Hem tüketicilerin hem de işletmelerin alışverişlerde 7 bin lirayı aşan ödemeler için banka ve kredi kartı kullanması zorunlu hale geldi. Karar, Resmî gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bundan sonra elden para ödenmesinin tespit edilmesi halinde hem alıcı hem de satıcıya ceza uygulanacak.
Türkiye'de, 7 bin lira ve üzerindeki alışverişlerde kredi veya banka kartı kullanma zorunluluğu getirildi. Bu düzenleme, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan bir taslak ile hayata geçirildi ve nihai tüketicileri de kapsayacak şekilde genişletildi.
- Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlananVergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, uzun bir süre gündemde kaldıktan sonra 12 Eylül 2024 itibarıyla yürürlüğe girdi, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayınlandı.
7 bin lira ve üzeri ödemeler için artık zorunlu
Örneğin, kamu kurumunda memur olarak çalışan kişi, evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticaretiyle uğraşan bir firmadan 20 bin lira tutarında bir buzdolabı satın aldığında, tutar 7 bin lirayı aştığı için, bu işleme ait tahsilat ve ödemenin banka ve aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekecek.
Uygulamayana ayrı ayrı ceza kesilecek
Nihai tüketicilerin, yapılan ödemelerin elden yapıldığını 5 iş günü içinde idareye bildirmeleri durumunda ceza uygulanmayacak.
Ceza miktarı ne kadar?
Alışverişte 7 bin lirayı aşan ödemeleri elden yapanlara ödeme tutarının yüzde 10'u kadar ceza kesilecek. Nihai tüketicinin cezası 5 bin liradan az olmayacak. Tüketici 5 iş gün içinde kendi bildirirse, ceza kesilmeyecek.
Banka hesabı ya da kredi kartı olmayanlar nasıl ödeme yapacak?
Banka hesabı olmayan ya da kredi kartı kullanmayan kişiler de 7 bin lira üzerindeki ödemelere ilişkin belgeleri tevsik etmek durumunda olacakları için, bu kişilerin ödemelerini banka veya PTT şubeleri ile ATM'lere giderek satıcıların hesaplarına yapmaları durumunda da tevsik zorunluluğuna uyulmuş sayılacak.
Herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan bir kişi, satın aldığı mal veya hizmetin bedelini satıcının hesabının bulunduğu bankanın bir şubesine gidecek. İşleme ait açıklamalara yer vermek ve karşılığında banka dekontu almak suretiyle ödemeyi yerine getirecek.
Örneğin; herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan bir kişi, mobilya perakende ticareti ile uğraşan bir şirketten 15 bin lira tutarında bir masa satın aldığında, ödemeyi gerçekleştirmek için ilgili şirketin hesabının bulunduğu bankanın bir şubesine gitmesi gerekecek.
Kimleri kapsayacak?
Düzenlemeye göre mükellef olmayanlar ifadesi fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccar, serbest meslek erbabı, kazançları basit usulde tespit olunan tüccar, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçi, vergiden muaf esnaf dışında kalanları kapsayacak.
“d) Mükellef olmayanlar: Bu Tebliğ uygulaması bakımından, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccar, serbest meslek erbabı, kazançları basit usulde tespit olunan tüccar, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçi, vergiden muaf esnaf dışında kalanları,”
“Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların (mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları işlemler hariç olmak üzere) yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur.”
“Bu zorunluluk kapsamında, mükellef olmayanlar da, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlardan yapacakları alımlarına ilişkin 7.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapacaklardır.
Örnek: Kamu kurumunda memur olarak çalışan Bay (A) evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticareti ile uğraşan (B) Ltd. Şti.’nden 20.000 TL tutarında bir buzdolabı satın almıştır. Söz konusu buzdolabının tutarı 7.000 TL’lik haddi aştığından bu işleme ait tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekmektedir. Söz konusu tahsilat ve ödemede tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda memur Bay (A) ve (B) Ltd. Şti.’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.
Tevsik zorunluluğu kapsamındaki ödemelerin tahsilatı yapanın hesabına, bizzat aracı finansal kurumların şubelerine gidilmek ve işleme ait açıklamalara da yer verilmek suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, tevsik zorunluluğuna uyulmuş sayılacaktır.
Örnek: Herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan Bay (C), mobilya perakende ticareti ile uğraşan (D) Ltd. Şti.’den 15.000 TL tutarında bir masa satın almıştır. Bay (C) söz konusu ödemeyi gerçekleştirmek için (D) Ltd. Şti.’nin hesabının bulunduğu bankanın bir şubesine gitmiş, işleme ait açıklamalara yer vermek ve karşılığında banka dekontu almak suretiyle ödemeyi yerine getirmiştir. Bu durumda tevsik zorunluluğuna uyulmuş sayılacak ve Bay (C) ile (D) Ltd. Şti.’ne ceza uygulanmayacaktır.
Örnek: Herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan Bay (E), cep telefonu perakende ticareti ile uğraşan Bay (F)’den 25.000 TL tutarında bir cep telefonu satın almıştır. Bay (E) söz konusu cep telefonunun bedelini işlem anında nakit olarak Bay (F)’ye ödemiştir. Bay (F) ise söz konusu tutarı banka şubesine giderek kendi hesabına yatırmıştır. Bu durumda tevsik zorunluluğuna uyulmamış olacak ve Bay (E) ile Bay (F)’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.”
“h) Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların (mükellef olmayanlar hariç olmak üzere) yabancılar ve/veya Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapacakları işlemlere ilişkin tahsilat ve ödemelerin (şu kadar ki, düzenlenecek faturalara söz konusu kişilerin pasaport numarasının yazılması ve bu bent kapsamında nakit tahsil edilen tutarların, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlar tarafından tahsilatı takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı finansal kurumlarca düzenlenen belgelerle tevsikinin sağlanması zorunludur.),”
