"Asrın felaketi" olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerin ziraat odası başkanları, AA muhabirine, afet bölgesindeki çiftçilerin durumuna ve beklentilerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Kahramanmaraş Ziraat Odası Başkanı Mehmet Çetinkaya, depremden her kesim gibi çok fazla çiftçinin de etkilendiğini belirterek, "Şu an arazide faaliyet yok. Hayvan yemi koordineli olarak geliyor." dedi.
Üreticilerin yakın tarihlerde ödemesi gereken borçlarının bulunduğuna işaret eden Çetinkaya, "Borçların ertelenmesi ve yeniden yapılandırılması yönünde talebimiz olacak. Yeniden bir hayat kurmak için buna ihtiyaç var. Üretimin devamlılığı için yeni kredilerin ve desteklerin de sağlanması lazım. Çiftçiler, elindeki nakitle evini yeniden kurmaya çalışacak." ifadelerini kullandı.
Hatay Ziraat Odası Başkanı Selahattin Yalman, depremin ardından tarımsal üretimde sorun olmadığını bildirdi. Bölgedeki çiftçinin her konuda desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Yalman, şöyle konuştu:
"Tarımsal üretimde sorun yok, bölgede bir ay sonra yaz dönemi için üretim başlayacak. Sulama konusunda sıkıntı yaşayabiliriz, yer altı barajlarının durumunu henüz bilmiyoruz, bunun için tedbir alınmalı. Hatay ekonomisi bu dönem tarım sektörüne kaldı. Bu nedenle çiftçinin her anlamda desteklenmesi gerekiyor. Özellikle çiftçilerin borçları konusunda çalışma yapılmasına ihtiyaç var."
Adıyaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Salih Şahan da birçok çiftçinin depremden etkilendiğini ancak üretimi engelleyecek bir durum bulunmadığını söyledi.
Çiftçilerin traktör başta olmak üzere malzemelerinin büyük hasar gördüğüne dikkati çeken Şahan, "Özellikle traktör konusunda destek bekliyoruz. Ayrıca şu an ahırı olmayan hayvanlar için çadır kurma çalışmaları hızlandırılmalı. Borçlarımız için de bir düzenleme talep ediyoruz." değerlendirmesini yaptı.
Malatya Ziraat Odası Başkanı Yunus Kılınç, bölgede insanların gıda ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için üretimin devam etmesi gerektiğine işaret ederek, üretim sürecinde su sıkıntısı yaşanabileceğini dile getirdi.
Adana Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, Adana'da çiftçilerin üretimini engelleyecek bir durum olmadığını belirterek, tarımsal faaliyetlerin depremden etkilenmediğini söyledi.
Bölgede nisan-mayıs döneminde mevsimlik işçi sorunu yaşanabileceğini vurgulayan Doğan, bunun için şimdiden önlemler alınması gerektiğini bildirdi.
Doğan, üreticilerin çeşitli konularda ödemelerde bulunmaları gerektiğini ifade ederek, "Çiftçilerin bankalara ve Tarım Kredi'ye borçları var. Bu borçların bir yıl faizsiz ertelenmesi üretici için son derece olumlu bir karar olacaktır." dedi.
Şanlıurfa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Hikmet İpar da çiftçinin üretmesinin önünde bir engel olmadığını ancak maddi yönden sıkıntılar yaşandığını anlattı.
Hayvancılık yapılan Siverek'te derme çatma ahırlardan bazılarının yıkıldığını ancak büyük bir sorun olmadığını vurgulayan İpar, şunları kaydetti:
"Devletimizin küçükbaş ve büyükbaş hayvancılığa verdiği destek çiftçimizi tam kurtarmayabilir. Bu sebeple biz 2023 mazot ve gübre desteğinin de bu yıl verilmesini istiyoruz. Aynı şekilde devletimizden daha önce verdikleri gibi bu yıl da kuraklık hasar tespiti neticesinde zarar gören çiftçilerimize destek sağlanmasını talep ediyoruz."
- "Mazot-gübre desteği artırılmalı, ödemeler erkene alınmalı"
Osmaniye'ye bağlı Kadirli Ziraat Odası Başkanı ve Osmaniye İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Hanifi İspir ise bölgelerindeki köylerde tarımsal anlamda bir zayiat bulunmadığını ve çiftçilerin üretimine devam ettiğini söyledi. İspir, "2023 mazot ve gübre desteğinin bu yıl yatırılmasını ve mazot, gübre, yem, tohum gibi girdi fiyatlarının aşağı çekilmesini istiyoruz." dedi.
Gaziantep Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Cuma Yiğit, kentte depremin ardından çiftçinin üretimine engel bir durum bulunmadığını ancak bazı köylerde evlerin yıkıldığını vurguladı.
Diyarbakır Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Mehmet Cevat Delil de ilde tarımsal üretim yapılamayacak bir durumun bulunmadığını bildirdi.
Üretimi artırmak için çiftçilere destek verilmesi gerektiğini vurgulayan Delil, "Esnafa ve tüccara yönelik olduğu gibi çiftçilere yönelik de projeler yapılmalı. Mağdur olan çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi'ye kredi borçları en az bir veya iki yıl faizsiz ertelenmeli. Çiftçilerimize verilen mazot-gübre desteği artırılmalı ve ödemeler erkene alınmalı." ifadelerini kullandı.
Kilis Ziraat Odası Başkanı İbrahim Kara, bölgede çiftçilerin üretimini gerçekleştirebilmesi için öncelikle psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Çiftçilerden bazılarının traktör ve ekipmanlarının göçük altında kaldığı bilgisini veren Kara, şu değerlendirmede bulundu:
Kahramanmaraş'a bağlı Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut, bölgede üretim sıkıntısı bulunmadığına işaret ederek, mazot ve gübrenin daha uygun fiyata verilmesinin çiftçi için çok faydalı olacağını belirtti.
Elazığ Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı Murat Zilayaz da depremden sonra Malatya'dan çok fazla çiftçinin Elazığ'a geldiğini bildirdi.
Kentte çiftçilerin faaliyetlerine daha verimli devam edebilmesi için bölgeye sağlanan desteklerin artırılması gerektiğini vurgulayan Zilayaz, "Mazot ve gübre desteğinin nakit olarak verilmesi bizim için çok faydalı. Desteklerin artması çiftçiyi rahatlatacaktır." dedi.