Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerden dolayı işinden ayrılırken işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu gereğince ödemek zorunda olduğu bir tazminat şekli. Ancak bu tazminatı herkes alamıyor. Kıdem tazminatını kimler alır, kimler alamaz? İşte merak ettiğiniz soruların yanıtları...
Kıdem tazminatı, uzunca bir süre aynı işverene bağlı olarak çalışan işçinin sadakatinin ve o işyerindeki yıpranmasının karşılığı olarak ödenir. Fakat iş mahkemelerini en çok meşgul eden konu da kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatında pek çok konuda işçi ve işveren anlaşamaz ve konu yargıya taşınırdı. Artık kıdem tazminatı konusunu arabulucular çözüyor. Diyelim ki, işten ayrılmak istiyorsunuz ve kıdem tazminatı alıp alamayacağınızı bilmiyorsunuz. İşte kıdem tazminatını kimlerin alıp alamayacağı konusundaki en net bilgiler..
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER ALIR?
Bir kişinin aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması gerekir. Bunun yanında iş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle, işçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle, askerlik görevi nedeni ile, emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeni ile, kadın işçinin evlenmesi nedeni ile evlenme tarihi itibariyle 1 yıl içinde başvurması şartıyla, işçinin ölümü nedeni ile,iş sözleşmesinin feshi halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenir. Bu hallerin dışında kalanlar kıdem tazminatını alamazlar.
15 YIL ÇALIŞANA KIDEM TAZMİNATI
İlk kez 1999 ve öncesindeki sigortalıların 15 yıl 3600 gün ile kıdem tazminatını alıp, emeklilik için yaşı bekleme hakkı bulunuyor. Bu kişilere kıdem tazminatı ödenmesinin nedeni emeklilik için yaş dışındaki diğer şartları doldurmuş olmalarıdır. Ancak bu şekilde kıdem tazminatı almak için gerekli koşullar farklılık arz etmektedir. Örneğin 9 Eylül 1999 tarihinde ilk kez sigortalı olmuş bir kişinin emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlaması nedeniyle kıdem tazminatı alabilmesi için 4.500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamlaması gerekmektedir. Yani 15 yıl 3.600 gün herkes için geçerli bir şart değildir.
SGK'DAN "KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR" YAZISI
15 yıl, 3.600 günle kıdem tazminatı almak için uyulması gereken bazı kurallar var. Bu şartları sağlayanların SGK'dan alacakları yazıyı işverene verdikleri takdirde işveren bu kişilere kıdem tazminatı ödemek zorundadır. SGK gerekli kontrolleri yaparak çalışana “kıdem tazminatı alabilir” yazısı vermektedir. İşverenin bu yazıyı kabul etmemesi veya kıdem tazminatı ödememesi mümkün değildir. İşverenin tazminat ödemeye yanaşmaması halinde işçi mahkemeye başvurarak kıdem tazminatını talep edebilir. Ancak bu yazının SGK’dan alınmış olması çok önemlidir. Bu yazı olmadan istifa ederse işveren tazminatı ödemeden işçiyi istifa etmiş gibi gösterebilir.
