İstanbul'da kentsel dönüşüm, üniversite için gelen öğrenciler, yabancılar ve pandemiden sonra geri dönüşler derken kira fiyatları adeta uçuşa geçti. Anadolu Yakası'nda Kadıköy, Bostancı, Göztepe gibi semtlerde yüzde 50-60'lara varan, hatta daha fazla artış var. 1-2 sene önce 3 bin TL'ye bulunan ev, şu anda 5 bin TL'ye kadar çıkarken 3+1 evlerde ise kiralar 10 bin TL bandına dayanmış durumda.
Kentsel dönüşümle başlayan, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, üniversitelerin açılması, yabancıların Türkiye'deki konut talebi ile fahiş rakamlara ulaşan kira fiyatları tüketicinin cebini yakıyor.
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, yaptığı açıklamada, şu anda İstanbul'da kiralarda ciddi artış olduğunu belirterek, artış oranlarının bölgesel bazda değiştiğini ifade etti.
KİRALAR 10 BİN TL'YE KADAR ÇIKTI
"Anadolu Yakası'nda Kadıköy, Bostancı, Göztepe gibi semtlerde yüzde 50-60'lara varan, hatta daha fazla artış var. 1-2 sene önce 3 bin TL'ye bulduğunuz evi, şu anda 4-5 bin TL'den aşağı bulamıyorsunuz. 3 artı 1 evler zaten uçmuş durumda, 7 bin TL, 8 bin TL, 10 bin TL diye gidiyor. Avrupa Yakası'nda da bu hikaye Avcılar'da başladı. İki bölgede de kentsel dönüşüm var. İki bölgede de kentsel dönüşümden dolayı yaklaşık 30-50 bin hane halkı bir anda ev aramaya başladı. Bölgede bunu karşılayacak potansiyel olmadığı için de bu sefer talep diğer bölgelere kaydı, oralarda da fiyatlar yükseldi.
Suadiye'de, Bostancı'da kiralar 4-5 bin TL'ye çıktı ki bu bahsettiğim fiyatlar 2 artı 1 evler için geçerli. İnsanlar ev bulmak için bu sefer yakın semtlere gitmeye başladı. Bu sefer o semtlerde de kiralar yükseldi. Salgın dolayısıyla memleketine giden bazı aile ve öğrenciler dönüşe başladı. Üniversite sonuçlarıyla birlikte de bir talep oluştu. Yabancılar geliyor, onlar da piyasayı yükseltti. Hepsi üst üste gelince birkaç sebepten dolayı şu anda böyle bir tablo ortaya çıktı."
Nizameddin Aşa, şu anda eskisi kadar yeni inşaat yapılmadığını, bunun da artışlara etkisi olduğunu belirterek, artışların bölge bölge değiştiğini, verilere göre Türkiye genelinde ortalama kira artış oranının yüzde 26 olduğunu söyledi.
Kira zammının TÜFE'den fazla olamayacağını belirten Aşa, "En üst limit bu. Bunun üstünde yapamazsın, altında yapabilirsin. Eğer ev sahibi bunu yaparsa (TÜFE'nin üstünde zam), kiracı da yanlışlıkla öderse kiracının bunu geri isteme hakkı var. İki taraf anlaşmadığı sürece mal sahibinin TÜFE üstünde artış yapma hakkı yok." dedi.
Artışların kentsel dönüşümle başladığı için kentsel dönüşümün tamamlanması ve yeni inşaat projelerinin gündeme gelmesi ile tablonun tersine döneceğini aktaran Aşa, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bir anda ev arayışına giren 50-60 bin hanenin, kentsel dönüşümden dolayı 1,5-2 seneye kadar inşaatları tamamlanmış olacak, onlar kendi evlerine dönecek. Bu sefer boşta evler kalacak, kapasite artışı yaşanacak, yani bu artışlar en fazla 2 yıl devam eder. Bu bir furyaydı. Bundan sonra aynı şekilde kiralarda üst üste yükselme görmeyiz. Yıl sonuna kadar bu artış trendi devam eder ama daha düşük oranlarda devam eder. Yıl sonundan sonra bir duraksama yaşarız, 1,5-2 yıla kadar da tablo tersine döner."
"Mutlaka bir denetime ve gözetime ihtiyaç var"
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük de kira artışlarındaki yüksekliğe dikkati çekerek, kendilerine bu konuda çok sayıda şikayet geldiğini anlattı.
"Ev sahipleri TÜFE kuralına uymuyor, daha da arttırmak istiyor ve çeşitli bahanelerle mevcut kiracıyı çıkarıp daha yüksek kirayla evlerini kiraya vermek istiyor. Mevcut kiracıların, tüketicilerin karşılaştığı en büyük sorun bu. Piyasada herkes fiyatların artacağı beklentisine girdi. Yakın zamanda okullar açılıyor, üniversiteye yeni öğrenciler gelecek, tayinler var. Ev sahipleri, bunları da bahane yaparak kiraları artırıyorlar. Burada mutlaka bir denetime ve gözetime ihtiyaç var."
Gelen göçlerle birlikte konut talebinin artması sonucu mevcut konutların ihtiyaca yanıt veremediğini, buradan kaynaklanan bir artış olduğunu aktaran Küçük, sebeplerin tamamı birleştiğinde ciddi bir şikayet yoğunluğunun kendilerine geldiğini söyledi.
- Küçük, özellikle yeni kiralama yapacak tüketicilerin aidat bedellerine dikkat etmesi gerektiği uyarısında da bulundu.