SSK’lı, Bağ-kur'lu ya da memur tüm engelli çalışanlar erken emeklilik hakkına sahip. Engellilerin emeklilikte 1 Ekim 2008 tarihi milat. Yani 1 Ekim 2008 önce işe başlayanlar ile 1 Ekim 2008 sonrası işe başlayanların emeklilik süreleri de değişiyor.
1 Ekim 2008 öncesi işe giren SSK’lı çalışanın engelli erken emeklilik hakkından yararlanması için; Maliye’den gelir vergisi indirimi belgesi almış olması şart. SSK’ya tabi çalışan engellilerin, emeklilik işlemleri de değişiklikler gösteriyor. Örneğin, 5 Ağustos 1991’den önce sigortalı olanlar, 6 Ağustos 1991-5 Ağustos 2003 arasında sigortalı olanlar ve 6 Ağustos 2003-30 Eylül 2008 arasında sigortalı olanlarla 1 Ekim 2008’den sonra sigortalı olanların emeklilik şartı birbirinden farklı. Örneğin; 5 Ağustos 1991’den önce sigortalı olan engelliler, en az yüzde 40 sakatlığı bulunması şartıyla 15 yıllık sigortalılık ve 3600 prim günü ile emekli olabilirler. Sakatlık oranına göre bir değişiklik söz konusu değil. Ancak, 6 Ağustos 2003 tarihinden önce sigortalı olmadan engelli olanlar yaşları ne olursa olsun en az 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi.
EMEKLİLİK İÇİN KADEMELİ SİSTEM
6 Ağustos 2003- 30 Eylül 2008 arasında sigortalı olan engelliler kademeli emeklilik hakkına sahip. Bu kapsamda bulunan ve sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ve sağlık kurulundan alınan rapora göre; 1. derece (yüzde 80 ve üzeri) engelli olanlar 15 yıl ve 3600 prim günü; 2. derece (yüzde 60-79 arası) engelli olanlar 18 yıl ve 4000 prim günü; 3. derece (yüzde 40-59 arası) engelli olanlar 20 yıl ve 4400 prim günü ile emekli olabiliyor.
2008'DEN SONRASI İÇİN EMEKLİLİK
2008’deki değişikle yüzde 80 yerine yüzde 60 ve üzeri engelliler 1. derece, yüzde 60 yerine yüzde 50-59 arası 2. derece, yüzde 40-49 arası 3. derece olarak değerlendiriliyor. Doğuştan veya çalışmaya başlamadan önce yüzde 60 ve üzeri engeli olanlar 15 yıl ve 3700 prim günü ile engellilik derecesi yüzde 50-59 arası olanlar 20 yıl ve 4400 gün yerine 16 yıl ve 3700 prim günü ile; engel derecesi yüzde 40-49 arası olanlar da yine 20 yıl ve 4400 gün yerine 18 yıl ve 4100 prim günü ile emekli olabilme koşulu getirildi.
BAĞ-KUR'DA EMEKLİLİK DURUMU
Engelli durumu yüzde 60 ve fazla olan Bağkurlu 15 yıldan beri sigortalı olmaları ve 3960 gün prim ödemeleri halinde yaş şartı aranmadan emekli olabiliyor. Posta'daki habere göre, engelli durumu yüzde 50-59 arası olanlar ise 16 yıl çalışmaları ve 4320 gün prim ödemeleri halinde emekliliğe hak kazanıyor. Engellilik hali yüzde 40-49 arasında olanlar ise 18 yıl çalışmaları ve 4680 gün prim ödemeleri halinde, yine yaş şartı aranmadan emekli olabiliyor.
MEMURLAR İÇİN EMEKLİLİK HAKKI
Memurluğa engel kadrosu ile başlayanlar ve memur olmadan önce yüzde 40 ve daha fazla engelli raporu bulunanlar 15 yıllık (5400 gün) çalışma süresi bitiminde emekliliğe hak kazanıyorlar. Memurluğa başlamadan önce en az yüzde 40 oranında engelli olan (sağlık kurulu raporuna göre) ve yine yüzde 40 oranında doğuştan engelli olanlar 15 yıl (5400 gün) prim ödemeleri halinde emekli olabiliyor.
