İkinci TMSF devri

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), milletin sırtına 55 milyar dolarlık yük bırakan batık banka enkazıyla 17 yıldır uğraşıyor. 28 Şubata destek vererek beslenen batık banka patronlarının topladıkları paraları kendi grup şirketlerine aktarması ve off-shore hesaplarına yatırmaları sonucunda el konulan 20'den fazla banka TMSF'ye devredilmişti. Batık enkazını temizleye çalışan ancak süren davalar nedeniyle bir türlü bu işe son noktayı koyamayan Fon yönetiminin şimdi daha bir kritik görev var.

Boydak Holding'in 41 şirketinin devrinin ardından Akın İpek Grubu'nun 17 şirketinin de Fon' devredilmesiyle birlikte TMSF, dev bir holding haline dönüştü. 5'i banka olmak üzere onlarca şirket ve onbinlerce çalışanı olan bir büyük grup haline gelen TMSF, 8 ayrı sektörde 41 şirketiyle faaliyet gösteren Boydak Holding'i idare ediyor artık. 140 ülkeye ihracat yapan ve geçen yıl 6,9 milyar lira ciro yapan Boydak'ın yaklaşık 14 bin çalışanı ve 2 bin bayisinin gözü bundan sonra Fon yönetiminin aldığı kararda olacak.

FETÖ soruşturması kapsamında el konulan şirketlerin Fon'a yük getiren batık bir pozisyonları olmadığı biliniyor. Ancak, bu şirketlerin mali yapıları ve geçmişe dönük faaliyetlerinin mercek altına olma zorunluluğu Fon yönetimini kritik bir görevle karşı karşıya bırakıyor. 1999'da başladığı bankacılık ve finans sistemini temizlemesi 17 yıldır süren TMSF'nin teröre kaynak sağlayan şirketleri ayıklama işi de yıllar alabilir.

Bu kapsamda yürütülen faaliyetler sonucunda, 2016 yılı ikinci üç aylık döneminde Fon, 71 milyon USD tutarında çözümleme geliri elde etmiş, çözümleme faaliyetlerine ilişkin rezervin değerlemesinden ise yaklaşık 5 milyon USD tutarında finansal gelir sağlamıştır. Aynı dönem içerisinde Hazine Müsteşarlığına yapılan ödeme tutarı 1 milyon USD olarak gerçekleşmiştir.

1994 yılından itibaren faaliyet izni kaldırılarak haklarında iflas kararı verilen ve temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona devredilen bankalar ile ilgili olarak Fon tarafından tasfiye, çözümleme ve geri kazanım çalışmaları devam ediyor. Türkiye'yi uçurumun kenarına getiren 23 batık bankadan kalma 215 gayrimenkulü ve onlarca şirketi de satılmayı bekliyor. Fon tarafından sigortalı mevduat ödemeleri kapsamında aktarılan kaynaklar ile iflas masaları tarafından fona yapılan geri ödemelere bakıldığında

devletin, el konulan bankaların ortak ve ana hissedarlarından 13 milyar lira alacaklı olduğu görülüyor.

Bu 13 milyar liranın tamamına yakını Uzan Ailesi'nin ana hissedarı olduğu İmar Bankası'ndan kaynaklı. Uzanların ana hissedarı olduğu müflis Türkiye İmar Bankası'nın alacakları devam ediyor. 22 bin aşkın Uzanzedenin anapara ve faiz alacaklarının toplamı TMSF tarafından maksimum 970 milyon lira olarak rapor edildi. Süren davalar sonucunda belirlenen alacaklar fon tarafından ödeniyor. Son olarak 16 hak sahibine ödeme yapıldı.

Medya ve eğitim sektörlerindeki şirketleri kapatılan Koza İpek Grubu'nun geride kalan 17 şirketi de TMSF'ye önceki gün devredildi. Grubun madencilik, enerji, inşaat, gıda, turizm, havacılık ve sigorta sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerini bundan böyle Fon yönetimi idare edecek.

TMSF, Birleşik Fon Bankası, Türk Ticaret Bankası, ve Asya Katılım Bankası ile ilgili çözümleme faaliyetlerine devam ediyor. TMSF yönetimi; diğer fon bankalarından intikal eden varlık ve yükümlülüklerin çözümlenmesini Birleşik Fon Bankası üzerinden yürütüyor. Şimdiye kadar el konulan 20'ye bakın bankanın alacakları, borçları ve bunlara ilişkin takip işlemleri için havuz görevi gören Birleşik Fon Bankası'nın 30 Haziran 2016 tarihli bilanço tablosuna göre toplam aktifleri 4 milyar lira, özkaynak tutarı ise 597 milyon lira. Bankanın ikinci çeyrek net kârı ise 18,3 milyon lira.

Fon'un elindeki bir diğer banka ise 28 Şubat döneminin meşhur davalarına konu olan Türk Ticaret Bankası. Dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz'ın adının da karıştığı davanın ardından TMSF'ye devredilen Türkbank da faaliyetlerine devam ediyor. 186 milyon lira gibi küçük bir aktif büyüklüğe sahip olsa da banka, süren davaları nedeniyle hala kapatılmadı. 175 milyon liralık likide bulunan banka bu yılın ikini çeyreğinde 11 milyon liralık net kar yazdı.

TMSF'nin elindeki bir diğer banka ise FETÖ'nün mali kaynaklarının yönetiminde kullanıldığı anlaşılan Bank Asya. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun Mayıs 2015'te aldığı kararla ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimini TMSF'ye devrettiği Asya Katılım Bankası, geçtiğimiz mayıs ayında satışa çıkarıldı ancak taliplisi çıkmadı. Bankayı hain planları için kullanan FETÖ'nün 15 Temmuz kalkışması, bankanın kapısına kilit vurulmasını beraberinde getirdi. Milletçe püskürttüğümüz darbe girişiminin hemen ardından faaliyetleri geçici olarak durdurulan bankanın faaliyet izni, 22 Temmuz 2016'da BDDK tarafından iptal edildi. Bu kararın ardından TMSF Bank Asya'nın tasfiye süreci başlattı.

Önce kayyum atanan ardından da TMSF'ye devredilen Boydak Holding; 41 şirketi ve 14 bin çalışanıyla mobilya, enerji, demir- çelik, tekstil, kimya, pazarlama, lojistik, teknik servis, yurtdışı iştirakler, havacılık ve finans sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Yurt dışındada iştirakleri bulunan Boydak'ın İstikbal, Bellona, Mondi, Boyteks, Form Sünger gibi markalar bulunuyor.

2 bin bayisi olan Holding, 140'ı aşkın ülkeye ihracat yapıyor ve yurtdışında 342 bayisi var. 2015 yılında yüzde 6 büyüme artışıyla 6.9 milyar ciro gerçekleştiren Boydak Holding, 2016 yılı ciro hedefi ise 7,8 milyar lira. Merkez Çelik, Boytaş, Hes Kablo gibi kuruluşları bünyesinde barındıran Boydak Holding, İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinde 7, ikinci en büyük sanayi kuruluşu listesinde ise 1 şirketi ile yer alıyor.