Karaman'ın Toros Dağları üzerinde yer alan ilçesi Sarıveliler'de üretilen ve tamamı yurt dışına gönderilen birinci kalite kiraz, Avrupa ülkelerinde rağbet görüyor.
İlçede tarım, çam ve sedir ormanları arasındaki küçük araziler veya yüksek rakımda orman olmayan alanlarda yapılıyor. Son yıllarda sulamada yeni sistemlerin gelişmesi, tarımda makineleşme ve yapılan göletler meyveciliğe olan ilgiyi de artırmış durumda.
Bölgede yaz mevsimi kısa olduğu için ekonomik değeri yüksek sebze üretimi gerçekleştirilemiyor. Bu nedenle çiftçiler yaklaşık 15 yıl önce kiraz üretimine başlayarak, bölgenin hava şartlarını avantaja çevirmiş durumda. Türkiye'nin birçok yerinde kiraz hasadı mayıs ayında başlayıp, haziranda sona ermesine rağmen Sarıveliler'de hasat dönemi temmuz ortasında başlayıp ağustos ortasına kadar devam ediyor.
Bölgede üretilen birinci kalite kirazın tamamına yakını, aracılar tarafından satın alınarak yurt dışına gönderiliyor.
- "Bakir topraklar kiraz bahçelerine dönüştü"
Sarıveliler Belediye Başkanı Hayri Samur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kiraz üretiminin bin 600 ila 2 bin rakımları arasındaki arazilerde yapıldığını söyledi.
Bölgede yıllar önce terk edilen arazilerin kiraz üretimiyle değerlendiğini anlatan Samur, "Daha önce çalılıklarla kaplı ve hiç tarım yapılmayan arazilerde kurulan kiraz bahçelerinde üretim yapılıyor. Tarım sadece insan gücü ile yapılırken bu araziler kullanılmış. Fakat alınan ürün verilen emeği kurtarmadığı için insanlar bu arazileri terk edip büyük şehirlere göç etmişler. Yani şimdiye kadar hiç kimyasal gübre kullanılmayan, bakir topraklar kiraz bahçelerine dönüştü." diye konuştu.
Yaklaşık 15 yıl önce birkaç üreticinin ilçede deneme amacıyla başladıkları kiraz üretiminde başarılı olduklarını dile getiren Samur, şöyle devam etti:
"Kiraz, Sarıveliler'in iklimini, toprağını sevdi. Yapılan teşviklerle kiraz bahçeleri çoğaldı. Ekonomik değeri olan, bölgeye uyumlu 'ziraat 9' denilen kiraz fidanları dikildi. Bu bölgede yaz mevsimi kısa. Sebze ancak haziran ayında ekilebiliyor. Tam ürün vereceğinde ise hava soğuyor. Yani sebze üretimi ekonomik değil. Kiraz ise temmuz ve ağustos aylarında toplanıyor. Bu dönemde birçok yerde kiraz hasadı sona ermesine rağmen bizde hasat devam ediyor. Bu bizim için ciddi bir avantaj oluşturuyor. Üretilen kiraz birinci sınıf. İç piyasaya hiç satılmıyor, tamamı Avrupa ülkelerine gidiyor. Orada da ekonomik durumu çok iyi olan insanlar tarafından tüketiliyor. İlçemizde üretilen kiraz Avrupa'da kilosu yaklaşık 20 avrodan satılıyor. Almanya, İsviçre, Hollanda ve İtalya gibi ülkelerde bu kiraz marketlerde ilgi görüyor."
Samur, ilçede üretilen kirazın rengi ve aroması ile dikkati çektiğini belirterek, "Toprağımız temiz, hiçbir kimyasal yok. Üretimde organik yöntemler kullanılıyor. Bunu ihracatçılar da biliyor. Sağlığına önem verenler de fiyatına bakmadan kirazımızı tercih ediyor." ifadelerini kullandı.
Bu yıl rekoltenin az olduğunu ancak yüksek fiyatın bunu telafi ettiğini vurgulayan Samur, şunları kaydetti:
"2 bin ton civarında kiraz üretildi. Kilosu 13-14 liraya kadar alıcı buldu. Üreticimiz, fiyat yüksek olunca düşük rekolteden etkilenmedi. Önümüzdeki 10 yıl içinde 10 bin ton üretim yapılması hedefleniyor. Bir göletimiz sulamada kullanılabiliyor. 5 tane daha gölet çalışmamız var. Kiraz üretimi sayesinde genç nüfus ilçeden göçmeyecek, atıl araziler değerlenecek."
İstanbul'da yaşayan ve ilçede kiraz üretimi yapan Hasan Uğurelli ise 15 yıl önce babadan kalma arazisine kiraz bahçesi yaptığına işaret ederek, "Zaman zaman gelerek bakımını yapıyorum. Şimdi hasat için geldim. Kiraz az ama fiyat çok iyi. Bu bahçe sayesinde hem ek gelir elde ediyorum hem de doğup büyüdüğüm topraklardan kopmamış oluyorum. İnşallah gelecek senelerde de fiyat böyle olur." şeklinde konuştu.
Sarıveliler İlçe Tarım Müdür Vekili Hüseyin İlhan da ilçede kışın karın fazla yağmasından dolayı kiraz ağaçlarının zarar gördüğünü, bunun da bu yıl rekolteyi düşürdüğünü söyledi.
Rekolte düşmesine rağmen kaliteli ürün ve yüksek fiyatın üreticinin yüzünü güldürdüğünü ifade eden İlhan, "Geçen yol ortalama 3 lira 50 kuruştan satılan kiraz, bu yıl yerinde 14 liraya kadar satıldı. Şu anda hasadın son haftasına giriyoruz. Üreticinin yüzü gülüyor. Ürünün tamamı Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor. Kiraz şu an altın değerinde. İlçemiz yoğun olarak yurt dışında yaşayanı olan bir yer. Avrupa ülkelerinde yaşayan hemşehrilerimiz marketlerde bu bölgenin kirazının 20 avroya kadar satıldığını bize söylüyor. Bizler de fiyatları takip ettiriyoruz. Şu anda zaten kiraz mecburen Taşeli bölgesinden ihraç edilecek. Çünkü bu bölgeden başka hiçbir yerde kiraz kalmadı." diye konuştu.