Devrim gibi karar

Döviz kurlarındaki aşırı hareketlilikte sıkça duyduğumuz ‘Kazancımız TL ile ödememiz dövizle’ sitemi artık tarih oldu. Mal sahibiyle kiracıyı karşı karşıya getiren dövizle kira işine son noktayı Başkan Erdoğan koydu. Türk Lirası’nın değerinin korunmasıyla ilgili Cumhurbaşkanı kararnamesi Resmi Gazete’de de yayımlandı. Buna göre, döviz üzerinden yapılan menkul, gayrimenkul alım satım ve kiralama sözleşmeleri Türk lirası üzerinden olacak. Sözleşmeler de 30 gün içinde, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, Türk parası olarak taraflarca yeniden tespit edilecek.

SADECE GAYRİMENKUL DEĞİL

Söz konusu karar sadece gayrimenkul kiralamalarını kapsamıyor. Türkiye’de yerleşik kişilerin, ilgili Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri de döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayacak.

KUR YÜKSELDİKÇE KİRACI MUTSUZLAŞTI

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) verilerine göre Türkiye’deki 396 AVM’de 12 milyon metrekarelik toplam kiralanabilir alan var. Bunların yüzde 65’inin kira sözleşmesi TL bazında. Yüzde 35’inde ise günlük döviz kuru üzerinden kira ödeniyor. 2015’te dövizli kiraların toplamı 4.1 milyar lira idi. Aradan geçen 3 yıl içinde dövizli kira maliyetleri yüzde 70 arttı. Bu da dövizli kiraların toplamını bu yıl 3.2 milyar lira daha yükseltmiş oldu. Metrekare kira bedelini 30 dolar/avro sepeti üzerinden aldığımızda 3 yıl önce aynı metrekareye ödenen rakam 4,1 milyar lira iken bu yıl aynı metrekareye 7.9 milyar lira ödeme çıkıyor.

CADDE MAĞAZALARINI DA KAPSIYOR

Sektör temsilcileri kararın sadece AVM’leri değil yalıları, yüksek kira getirisi cadde mağazaları gibi gayrimenkulleri de kapsadığını söyledi. Bu durumun cadde mağazalarına ilgiyi artıracağı ifade edildi. Taraflar arasında süresi dolmuş sözleşmelerle ilgili yoğun bir mesai yapılacağına da dikkat çekildi.

Öncel: Tehditleri bertaraf eden bir karar

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, kararı “Perakendenin elini rahatlatan, adil ticaret düzeninin tesisi konusunda önemli bir adım” olarak niteledi. Öncel, “Yüksek kiralar markalar için her geçen gün daha da ağırlaşan bir sorundu. Şimdi bu sorun giderildi. Türk lirasıyla ticarete dönüşte en önemli virajlardan biri alındı. Bu kararla beklenmedik tehditler büyük ölçüde ortadan kalkacak. Tüm yatırımcılarla el sıkışacağımıza inanıyoruz. Önümüzdeki süreç perakende sektörü için kuruyan dalların budanıp verimlilik temelinde büyümenin esas alınacağı bir dönem olacak. Biz halen çok sayıda AVM’de 2016 başındaki kurlar üzerinden kiramızı ödüyoruz. Sorunlu olarak gördüğümüz AVM’lerde de 2016 kurları düzeyinde bir dengenin oluşacağını tahmin ediyoruz. Yeni kira sözleşmeleri yapılırken ve yeni rayiçler belirlenirken markalarımızın kendilerini garanti altına alacak koşulları belirlemede daha kararlı olacaklarını öngörüyoruz” dedi.

Belgü: Sektörün 15 milyar dolar borcu var

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü de konu ile ilgili yaptığı açıklamada sektörün bankalara ödediği 15 milyar doların üzerindeki kredi borcuna dikkat çekti. Belgü: “AYD olarak her zaman milletimiz, devletimiz ve milli para birimimiz ‘TL’nin yanındayız. Sektörün 15 milyar dolar üzerinde kredi borcu var. Sözleşmelerin dövizden TL’ye geçişte hangi kur oranının esas alınacağı konusunda henüz bir bilgi paylaşılmamış. Bu noktada döviz cinsinden olan kredi borcunu, günlük kur oranından bankalara ödeyen yatırımcılarımızın haklarının korunacağına olan inancımızı hala koruduğumuzu belirtmek isteriz. Çalışmalarının hala devam ettiği bu süreci bizler de yakından takip ediyor; nihai kararların perakende sektörümüzün gelişimini sürdürmesine olanak sağlayacağına inanıyoruz. AYD olarak her zaman bir çözüm önerisi olarak sunduğumuz Kira Garanti Fonu konusunun da Bakanlığımızın gündeminde olması bizim için olumlu bir gelişme” şeklinde konuştu.