Dolardan TL’ye dönüş böyle oluyor

TL’ye destek kararlarının en önemli ayağını oluşturan döviz garantili TL vadeli hesabı için detaylar netleşmeye başladı. Bankaların ve vatandaşların merakla beklediği konuyla ilgili kararname yayımlandı. Önceki gün saat 14.00 itibariyle devreye alınan uygulama kamu bankalarının öncülük ediyor. İsteyen her bankanın dahil olabilecek sistemde hesaplar 3 ay, 6 ay ve 12 ay vadeli olarak açılabiliyor.

ÜÇ KONUYA DİKKAT

Vatandaş bankada “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı açtırmak istediğinde dört önemli kriter var. Birincisi, bu yeni hesabı açtırmak için bankaya bizzat gidip başvurmak gerekiyor. İkincisi; hesap TL ile açılıyor.

Bunun için bankaya elden sunacağınız TL ile hesap açabilirsiniz. Ya da bankada duran TL cinsi birikimlerinizle “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı açtırabilirsiniz. Üçüncüsü; bankaya elinizde döviz ile de gitseniz, bunu TL’ye çevirmeniz gerekecek. Veya bankadaki döviz hesabınızı bozarak TL mevduat hesabı açabilirsiniz.

BAŞLANGIÇ KURU ÖNEMLİ

Bir diğer önemli konu da hesabın açıldığı gün Merkez Bankası tarafından açıklanan o günkü kur seviyesi banka tarafından not ediliyor olması olarak dikkat çekiyor. Başlangıç kuru seviyesi, vade sonunda elde edeceğiniz getirinin belirlenmesinde önemli bir kriter olacak.

Parasını 3 aylık vadeli hesaba yatıran müşterinin vade sonunda elde edeceği getirinin miktarı, hesap başlangıç ve bitiş kurları arasındaki farktan daha düşükse aradaki farkı Merkez Bankası müşteriye ödeyecek. Hesabın üç aylık getirisi, döviz kurunun getirisinden yüksekse müşteri zaten 3 aylık nemasını almış olacak.

KAMU BANKALARI ÖNCÜLÜK EDİYOR

Dün şubeleri dolaşarak deneyimlemek istediğimiz uygulamaya kamu bankaları öncülük ediyor. Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıfbank’ta hesap açabilmek için en az 1000 liranızın olması gerekiyor. Bu rakamın altındaki birikimler için “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı açılmıyor. Hesabın üst limiti ise yok. Üç kamu bankasının önceki gün öğleden sonra başlattığı yeni hesap türünü vatandaşlar büyük ilgi gösterdi.

ÖZELLER AĞIRDAN ALIYOR

Detayları ortaya çıkmaya başlayan “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı uygulamasına özel bankalar işi ağırdan alıyor. Bazı özel bankalar, yeni yatırım aracı için yıl başından sonra çalışma başlatacak. Bir büyük özel banka ise hesap açma alt limite olarak 300 bin TL’i belirlediği için bunun altındaki rakamlar için "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı açmıyor.

Farkı Merkez Bankası ödeyecek

Döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının hesap sahibinin talebi üzerine Türk Lirası vadeli hesaplara dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine destek sağlanıyor. Vade sonu kuru üzerinden hesaplanacak tutar, anapara ve faiz/kâr payı tutarından büyükse; aradaki fark Merkez Bankası tarafından karşılanacak. 20 Aralık 2021 tarihinde ABD Doları, Avro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz hesabı veya döviz cinsinden katılım fonu bulunan yurt içinde yerleşik gerçek kişiler de söz konusu hesaplarını vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüştürmeleri halinde destekten yararlanabilecek.

Katılım bankalarında hazırlık sürüyor

TL’ye geçişi özendiren ve döviz kurlarındaki köpüğü almaya başlayan “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesabı için katılım bankaları da hazıklık yapıyor. Bu hesap türünün katılım bankacılığı kriterlerine uygun olup olmadığı konusunun ‘danışma kurulu’nda tartışıldığı öğrenildi. Hazine Maliye Bakanlığı ile Merkez Bankası’nın açıkladığı sistem için hazırlık yapan katılım bankalarının, danışma kurulundan çıkacak görüşe göre işlemlere başlaması bekleniyor.

Merkez Bankası ilk kuru duyurdu

Merkez Bankası’nın her gün saat 11.00’da duyurduğu kur uygulaması başladı. İlki dün duyurulan belirleyici kur 12,3480 olarak duyuruldu. Bu seviye dün açılan “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” hesaplarında başlangıç kuru oldu.

Geçişi pratik, ilgi yüksek

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Amacına ulaşmıştır” dediği Kur Korumalı TL Mevduat Sistemi'nde detaylar netleştikçe pratik katılımı olan uygulamaya halkın ilgisi de yoğunlaştı.

Yastık altından ya da TL veya döviz hesaplarından sisteme geçmek isteyenler bankaların yolunu tuttu. Talep nedeniyle bankalardaki işlem yoğunluğuna pandemi tedbirleri de eklenince bazı banka şubelerinde kuyruklar oluştu. Banka yetkilileri, şubelerinde hareketliliğin önceki günlere nazaran arttığına dikkat çektiler.

Yetkililer, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Merkez Bankası'nın sisteme ilişkin uygulama detaylarını paylaşması sonrasında yoğunluğun başladığını ifade etti.

Mobil ya da telefon bankacılığında TL korumalı mevduat hesabı açılamadığı, söz konusu hesapların sadece bankadan açılabildiği konusunda vatandaşlar uyarıldı.

Yetkililer, "Sadece bankalarımıza gelip şubelerden yapılacak işlemler ile Kur Korumalı TL Mevduat Mevduat Hesabı'na geçilebiliyor. Mevduat hesabı ile birlikte vatandaşlar yaptıkları döviz yatırımından vazgeçip TL’ye yatırım gerçekleştiriyorlar. TL’ye olan güven artarak devam ediyor" dediler.

KARARSIZLARA TAVSİYE

Kur dalgalanması nedeniyle kararsız kalan yatırımcılar da önünü görmek, doğru yatırım fırsatını yakalayabilmek için bankacılara başvuruyor. Bu çerçevede yeni sistemin detayları anlatılıyor. Bazı banka yetkilileri ise bu durum için “Bankalarda genel olarak vatandaşlar döviz bozdurmaya geliyor. Bazı vatandaşlar ise arayış içerisinde. Bu vatandaşları ise TL’ye yönlendiriyoruz” dediler.