Genellikle ikinci el otomobil alımında ortaya çıkan hasar mağduriyeti sıfır araç alımında da yaşanmaya başladı. Farklı model ve bayiden alınan çok sayıda aracın kaza sonrası ya da alındıktan sonra yaptırılan ekspertizde önceden hasarlı olduğu ortaya çıktı. Uzmanlar ikinci eldeki gibi sıfır araç alımında da mutlaka ekspertiz yaptırılması gerektiğini ifade ederken, hukukçular ise mağdurların bu tarz durumlarda iade, tazminat ve ekstra indirim gibi üç farklı yol izleyebileceğini belirtiyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan tasarıyla 1 Nisan 2019'dan itibaren ikinci el araç alış satış işlemlerinde gerekli belgelere yetkili ekspertiz merkezi raporunun da eklenmesi zorunlu hale getirildi.
Eskpertiz tarafında ise yine aynı yönetmelikle getirilen düzenleme kapsamında TSE standartlarına uygun çalışan firmalardan alınan raporlar geçerli olacak ve verilen rapordan söz konusu firmalar yasal olarak sorumlu tutulacak.
5 bin kilometreye kadar satan sorumlu
Yine aynı düzenleme kapsamında alınacak araç satış tarihinden itibaren üç ay veya beş bin kilometreye kadar satıcı işletmenin garantisi altında olacak ve garanti süresi veya kilometresi içinde arızalanan otomobil işletmeye teslim edilmesi halinde işletme tarafından arızanın on iş günü içinde giderilememesi halinde, tamirde geçen on iş gününü takip eden üç gün içinde araç sahibine ücretsiz ikame taşıt tahsis edilecek.
Tek mağduriyet ikinci elde değil
Bakanlık ikinci el araç satışında bu yönde bir adım atarak olası mağduriyetlerin önüne geçmeyi hedeflerken tek mağduriyet ikinci el piyasasında yaşanmıyor.
Sıfır aldı kazalı çıktı
İstanbul'da bir bayiden yaklaşık 100 bin TL'ye aldığı sıfır otomobilini ekspertiz firmasına getirerek kontrol ettiren Erkan K., sıfır diye aldığı aracının sağ ön kapısında işlem yapıldığını öğrenince soluğu aracı aldığı bayide aldı. Ekspertiz firmasından aldığı raporları da otomotiv firması ile paylaşan şahıs, konunun çözümüne yönelik karşısında muhatap bulamayınca yaşananlara sitem etti.
Işık vurulunca dolu hasarı çıktı
Yine farklı bir bayiden aldığı sıfır aracı ile yaptığı ilk ufak kaza sonrası servise giden Talha isimli şahsın, ustanın "Araç daha önce herhangi bir işlem gördü mü? " sorusu üzerine şüphelenerek gittiği ekspertiz firmasında özel bir ışık ile yakından bakılan aracının tavan, dirsekler ve bagaj bölgesinde dolu hasarı tespit edildi.
Geçtiğimiz yıllarda İstanbul’da yağan dolu otomotiv markalarını da etkilemiş, açık alanda stokta tutulan 20 bin yeni araç hasar görmüştü. Vakum sistemiyle otomobilleri onaran şirketlerin bu araçları yüzde 15’e varan indirimlerle satışa çıkardığı belirtilmişti.
Şüphelendiren detaylar
Otomotiv firmasından şaka gibi cevap!
100 bin araç açıkta bekliyor
Döviz kurlarında geçtiğimiz yaz aylarında baş gösteren beklenmedik artışın en fazla etkilendiği sektörlerin başında otomotiv sektörü geliyor. 47 otomobil markasının, gümrüklerde açık havada bekleyen yaklaşık 100 bin aracını Haziran ayına kadar çekmesi için bakanlık ek süre vermişti.
Sıfır da olsa ekspertiz yaptırın
Bayilerin otoparklarında dolu benzeri doğa olaylarına maruz kalarak hasar gören araçlara boyasız göçük düzeltme işlemi uygulandığını ve bu işlemin gözle ya da makine ile anlamanın neredeyse mümkün olmadığını belirten hasar tespit firması yetkilisi Şenel Aksoy, Türkiye'ye gemi ya da kara taşımacılığı ile getirilen araçların da yolda kazaya uğrayabildiğine dikkat çekerek sıfır araçta bile bir ekspertiz firmasına gösterilmesini öneriyor.
Galericilere uygun fiyatla satılıyor
- Fabrika yöntemleriyle yapılan ikinci veya daha fazla katlı boyayı gözle tespit etmek imkansız. Fabrikasyon boyanın kalınlığı ancak boya ölçüm cihazıyla tespit edilebiliyor. Normal fabrika çıkışında araçlar 100-120 mikron aralığında çıkması gerekirken, 200 ve hatta 400 mikronlara kadar fabrikasyon boyalı araçlar piyasada görülebiliyor. Fakat birden fazla kat boya atılan araçlar kusurlu sayılıyor.
30 gün içinde ihbar edilmesi gerekiyor
Fiyatları düşürülerek satılmalı
“TIR’dan düşerek takla atan otomobiller boyatılıp fabrika çıkışlı gibi satılabiliyor. Lojistik taşıma sırasında yuvarlanan, TIR’dan düşen, kaportası çizilen, kapısı ezilen otomobiller ayıplı mal olarak satılmalıdır. Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine imalatçı veya satıcı tarafından araç tanıtım kartına "özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulması zorunludur. Malın ayıplı olduğu tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesiyle üzerinde gösterilmelidir.” dedi.
- Oto ekspertiz ücreti 150 TL’den başlayıp 550 TL’ye kadar çıkıyor.
3 seçenek var
Hukukçular ise satış esnasında önceden yapılmış olan işlemlerin belirtilmeyip tüketiciye aracın sıfır diye satılmasının hem kusurlu satışa hem de nitelikli dolandırıcılığa gireceğini belirterek izlenecek üç yolu açıkladı. Hukukçular böyle bir durumda aracın iadesi, ekstra bir indirim ve tazminat gibi farklı yollara başvurabileceğini belirtiyor.
