını belirterek, Afrodit yatağından çıkartılacak doğalgazın Mısır'ın İskenderiye kentindeki Idku sıvılaştırma tesisine boru hatlarıyla taşınacağını açıkladı.
ANLAŞTILAR!
Noble Enerji, Rumlar'dan parsel kiralayan ilk şirket. Kıbrıs’ın 400 km güneyindeki Afrodit adı verilen 12 numaralı parseli kiralayan firma, 2011 yılında orta büyüklükte kabul edilen (350 milyar metreküp) doğalgaz yatağına ulaşmıştı. Şirket, İsrail'in Delek ve Hollanda merkezli Shell ile ortak. Rumlarla yapılan ilk anlaşma, elde edilecek gelirin yüzde 62'sinin Rumlara bırakılması yönündeydi. Uzun yıllar süren pazarlıklar sonucunda Rumlar gelirlerinde indirim yaptı ve yüzde 52'ye razı oldu. Anlaşmaya göre Noble ve ortakları, Akdeniz'in ortasındaki yataktan Mısır'a 1.1 milyar dolara mal olacak boru hattı inşa edecek. İlk gaz 2022-2024 yılları arasında Mısır'a ulaşacak. Gaz sıvılaştırıldıktan sonra uluslararası piyasalara satılacak. Petrol varil fiyatlarında gerileme olmazsa, Rumlar her yıl ortalama 500 milyon dolar pay alacak. Yatağın 18 yıl işletim ömrü olduğu tahmin ediliyor.
GASPIN SOMUT ÖRNEĞİ
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, yapılan anlaşmanın kabul edilemez olduğunu belirterek, “Söz konusu anlaşma, Ada’nın doğal kaynakları üzerinde eşit haklara sahip olan Kıbrıs Türklerinin haklarının GKRY tarafından gasp edilmeye devam edildiğini gösteren somut bir örnektir.” değerlendirmesinde bulundu. Sözcü Aksoy “Anlaşmada Kıbrıs Türklerine hiçbir atıfta bulunulmadığı ve Kıbrıs Türklerine gelir paylaşımında pay verilmediği anlaşılmaktadır. Bu, hem bizim hem de KKTC için kabul edilemez bir durumdur.” ifadelerini kullandı.
