Dünya ‘nükleer’ diyor

Fotoğraf: Arşiv

Muhalefet Akkuyu Nükleer Güç Santraline karşı çıkmayı sürdürse de, küresel çaptaki nükleer enerji yatırımları sürüyor. Dünya Nükleer Derneği raporuna göre; 2020’de beş, bu yıl ise dört yeni santral devreye alındı. Raporda, “Mevcut nükleer filonun işletimi azami düzeye çıkarılmalı. Yeni nükleer inşaatın hızı ve ölçeği de artırılmalıdır” denildi.

Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali Akkuyu’nun inşaatı hızla ilerlerken, muhalefetin karşı çıkmayı sürdürmesi dikkat çekiyor. Türkiye’nin yıllık enerji ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak ve yılda 7 milyar metreküp doğalgaz ithalatından kurtaracak Akkuyu karşı çıkan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, geçen hafta İzmir’de düzenlenen Ege Sanayici ve İş İnsanları Derneği Yüksek İstişare Konseyi toplantısında yaptığı konuşmada, iş adamlarına neden Akkuyu nükleer güç santraline karşı çıkmadığını sordu.

YÜKSEK PERFORMANSLA ÜRETİM SÜRÜYOR

Kılıçdaroğlu, Türkiye’nin Akkuyu’daki tesisle kavuşacağı nükleer enerjinin pahalıya satılacağını ve Türkiye’nin rekabet şansını ortadan kaldıracağını da iddia etti.

Muhalefet karşı çıkışını bilimsel, ekolojik ve ekonomik fayda bakımından mantıklı bir temele dayandırmazken, dünya genelinde nükleer santral yatırımları sürüyor.

Dünya Nükleer Derneği (World Nuclear Association-WNA) tarafından yayımlanan son ‘Dünya Nükleer Enerji Durumu Raporu’na göre; 2020’de pandemiye rağmen dünya genelindeki 441 reaktörün toplam 2553 Terawatt saat (TWh) oldu.

2019’daki 2657 Terawatt Saat (TWh) üretime göre yüzde 4’lük bir düşüş kaydetse de, dünya genelindeki nükleer santraller geçen yıl yüzde 80,3 kapasite ile üretim yapmayı sürdürdü ve son 20 yılda görülen yüksek performansını devam ettirdi.

GEÇEN YIL 5 YENİ SANTRAL DEVREYE ALINDI

Rapora göre 2020 yılında, Birleşik Arap Emirlikleri’nde Barakah 1, Belarus’ta Ostrovets 1, Rusya’da Leningrad 2 ve Çin’de Fuqing 5 ve Tianwan 5 olmak üzere, toplam 5521 MWe (net) kapasiteli beş yeni reaktör devreye alındı.

Buna karşın Fransa’da Fessenheim 1 ve 2’inci üniteleri, ABD’de Indian Point 2 ve Duane Arnold, Rusya’da Leningrad 2 ve İsveç’te Ringhals 1 olmak üzere, toplam kapasitesi 5165 MWe (net) olan altı reaktör kapatıldı.

2018 ve 2020 yılları arasında, toplam kapasitesi 21,3 GWe olan 20 yeni reaktör devreye alınırken, toplam kapasitesi 20,8 GWe olan 26 reaktör ise kalıcı olarak devre dışı bırakıldı.

BU YIL İSE 4 SANTRAL AÇILDI

2021 yılında dört yeni reaktör elektrik şebekesine bağlanırken, yedi reaktörün inşaatına başlandı. Bu yıl iki reaktör ise kalıcı olarak kapatıldı.

Üçü Çin’de (San’ao 1, Taipingling 2 ve Zhangzhou 2) ve biri Türkiye’de (Akkuyu 2) olmak üzere, toplam 4473 MWe (net) kapasiteli dört yeni reaktörün inşaatına geçen yıl başlandı.

Şebekeye bağlanan reaktörlerin inşası için gereken ortalama süre 2019’da 117 ay iken, bu süre 2020 yılında 84 aya düştü.

NÜKLEER TALEP ARTIYOR

Raporda, nükleer üretimdeki düşüşün nedeni de yer aldı. 2020 yılında Covid-19 kaynaklı küresel elektrik talebindeki yaklaşık yüzde 1’lik genel düşüş nükleer santrallerinin üretimini de bir miktar düşürdü.

Bununla birlikte, değişken yenilenebilir üretimin artan payına destek sağlamak adına nükleer reaktörlere olan talebin giderek arttığı vurgulandı.

Sayıları ve büyüklükleri artmalı

Dünya Nükleer Derneği Genel Müdürü Sama Bilbao y Len, küçük çaptaki düşüşe rağmen, küresel nükleer enerjinin gösterdiği direnç ve esnekliğin çok olumlu bir hikâye anlattığını ifade etti. Bilbao y Len’in, raporun giriş kısmındaki, “Dünya genelinde nükleer reaktörler, 2020 yılında istikrarlı ve güvenilir şekilde elektrik arzı sağladı.

Nükleer üretimin kendini daha fazla ve daha hızlı toparlaması, fosil yakıtların yerini almasına yardımcı olması ve böylece sera gazı emisyonlarındaki keskin bir artışın önüne geçmesi hayati önem taşımaktadır.

Mevcut nükleer filonun işletimi azami düzeye çıkarılmalı ve mümkün olduğu müddetçe daha da genişletilmeli, yeni nükleer inşaatın hızı ve ölçeği de artırılmalıdır” dedi.

Hem enerji üretecek hem karbon salınımını düşürecek

Mersin’de inşası devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS), toplam 4 reaktörden oluşuyor. Yılda 35 milyar kilovatsaat elektrik üretecek ve ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak santral, tam kapasiteyle çalışması durumunda Türkiye’nin her yıl 7 milyar metreküp doğalgaz ithalatının önüne geçecek.

Toplam sera gazı salımının yüzde 86’sını hidrokarbon yakıt kullanımının oluşturduğu Türkiye’de Akkuyu ile yılda 35 milyon ton karbondioksit salımı önlenecek. Akkuyu NGS sahasında 4. ünitenin inşası için hazırlıklara başlandı.

4. ünitenin reaktör binası inşası, türbin binası, yardımcı reaktör binası ve diğer ana tesislerinin inşası için başlayan çukur kazma çalışmaları, 655 metrekarelik bir alan üzerinde yapılıyor.

#Dünya Nükleer Derneği

#Türkiye

#Akkuyu Nükleer Güç Santrali