1989 yılında kurulan Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) günümüzde 38 ülke ve 2 bölgesel kuruluş olmak üzere kırk üyesi bulunuyor. Türkiye, 1994, 1998, 2006 ve 2019 yıllarında olmak üzere bugüne kadar 4 defa FATF değerlendirmesine tabi tutuldu. Son “Karşılıklı Değerlendirme Raporu” ise 5 yıl önce yayınlandı. Bunu takiben, Türkiye, 2021’de gri listeye alınmış olsa da devam eden süreçte Mali Eylem Görev Gücü’ne geri bildirimlerde bulunarak başarılı bir ilerleme kaydetti.
ULUSAL STRATEJİ BELGESİ AÇIKLANDI
2021 yılında Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile “Ulusal Strateji Belgesi” açıklanırken, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadeleyi konu alan risk değerlendirmesi de yapıldı. Ayrıca, 7262 sayılı “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun”da belirlenmiş hedeflenen finansal yaptırımların uygulanması için yasal bir temel oluşturuldu.
SON EKSİK DE GİDERİLDİ
Çalışmalar neticesinde, FATF tarafından yayınlanan 3 takip raporu uyarınca Türkiye, “Terörün ve Terörizmin Finansmanı İle İlgili Olarak Hedeflenen Finansal Yaptırımlar”, “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanı İle İlgili Hedeflenen Finansal Yaptırımlar”, “Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar”, “Siyasi Nüfuz Sahibi Kişiler”, “İç Kontroller ile Yurt Dışı Şube ve Bağlı Kuruluşlar”, “Finansal Olmayan Belirli İş ve Meslekler (FOBİM): Müşterinin Tanınması”, “Tüzel Kişilerde Şeffaflık ve Gerçek Faydalanıcılık”, “Yasal Oluşumlarda Şeffaflık ve Gerçek Faydalanıcılık”, “Finansal Kuruluşların Düzenlenmesi ve Denetlenmesi”, “FOBİM’in Düzenlenmesi ve Denetlenmesi” ile “Yaptırımlar” başlıklı tavsiyelerde ilerleme gösterdi. Tek eksik olarak gösterilen kripto varlık düzenlemesi de dün Meclis’ten geçti. Böylece Türkiye, teknik uyum açısından FATF’in 40 tavsiyesinden geçer not alacak seviyeye ulaştı.
KRİPTO DÜZENLEMESİ MECLİS'TEN GEÇTİ
Mali Eylem Görev Gücü’nün belirlediği standartlarda tek eksiklik kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile ilgili düzenlemeydi. TBMM'de dün görüşülen "Kripto Varlıklar Kanunu" da Genel Kurul'da kabul edildi. 19 maddelik düzenlemeyle borsa sahipleri zimmet ve şahsi iflas sorumluluğunu üstlenecek. Kripto varlığı zimmetine geçirenlere 14 yıldan 20 yıla kadar ağır cezalar uygulanacak. Kripto varlığı kendi menfaati kapsamında kullanarak müşterilerini zarara uğratanlar da zimmet suçu işlemiş sayılacak.
OLUMLU NOT VERİLMESİ BEKLENİYOR
Çalışmaların neticesinde Türkiye’nin, FATF’in söz konusu tavsiye çerçevesinde uyum düzeyinin geçer seviyeye ulaşacağı belirtiliyor. FATF, 3 yılda bir açıkladığı listeyi Singapur’da gerçekleştirdiği genel kurulun ardından yarın güncelleyecek. Etkililik uyumu açısından ise FATF’in 5. tur karşılıklı değerlendirme sürecinde Türkiye’nin notlarının olumlu olacağı düşünülüyor. Tüm gelişmeler ışığında, Türkiye’nin gri listeden çıkarılması öngörülüyor. Uluslararası yatırım fonlarının büyük bir kısmı yasal düzenlemeler nedeniyle gri listedeki ülkelere yatırım yapamıyor. Gri listeden çıkış halinde bu fonların Türkiye'ye gelmesi mümkün olacak.
