Avrupa'nın göz bebeği Almanya'da görülmemiş tablo: Vatandaş alışveriş yapmaktan korkuyor

12:4331/05/2022, Salı
G: 31/05/2022, Salı
Yeni Şafak
Foto/arşiv
Foto/arşiv

Enflasyon tarafında ortaya çıkan rekor rakamlar Avrupa'nın gözde ekonomilerini de derinden sarsıyor. Bölgeye ilişkin son veri ise Almanya'dan geldi. Ülkede enflasyon mayıs ayında son 48 yılın zirvesine çıkarken, gelen bilgiler ise ortaya çıkan tabloyu gözler önüne seriyor. Marketlerde ürünlerin fiyatına neredeyse her gün zam geldiği ve vatandaşın karşısına çıkacak faturayı kestiremediği için artık alışveriş yapmaktan korktuğu belirtilirken, fabrikaların ise ucuz iş gücü için üretimlerini farklı ülkelere kaydırmasından kaynaklı binlerce kişinin işsiz kalma korkusu ile baş başa kaldığı dile getiriliyor.

Koronavirüs salgını ve üzerine patlak veren Rusya-Ukrayna savaşı global anlamda tüm ekonomik göstergeleri de alt üst etti. Krizlerden kolay kolay etkilenmez diye tabir edilen ülkeler bile bir bir dökülmeye başladı.

Hollanda, İtalya, Fransa, Almanya ve İngiltere'de gibi Avrupa'nın önde gelen çok sayıda ülkesinde enflasyon son 40 yılın en yüksek seviyelerine kadar çıkarak tarihi rekorlar kırmış durumda.

Savaş sonrası gıda tedarik zincirinde yaşanan kırılma buğdaydan ayçiçek yağına kadar bir çok ürünün tedarikinde aksamalara yol açarken, uzmanlar ise ortaya çıkan tabloyu 1973'ten bu yana yaşanmış en büyük enerji ve gıda krizi olarak yorumluyor.

ALMANYA'DA TARİHİ ENFLASYON

Bölgeye ilişkin son veri ise Almanya'dan geldi. Federal İstatistik Ofisi (Destatis), fiyat artışlarına ilişkin mayıs ayı öncü verilerini açıkladı.
Buna göre, nisanda yüzde 7,4 olan yıllık enflasyon, mayısta yüzde 7,9'a çıkarak, ilk petrol krizinin yaşandığı 1973-1974 kışından bu yana en yüksek orana ulaştı.


ENERJİ FİYATLARI REKORU TETİKLEDİ

Destatis açıklamasında, rekor enflasyonun, Rusya-Ukrayna savaşı ve artan enerji fiyatlarından kaynaklandığı belirtilerek, "Özellikle enerji fiyatları, Ukrayna'da savaşın başlamasından bu yana önemli ölçüde arttı ve yüksek enflasyon oranı üzerinde önemli bir etkisi oldu." denildi.

  • Enerji fiyatlarının yıllık bazda yüzde 38,3 artması dikkati çekerken, yıllık artış gıda fiyatlarında yüzde 11,1 ve hizmetlerde yüzde 2,9 oldu.

BİR GÜNDE FİYATI 2 EURODAN 5 EUROYA ÇIKTI

Almanya'da yaşayan ve rekor enflasyonla birlikte ortaya çıkan hayat pahalılığına ilişkin konuşan Abdullah Günaydın, ''Burada enflasyon hiç görülmemiş seviyelere çıktı. Süper marketlerde kahvaltılık tereyağı 250 gramlık bugün 2 euro ise bir gün sonra bakıyorsunuz 5 euroyu aşmış. Bir günde yüzde 100'den fazla fiyat artışına şahitlik ediyorsunuz. Hemen her gün süpermarketlerdeki fiyatlarda değişiklik var. Kimsede, ne basında ne de hükümet yetkililerinde ses seda yok.'' dedi.

HALK STOK YAPIYOR

Marketlerde belli ürünlerin bulunurluğunda sıkıntıların devam ettiğini de kaydeden Günaydın, ''Marketlere gittiğimizde çoğunlukla ayçiçek yağı, zeytinyağı, un ve benzer ürünleri bulmakta güçlük çekiyoruz. Halk bulamam diye stok yapıyor.'' diye konuştu.

BELLİ ÜRÜNLERDE ALIM SINIRI VAR

Ülkedeki akaryakıt fiyatlarına ilişkin de konuşan Günaydın, benzin fiyatlarının ise 1,50 eurodan 2 euro 55 cente çıktığını dile getirdi. Günaydın bu rakamın 2 eurosunun vergi geri kalanın ise benzinin gerçek rakamı olduğunu belirtti. Belli ürünler için alım sınırı getirildiğini de vurgulayan Günaydın, bunların başında raflarda pek bulunmayan ayçiçek yağının olduğunu ifade etti.

ALIŞVERİŞ YAPMAKTAN KORKUYORLAR

Artan fiyatların halk arasında da paniğe yol açtığını sözlerine ekleyen Günaydın, ''Çevremin büyük bir bölümü Alman vatandaşlarından oluşuyor. Onlarla yaptığım konuşmalarda kendileri karşımıza nasıl bir fatura çıkacak diye alışveriş yapmaktan korktuklarını ifade ediyor.'' dedi.

UCUZ İŞ GÜCÜ İÇİN FABRİKALARINI TAŞIYORLAR

Almanya'da 3 milyonda fazla açlık sınırı altında yaşayan insanın olduğunu da dile getiren Günaydın, öte yandan firmaların ise pahalı iş gücü nedeniyle fabrikalarını Romanya, Bulgaristan gibi ülkelere taşıyarak işçilerini çıkarmaya başladıklarını da belirtti.


KITLIK KRİZİ ORTAYA ÇIKMIŞTI

Ülkede pandemi ve savaşın etkisiyle gıda fiyatları astronomik rakamlara çıkarken market rafları ise boş kalmış, kimi ürünlerde fiyat artışlarının yüzde 300'ün üzerine çıktığı kaydedilirken, marketlerde 600'den fazla ürünün ise bulunurluğunda sıkıntı yaşandığına dikkat çekilmişti.

ÜÇ AY DAHA ARTIŞLAR DEVAM EDECEK

Almanya Federal İstatistik Ofisi'ne (Destatis) göre, Almanya'da 7-13 Mart 2022'de yemeklik yağ satış rakamları, 6 ay öncesi olan Eylül 2021'deki ortalamasına göre yüzde 123, un satışları da yüzde 206 arttı.

Almanya'da Kovid-19 salgınının başlangıcında makarna, un, tuvalet kağıdı, dezenfektan ve sabun gibi ürünlere talep artmıştı. Söz konusu dönemde bu malların satış hacmindeki dalgalanmalar yaklaşık 10 hafta sürmüştü.

Almanya'nın önemli ekonomi ve düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo) tarafından martta yayımlanan bir ankete göre, Almanya'da gıda perakende sektöründe faaliyet gösteren şirketler, gelecek 3 ayda fiyat artışları planlıyor.

BİTKİSEL YAĞ FİYATLARI UÇTU

Ayrıca temel gıda ürünlerinde artışın yüzde 12,2 olduğu belirtiliyor. Bitkisel yağlar yüzde 72,3, tereyağ yüzde 56, sığır eti yüzde 31,1, kahve ise yüzde 20,5 oranında arttı. Almanya'da ayçiçek yağı ile kanola yağı ürünleri azalırken litre fiyatı da 1,5 eurodan 5 euroya yükseldi.

İNGİLTERE'DE ENERJİ KRİZİ: KEPENK İNDİRMEYE HAZIRLANIYORLAR

Öte yandan enerji tarafında ortaya çıkan kriz Avrupa'nın bir başka güçlü ekonomisi İngiltere'de de hayatı zorluyor.

Uzmanlar,
2019'dan bu yana ülkedeki elektrik fiyatlarının yüzde 100'den yüzde 150'ye yükseldiğini,
bunun da özellikle COVID-19 pandemisi karantinaları sırasında fitness merkezlerinden borç yükümlülüklerinin artmasına yol açtığını ve yıl sonuna kadar kapanmalarına yol açabileceğini hesaplıyor.

ISINMA MALİYETİ İKİ KATINA ÇIKTI

Analistler, artan elektrik fiyatları nedeniyle İngiltere havuzlarını ısıtmanın maliyetinin, 2019'daki 631 milyon dolar seviyesinden yıl sonuna kadar iki katından fazla artarak 1,58 milyar dolara yükselebileceğini hesapladı.

Fitness ve yüzme kuruluşu UKActive tarafından yapılan bir ankete göre, bir spor salonunun
her 10 sahibinden yaklaşık dokuzu, önümüzdeki altı ay içinde sağladıkları bir dizi hizmeti kesmek zorunda kalacak ve bunların üçte ikisi personeli azaltacak.

YEMEKLİK YAĞ SATIŞLARINA DA SINIRLAMA GETİRİLMİŞTİ

İngiltere'deki tedarik zincirinin Ukrayna savaşından olumsuz etkilenmesi nedeniyle, İngiltere'deki bazı süpermarketler her müşterinin alabileceği yemeklik yağ için sınırlamalar belirlemiş, bu kapsamda market zinciri Tesco, müşteri başına üç adet, Waitrose ve Morrisons ise iki adet yağ ürünüyle satışlara sınırlama getirmişti.



#Almanya
#İngiltere
#Enerji krizi
#Enflasyon
#Almanya Federal İstatistik Ofisi
#Gıda krizi
#Ukrayna
#Rusya
#Koronavirüs
#Pandemi