Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) Elektrik Üretim A.Ş.’de çalışan bir üyesi için 2012 yılında açtığı davayla başlayan kamu çalışanlarının 30 yılın üzerindeki hizmetlerine karşılık ilave emekli ikramiyesi ödenmesi mücadelesinde yeni bir aşamaya geçildi.
2015 yılından sonra emekli olanlar, 30 yılın üzerindeki hizmetleri için ikramiyelerini almaya o tarihten itibaren başlamışlardı. Habertürk'te yer alan habere göre daha önce emekli olanlar ise açtıkları davalarda hayal kırıklığı yaşamışlardı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli olunan tarihteki katsayılar üzerinden ikramiye öderken, bazı mahkemeler faiz ödenmesine hükmetmişti. Mahkemeler bu şekilde karar verirse faturanın çok yükseleceğinin anlaşılması üzerine yasal düzenleme yapıldı.
İlave emekli ikramiyesi ödemeleri, 27 Ocak 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan bu yasaya göre gerçekleştirilecek. SGK, ilk etapta, yasa çıkmadan önce başvuran ya da dava açanlarla 17 Mart 2017 tarihine kadar başvuranların dosyalarını inceledi. Hak sahiplerinin, emekli oldukları tarih itibarıyla almaları gereken ikramiye tutarını hesaplayan SGK, hesaplanan tutarları, emekli aylıklarının yatırıldığı hesaplara gönderdi. Emekliler, aylıklarını aldıkları banka şubelerine giderek ikramiyelerini alabilecekler. İlave emekli ikramiyesi için bir yıllık başvuru süresi tanındı. Kanun 27 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girdiği için, başvuru süresi 26 Ocak 2018 tarihinde sona erecek.
İlave emekli ikramiyesinden, 7 Ocak 2017 tarihinden önce emekli olan veya vefat eden memur emeklilerinin kendileri veya kanuni vârisleri yararlanacak. Bunlara, 30 yılı aşan her tam yıl için emekli ikramiyesi ödenecek. İkramiye, görevin sona erdiği tarihteki emekli keseneğine esas aylık unsurları ve katsayılar dikkate alınarak yapılacak. Yeni başvuru yapan kişilere ödemeler, başvuru yapıldıktan sonra üç ay içinde yapılacak. İkramiyenin 7 bin 500 liraya kadar olan kısmı ilk yıl, kalan kısmı ise ilk ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak kanuni faiziyle birlikte bir yıl sonra aynı ayda ödenecek.
Yasa çıkmadan, 27 Ocak 2017 tarihinden önce SGK’ya ilave emekli ikramiyesi için başvuran ve dava açmamış olanların eski başvuruları, 27 Ocak’ta yapılmış kabul edilecek. Bunların yeniden başvuruda bulunmaları gerekmiyor. Dava açan ve davaları henüz sonuçlanmamış olan emekli ve hak sahiplerine ödenecek emekli ikramiyesi, dava açmadan önce yaptıkları başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte ödenecek.
Devlette 30 yıl çalıştıktan sonra emekli olanlardan hayatını kaybedenler için de hak sahiplerine ikramiye verilecek. Emeklilik sonrası hayatını kaybedenler adına hesaplanacak ikramiyeler kanuni vârislerine ödenecek. Görevleri sırasında hayatını kaybeden memurlar adına tahakkuk ettirilecek emekli ikramiyesi ise ölüm tarihinde aylığa müstehak olan dul ve yetimlerine yapılacak. Aylığa müstehak dul ve yetimi bulunmayanların ise vârislerine ödeme yapılacak.
Daha önce açılmış davalar, mahkemelerce, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmek suretiyle sonuçlandırılacak. Kapatılan davalarla ilgili yargılama giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinde bırakılacak. Ancak, SGK vekalet ücretinin dörtte birini ödeyecek. SGK, yerel mahkemelerce verilen kararlar hakkında temyize başvurmayacak, daha önce yapılan temyiz başvurularından da vazgeçmiş sayılacak.
2014’te 40 yıl hizmetle emekli olan bazı memurlara yapılacak ödemeler şöyle:
Ödenecek ikramiye tutarları, emekli olunan tarihteki katsayılar dikkate alınarak yapılacak. 1996 yılından önceki yıllık ikramiye tutarları 50 liranın altında olduğu için bu tarihten önce emekli olan kişilere her yıl için 50 lira tutarında ikramiye verilecek.
Bir kişi için verilecek ikramiye tutarı 100 liradan az olamayacak. Emekli olunan tarih günümüze yaklaştıkça alınacak ikramiye tutarı yükselecek. Örneğin 1 Temmuz 1996 tarihinde 40 yıl hizmetle emekli olan bir öğretmen normalde sadece 381 lira ikramiye alabilecekti. Yasadaki “Bir yıl için ödenecek ikramiye 50 TL’den az olamaz” kuralı dolayısıyla bu öğretmene 500 lira ikramiye ödenecek. 1 Ocak 2014 tarihinde 40 yıl üzerinden emekli olmuş bir öğretmen ise her bir yıl için 2 bin 102.30 lira olmak üzere, toplam 21 bin 23 lira ikramiye alacak.
2012 yılında açılan davanın çalışan lehine bitmesinin ardından toplam ne kadar ödeme yapılacağı da merak konusu olmuştu. Yapılan hesaplamaya göre devlette 30 yıldan fazla çalıştıktan sonra 2015 yılından önce emekli olan 130 bin kişiye mart ayında 700 milyon lira ilave ikramiye ödenecek. Yıl içerisinde toplam 408 bin kişiye ödeme yapılacak. Bu kapsamda toplam ödeme tutarı 2.5 milyar liraya ulaşacak.