Dumanla mobil mücadele

Yeşilay'ın hazırladığı "Yeşil Dedektör" isimli mobil uygulamayla sigara yasağı ihlalleri cep telefonu sayesinde yetkili isimlere ulaştırılabilecek. Apple Store ve Google Play üzerinden de indirilebilen uygulamaya kullanıcıların öncelikle programa kayıt olması gerekir. Sigara içilen yer bildirilince, halk sağlığı ekipleri gereken müdahaleleri yapacak. Uygulama şimdilik İstanbul'u kapsarken, yakın zamanda tüm illere yayılacak.

Yeşil Dedektör 2008 yılında yürürlüğe giren kapalı mekânlarda tütün mamulleri kullanım yasağına uyulmasını sağlamak, ihlallere karşı toplumda farkındalık oluşturarak tütün mamulleri kullanmayan vatandaşlarımızın haklarını korumak ve yasal hakları konusunda bilinçlendirmek amacıyla geliştirildi.

Yeşil Dedektör mobil uygulaması, T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü ile ortaklaşa yürütülen bir dizi faaliyetten oluşuyor. Bu kapsamda, kapalı mekanlarda tütün mamulleri kullanım yasağının uygulanmasını denetleyen saha ekipleri ile koordineli yürütülüyor. Yeşil Dedektör mobil uygulaması ile kullanıcı ihlal bildirimini, tek tıkla konum belirleyerek ve mekan adı seçerek bildirebilecek. İhlal bildirimi sonrasında bildirim, Sağlık Bakanlığı'nın özel olarak Yeşil Dedektör için ayırmış olduğu sisteme düşecek ve oradan de saha ekiplerine ulaşacaktır. Saha denetim ekipleri ihlal bildiriminin yapıldığı mekana ulaşarak ihlal olup olmadığını denetleyecek ve gerekli işlemi yapacak. Bu kapsamda tütün mamulleri kullanmayan müşterilerin hakkının korunması, yasağa uyumun sağlanması yoluyla ihlallerin asgariye indirilmesi sağlanacak.

2009/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi'ne göre; kapalı alan; sabit veya seyyar bir tavanı veya çatısı (çadır, güneşlik vb. dâhil) olan, kapıları, pencereleri ve giriş yolları dışında bütün yan yüzeyleri geçici veya kalıcı olarak tamamen kapatılmış alanlar ile aynı şekilde tavanı veya çatısı olup yan yüzeylerinin yarısından fazlası kapalı bulunan yer anlamına geliyor.

Sabit veya seyyar bir tavanı veya çatısı (çadır, güneşlik vb. dahil) olan, kapıları, pencereleri ve giriş yolları dışında bütün yan yüzeyleri geçici veya kalıcı olarak tamamen kapatılmış alanlar ile aynı şekilde tavanı veya çatısı olup yan yüzeylerinin yarısından fazlası kapalı bulunan yerler "kapalı alan" olarak değerlendiriliyor.

4207 Sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi Ve Kontrolü Hakkında Kanun'un 2.maddesine göre; tütün ürünleri;

kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, koridorları dâhil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanlarında, hususi araçların sürücü koltukları ile taksi hizmeti verenler dâhil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında, okul öncesi eğitim kurumlarının, dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dâhil olmak üzere ilk ve orta öğrenim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında, özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde tüketilemiyor. Bu alanlardaki ihbarlar Yeşil Dedektör ile yapılabilir.

5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 39.maddesine göre tütün mamullerinin tüketilmesi ile ilgili olarak, kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketen kişiye, ilgili idarî birim amirinin yetkili kıldığı kamu görevlileri tarafından 105 Türk Lirası idarî para cezası veriliyor. Bu fıkra hükmü, tütün mamulü tüketilmesine tahsis edilen alanlarda uygulanmıyor. Toplu taşıma araçlarında tütün mamulü tüketen kişiye, 105 Türk Lirası idarî para cezası verilir. Kabahatin özel hukuk kişileri tarafından işletilen toplu taşıma araçlarında işlenmesi halinde bu ceza ilk başvurulan kolluk birim yetkilileri tarafından verilir. Kamuya ait toplu taşıma araçlarında işlenmesi halinde idarî para cezası verme yetkisi bakımından birinci fıkra hükmü uygulanıyor. Özel hukuk kişilerine ait olan ve herkesin girebileceği binaların kapalı alanlarında, tütün mamullerinin tüketilemeyeceğini belirtir açık bir işarete yer verilmesine rağmen, bu yasağa aykırı hareket eden kişiye, 105 Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu ceza, şikâyet üzerine en yakın kolluk birimi yetkililerince veriliyor.