Depremi fırsat bilen tekstil, gıda, taşımacılık, kiralık konut sahipleri ve oto kiralamacı gibi rantçılar afetzedelerin ihtiyacı olan her şeye zam üstüne zam yapıyor. Tespit edilenlere OHAL kapsamında en üst sınırdan cezalar yansıtılıyor. Sosyal medya yoluyla afişe edilenler hakkında da gerekli hukuki mücadele veriliyor. Fırsatçılar, CİMER başta olmak üzere Ticaret Bakanlığı’nın Alo 175, Tarım ve Orman Bakanlığı Alo 174, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Alo 130, valilik ve kaymakamlık gibi yerel yönetimlerin numarası ile tüm kamu kuruluşlarının ortak çağrı numarası olan 112’den şikayet edilebiliyor.
11 ilde etkili olan ve 13,5 milyon vatandaşın yaşadığı bölgedeki deprem birçok fırsatçıyı da doğurdu. Depremin ardından borsa başta olmak üzere birçok alanda fiyat manipülasyonuna imza atan ve rantçılık devşiren kişi ile kurumlara karşı devlet ve millet birlikte mücadele ediyor. Sosyal medya üzerinden fırsatçıları deşifre eden vatandaşların ardından gerekli incelemeyi yapan devlet kurumları en üst sınırdan ceza kesiyor. Devlet makamları denetimlerini sıklaştırırken olası durumlara karşı bu kişi ve kuruluşların kendilerine anında ihbar edilmesini istiyor.
BORSADA ÇİMENTO HİSSELERİYLE BAŞLADI
Deprem sabahı açılan borsada fırsatçılar hemen çimentonun yanı sıra inşaat malzemesi işiyle uğraşan halka açık şirketlerin hisselerini satın aldı. Acıyı fırsata çevirmeye çalışan kişilere karşı harekete geçilmesine karşın rantçılar niyetini belli etti. Buna dönük önlem alan yetkili makamlar birtakım işlemlerin iptaliyle işi nihayete vardırdı. Bunun yanı sıra bölgede yaşanan gıda sıkıntısını da lehine çevirmeye çalışan işletmeler 20 liralık çorbayı 70 liraya kadar satmaya başladı. Buna yönelik devlet anında hareket geçerken aynı işletmeye bu hareketinden dolayı 1,8 milyon lira ceza kesildi.
YÜKSEK FİYATLI TAŞIMACIYA TARİFEYLE ENGEL OLUNDU
Felaketin ardından bölgeyi terk etmek isteyen depremzedelerin en çok ihtiyaç duyduğu nakliye işletmelerinin bazıları durumu fırsata çevirmek istedi. Cumhurbaşkanlığı tarafından OHAL kapsamında taşımacılık faaliyetlerine yönelik ücret tarifesi belirlenirken, fazlasının istenmesi halinde kendilerine ihbar edilmesi istendi. Soğuk havada yapılan çalışmalarla da en çok ihtiyaç olan kışlık tekstilde de buna benzer bir manzara vatandaşların karşısına çıktı. Ürünlere anında zam yapan kurum ve kişiler sosyal medya üzerinden deşifre edilirken Ticaret Bakanlığı da buna karşı uyarılarda bulunarak gerekli cezai işlemlerin uygulanacağını duyurdu.
KİRALIK EVDEKİ ARTIŞA KARŞI DAYANIŞMA RUHU
En yakın şehirlerdeki kiralık evlere taşınmak isteyen depremzedelere karşı duyarsız davranarak fiyat artışına giden mal sahiplerine başta emlakçılar olmak üzere vatandaşlardan da tepki geldi. Kirasını yükselten mal sahipleriyle çalışmayacağını açıklayan Mersinli emlakçılar fırsatçılara karşı net duruş sergiledi. Kiralardaki artışa karşı da devlet yetkilileri uyarıda bulunarak en ağır cezanın kesileceği duyurusunu yaptı. Oto kiralamada da fırsat kollayan işletme ve kişilere karşı devlet ve millet birlikte hareket ederek engel oldu.
DEVLET VE MİLLET NET TAVIR SERGİLEDİ
Sürecin başından bu yana dayanışma ruhu ve bilinciyle hareket eden tüm Türkiye bu fırsatçılara karşı adeta tek yürek oldu. Depremin yaralarının hızlıca sarılmasına ve acil ihtiyaçların karşılanmasına engel olan bu kişi ve kurumlara karşı el ele verildi. İhbar yoluyla gerekli mekanizmaların hareket geçirilerek OHAL kapsamında net tavır alınan bu rantçılara karşı gerekli uyarı ve mesaj verilmiş oldu.
MANİPÜLASYON YASASI ÇIKMALI
Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin, fırsatçıların olağanüstü durumlarda kazanç sağlamak için yarışa giriştiğini belirtti. Fiyat manipülasyonunun önüne geçilmesi gerektiğini söyleyen Şahin, “Fırsatçılığa karşı ‘manipülasyon yasası’ çıkarılmalı. Şu anda yapılan denetimlerle rant derdine düşenler denetleniyor. Ama kanunda da bir karşılığı olmalı. Fiyatları şişirenler ceza alacaklarını bilmeli” diye konuştu. Vatandaşı da dikkatli olması konusunda uyaran Mahmut Şahin, araştırıp soruşturmadan alış veriş yapılmaması gerektiğinin altını çizdi.
SUİSTİMALE HAPİS CEZASI VERİLSİN
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, her durumda ortaya çıkan fırsatçıların depremi de fırsat bildiğini söyledi. İnşaat malzemelerinden ev sigortasına kadar birçok alanda fiyatların şişirildiğini dile getiren Ağaoğlu, bugüne kadar uygulanan yaptırımlara ek olarak Türk Ceza Kanunu’nun 237’nci maddesinin üst sınırdan uygulanması gerektiğini vurguladı. Ekonomi, sanayi ve ticarete ilişkin suçları kapsayan 237’nci maddede fiyatları etkileme suçunu işleyenler için, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve adlî para cezası uygulaması bulunuyor.
E-DEVLETTEN ÜCRETSİZ BAŞVURU YAPILABİLİR
Vatandaşın haksız fiyat artışına karşı devletle iş birliği yapması gerektiğinin altını çizen Aydın Ağaoğlu, “Haksız Fiyat Denetleme Kurumu ve savcılıklara başvuru yapılmalı. Fahiş fiyatlardan ürünü alan vatandaşlar ise 66 bin liraya kadar olan tutarların iade edilmesi için Tüketici Hakem Heyeti’ne ve kaymakamlıklara başvurabilir. E-devlet üzerinden Tüketici Hakem Heyeti’ne ücretsiz olarak başvuru yapılabiliyor. Şirketlerden önce savunma isteniyor. Eğer geçerli bir gerekçe yoksa ceza kaçınılmaz oluyor” ifadelerini kullandı.
İŞTE FIRSATÇININ İHBAR EDİLEBİLECEĞİ YERLER:
*Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)
*Ticaret Bakanlığı ALO 175 Şikayet Hattı
*Tarım ve Orman Bakanlığı ALO 174 Şikayet Hattı
*Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ALO 130 Şikayet Hattı
*E-Devlet (Tüketici Hakem Heyeti)
*112 Kamu Ortak Şikayet Hattı
*Bulunulan ilin valilik ve kaymakamlık makamları
