Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması için büyük çaba gösteren Kongre üyelerinin, F-16 modernizasyonu ve satışı konusunda geri adım atmaya başladığı bildirildi. Defense News'ün haberine göre, Türkiye'nin Ukrayna savaşındaki rolü ABD'yi karar değişikliğine itiyor.
ABD, Rusya'dan S-400 savunma sistemi alması nedeniyle Türkiye'yi 5. nesil savaş uçağı olan F-35 programından çıkarmıştı. Türkiye, hava gücünde oluşabilecek zafiyeti engellemek için bir dizi seçeneği gündemine aldı.
ABD'li Defense News'un aktardığına göre, Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın da tutuklu ABD Deniz Kuvvetleri Komutanı Trevor Reed'in Rusya'dan serbest bırakılmasına yardım ettiği için Türkiye'ye geçen hafta teşekkür etmesi dikkat çekiciydi. Türkiye'nin Ukrayna'ya, özellikle de SİHA ihracatı ve Rusya ile diplomasi yoluyla verdiği destek, Ankara'ya Kongre'deki imajını güçlendirme fırsatı verdi. NATO müttefiki ülke, kartlarını doğru oynarsa mevcut filosunu yükseltmek için Lockheed Martin'den yaklaşık 6 milyar dolar değerinde 40 adet Block 70 F-16 savaş uçağı ve yaklaşık 80 modernizasyon kitinin satışına izin vermesi için Kongre'yi ikna edebilir.
Ankara'nın taleplerine karşı çıkmayacaklar
Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasında etkili olan bazı parlamenterler, Biden yönetiminin böyle bir satışın NATO ve ABD'nin güvenliğine hizmet edebileceğini öne sürmesinin ardından, F-16 satışına izin vermeye meyilli olabileceklerini belirtti. Yine de Kongre, potansiyel silah satışlarını engelleme konusunda kayda değer bir güce sahip ve kongre üyeleri, F-16 transferinin Türkiye'nin Ukrayna'yı desteklemeye devam etmesine bağlı olacağını kaydetti.
- Türkiye'yi F-35 programından çıkarmak için canla başla mücadele eden diğer Demokratlar ve Cumhuriyetçiler de potansiyel bir F-16 satışını engellemek için çaba göstermeyeceklerinin sinyallerini verdi. Dış İlişkiler Komitesi kıdemli üyesi Cumhuriyetçi Senatör James Risch, “Buna dahil olan birçok tarafla konuştum. Türklerin neden F-16'ları alması gerektiğine dair sağlam argümanlar ortaya koydular. O yönde olumlu bir eğilimdeyim ancak henüz tam net değil" şeklinde konuştu.
Türkiye'nin savaşta oynayacağı rol
Türkiye 1980'lerden bu yana eski F-16'lardan oluşan bir filoyu istikrarlı bir şekilde elinde tutuyor. Risch, F-16'ların Türkiye'nin F-35'leri almasına izin vermekten 'farklı bir durum' olduğunu kaydetti. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi kıdemli üyesi Mike McCaul şunları söyledi:
- “Türkiye'nin, anavatanını savunan Ukrayna'yı desteklemek konusunda NATO müttefikleriyle birlikte olmaya devam etmesini bekliyoruz. Ukrayna'daki savaş henüz bitmedi" diyen McCaul, yönetimin bu satış için Kongre'den izin alması halinde Türkiye'nin çatışmada yapıcı bir rol oynamaya devam edeceğini umduklarını sözlerine ekledi.
Erdoğan, Biden ile görüşmesinde dile getirmişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 10 Mart'ta ABD Başkanı Biden ile Rusya-Ukrayna krizini görüşmüştü. Erdoğan bu görüşmede Türkiye’nin ABD’den 40 yeni uçak alımını ve mevcut F-16’ların modernizasyonunu içeren talebinin en kısa sürede neticeye ulaştırılmasını beklediğini belirterek, savunma sanayii alanında Türkiye’ye yönelik tüm haksız yaptırımların kaldırılmasının zamanının da çoktan geldiğini dile getirmişti.
270 adet alındı
F-16 savaş uçakları, Türk Hava Kuvvetlerinin ana vurucu gücünü oluşturuyor. 1987 ile 1999 yılları arasında çoğunluğu Türkiye'de üretilen 44 adet F-16 Blok 30, 116 adet F-16 Blok 40 ve 80 adet F-16 Blok 50 Türk Hava Kuvvetleri'ne teslim edildi. Böylece 240 F-16 uçağı envanterde yer aldı. 1999 yılında Türkiye'deki üretimin durmasının ardından 30 adet F-16 Blok 50+ konfigürasyona sahip uçak satın alındı.
Böylece envantere giren F-16 serisi jet sayısı 270'e çıktı. F-16 jetlerinin blok seviyeleri farklı teknoloji seviyelerini ifade ediyor. Türkiye, 2000'li yıllarda envanterde yer alan 165 F-16 savaş jetinin modernizasyonunu da gerçekleştirdi. Resmi rakamlar açıklanmadığından kaza kırım ve diğer nedenlerle devre dışı bırakılanlar olduğu için bugün envanterde yer alan F-16 sayısının 245 dolayında olduğu tahmin ediliyor. Türkiye, 30'un üzerinde de modernize edilen F-4 2020 savaş uçağına sahip.