2018’de yüzde 2,6 büyüdük

Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 2,6 büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen yıla ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye ekonomisi 2018'de yüzde 2,6 büyürken, geçen yılın son çeyreğinde beklentiler doğrultusunda yüzde 3 daraldı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2018'de bir önceki yıla göre yüzde 19,1 artarak 3 trilyon 700 milyar 989 milyon lira olarak gerçekleşti. Geçen yılın son çeyreğindeki söz konusu eksi büyümede iç talepteki zayıflama, yatırımlar ve stoklardaki düşüşün ana etkenler olduğunu ifade eden ekonomistler, 2019'un geneli itibarıyla ekonomik büyümenin pozitif tarafta kalacağını, ancak bunun maliye ve para politikası ile desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

KİŞİ BAŞI GELİR 9 BİN 632 DOLAR

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2018 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün katma değeri yüzde 1,3, sanayi sektörünün yüzde 1,1 artarken, inşaat sektörünün yüzde 1,9 azaldı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri de 5,6 artış kaydetti. Yine kişi başına GSYH değeri, 2018'de cari fiyatlarla 45 bin 463 lira (9 bin 632 dolar) olarak hesaplandı. Bu değer, 2017'de 38 bin 660 lira (10 bin 597 dolar) olarak belirlenmişti.

EN KÖTÜSÜ GERİDE KALDI

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, büyüme rakamlarına ilişkin, "İktisadi faaliyette en kötü geride kalmıştır. Büyümede en kötü beklentiler gerçekleşmemiştir" ifadelerini kullandı. Geçen yılın son çeyreğine ilişkin yüzde eksi 3'lük büyümenin piyasa beklentileri doğrultusunda gerçekleştiğini belirten Albayrak, "İç ve dış dengelenmeyi bir arada sağladığımız bu dönemde, cari açık ve enflasyonda düşüş başlattık. İktisadi faaliyette en kötü geride kalmıştır. Büyümede en kötü beklentiler gerçekleşmemiştir" değerlendirmesinde bulundu. Bakan Albayrak, tarihin en ciddi spekülatif saldırısı yanında küresel alanda büyümenin yavaşlama eğilimine girmesine rağmen 2001 ve 2008 yıllarındakine benzer bir durumun gerçekleşmediğine dikkati çekerek, sürecin çok kısa sürede başarılı bir şekilde atlatıldığını bildirdi.

YEP BEKLENTİSİYLE UYUMLU

Geçen yılın son çeyreğinde görülen daralmaya rağmen "net dış talebin büyümeye 9,7 yüzde puan pozitif katkı sağlamasının" dengelenme sürecinin öngörüldüğü şekilde devam ettiğinin önemli bir işareti olduğunu vurgulayan Bakan Albayrak, şunları kaydetti:

"Son dönemde finansal piyasalarda gözlenen olumlu gelişmeler, enflasyondaki düşüş trendi, öncü göstergelerdeki iyileşmeler, finansmana erişimde atılan adımlar ve istihdam seferberliği sayesinde, 2019 yılında büyümenin Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) öngördüğümüz şekilde seyredeceğine inancımız tamdır. 2019'a ait güncel veriler, ekonominin hızlı bir toparlanma eğilimine girdiğine, büyümedeki yavaşlamanın geçici bir durumu yansıttığına ve ılımlı toparlanma eğiliminin başladığına işaret etmektedir. Artan ihracat ve turizm gelirleri büyümeyi besleyen ana kalemler olacaktır. Ekonomi politikalarında güçlü bir koordinasyon dönemi yaşıyoruz. Nisandan itibaren yapısal tarafta atacağımız adımlarla süreci daha da güçlendireceğiz. YEP kapsamında cari açığı azaltacak, katma değerli üretimi artıracak, milletimizin refahını yükseltecek politikalarımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz."

2019 yılından umutluyuz

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Başkanı Nail Olpak, Türkiye’nin sıkıntılara rağmen büyümeye devam ettiğini, 2019’dan umutlu olduklarını kaydetti. Olpak, şunları kaydetti: “Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde, Ekonomi Yönetimimiz, reel sektör ve finans sektörümüzün en başından beri koordinasyon içinde olmasıyla alınan önlemler ve atılan hızlı adımlarla cari açık ve enflasyonda başlayan düşüş bu süreçle iyi bir şekilde başa çıktığımızı gösteriyor ve 2019 ile sonrasındaki toparlanmaya işaret ediyor.”
Küresel büyümede 6’ncı ülkeyiz

Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir, “Küresel piyasalarda daralma göz önüne alındığında Türkiye ekonomisinin yıllık bazda yüzde 2,6 büyüme performansı ve 4. çeyrekteki daralmaya rağmen dünyanın en fazla büyüyen 6. ekonomisi olması büyüme açısından önemli” diye konuştu. Özdebir, ihracat teşviklerinin devam etmesi ve yeni pazarlara yönelik politikalar üretilmesi gerektiğini de vurguladı.
Dengelenme sürüyor

Ankara Ticaret Odası Başkanı Gürsel Baran, 2018 yılına ilişkin büyüme verileriyle ilgili, “Türkiye küresel alanda meydana gelen gelişmeler karşısında kendi rotasını belirleyen güçlü bir ülkedir. Rota daima ekonomik büyümedir” ifadesini kullandı. Baran, şöyle devam etti: “Spekülatif saldırılarla ülke ekonomisindeki yavaşlama eğilimi kısa sürede atlatıldı. Bu sürecin kısa sürede dengelenmeye dönmesinde tedbirlerin payı çok büyüktür.”
Moral verici bir oran

İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, “Kur çalkantısı ve yüksek faiz oranları ile karşı karşıya kaldığımız 2018 yılını her şeye rağmen yüzde 2,6’lık büyüme ile kapattık. Bu moral verici bir orandır” dedi. 2018 yılı büyümesine ilişkin açıklamasında Avdagiç, şunları kaydetti: “Ülkemiz, ekonomide biriken kırılganlıkları; hükümetimizce alınan önlemler ve iş dünyamızın temkinli duruşu sayesinde ılımlı bir dengelenme sürecine çevirmeyi başarmıştır.”
Kalkınma hızlanacak

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, güçlü ve zayıf yönlerinin açık bir şekilde tahlil edilmesi durumunda Türkiye’nin çok daha güçlü bir şekilde içinden çıkılabileceği bir süreçten geçtiğini kaydetti. Kaan, “Bu minvalde ülkemizin, geçmiş tecrübelerinin yanında, yeni yönetim sisteminin dinamik yapısı sayesinde, hızlı bir kalkınma sürecine gireceğine olan inancımız tamdır” ifadelerini kullandı.
Seçim sonrası güçlü fırsat

İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “31 Mart seçimlerinden sonra uzun sürecek seçimsiz bir dönemin vereceği fırsatı iyi değerlendirerek ekonomi odaklı bir gündemle 2019 yılının ikinci yarısında tekrar pozitif bir büyüme dönemine girecektir” dedi. Bahçıvan, son istihdam teşvikleri ve hükümetten gelen yeni yapısal reform haberleri ile yeniden sanayi odaklı büyümenin başlayacağını da vurguladı.