Dünyanın en büyük buğday ihracatçısı Rusya'nın küresel buğday ihracatındaki payı 2019'da yaklaşık yüzde 18 olurken, Avrupa'nın "ekmek sepeti" olarak bilinen Ukrayna da dünyanın en büyük 5'inci buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkıyor. Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki olası bir çatışmanın küresel buğday fiyatlarında yüzde 20 civarında artışa neden olabileceği uyarısında bulunuyor
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginlik nedeniyle bölgede enerji güvenliği gündeme gelirken, küresel buğday ticaretindeki olası aksaklıklar bir başka kritik risk unsuru olarak ön plana çıkıyor.
Dünyanın en büyük buğday ihracatçısı Rusya'nın 2019'da küresel buğday ihracatındaki payı yaklaşık yüzde 18 düzeyinde bulunurken, Mısır, 2,5 milyar dolarla ülkede üretilen buğdayın ana ithalatçısı konumunda yer aldı.
Buğday ihracatı 2021'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 8,5 artarak 8,8 milyar dolara çıkan Rusya, enerji ihracatına yönelik bağımlılığından kurtulmak için tarım sektörüne yönelik yatırımlarını gelecek yıllarda artırmayı planlıyor.
Yüzyıllardır önemli bir buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa'nın "ekmek sepeti" olarak bilinen Ukrayna da dünyanın en büyük 5'inci buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2020'de Lübnan'da tüketilen tüm buğdayın yaklaşık yüzde 50'si, Yemen'de yüzde 22'si ve Libya'da yüzde 43'ü Ukrayna'dan ithal ediliyor.
Ukrayna, büyük oranda Karadeniz ihracat yolunu kullanıyor
Ukrayna, yakındaki komşularına kara yoluyla az miktarda buğday ihraç ediyor. Ülkenin ihraç ettiği buğdayın neredeyse tamamı Karadeniz'deki limanlardan sevk ediliyor.
ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, Ukrayna'nın buğday ihracatının yüzde 95'i Karadeniz üzerinden gerçekleştiriliyor.
Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki olası bir çatışmanın Karadeniz’e sıçraması ve bölgedeki buğday ticaretinde yaşanabilecek ufak aksaklıkların dahi küresel buğday fiyatlarında yüzde 10 ila 20 civarında artışa neden olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Gerek buğday ithalatı gerekse de işlenmiş buğday ürünlerinin ihracatında Karadeniz havzasında önemli bir yere sahip Türkiye de Rusya-Ukrayna arasındaki gerginliğin tarım sektörüne olası etkilerini yakından takip ediyor.
Türkiye, 2020'de yaklaşık 21 milyon ton buğday üretimi gerçekleştirirken, ithalatın ana nedeni olarak buğdaya dayalı mamul madde ihracatının karşılanması gösteriliyor.