Yunanistan-İtalya MEB anlaşması: Atina hukuksuz taleplerini kanıtlamış oldu

Hasan Hız
08:1512/06/2020, Cuma
G: 12/06/2020, Cuma
Yeni Şafak
Yunan ve İtalyan dışişleri bakanları anlaşmaya imza attı.
Yunan ve İtalyan dışişleri bakanları anlaşmaya imza attı.

Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki adımlarından rahatsız olan Yunanistan hükümeti, İtalya ile Ekonomik Münhasır Bölge (MEB) sınırlandırma anlaşması imzaladı. Atina-Roma arasındaki anlaşmanın anakara sahilleri esas alınarak yapılması, "Türkiye-Libya anlaşması söz konusu olduğunda Yunanistan neden farklı bir tutum içine girmekte?" sorusunu beraberinde getirdi. Atina hükümetinin Türkiye sınırına yakın bölgelerdeki her bir adası için 200 millik tam yetki MEB iddiasında bulunmasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirten uzmanlar, "Yunanistan görünenin aksine adalar ülkesi değildir. Yunan adalarının her birinin ancak karasuları genişliği nispetinde bir yetki alanına sahip olması mümkündür" ifadelerine yer verdi.

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Libya açıklarında petrol aramak için başvuruda bulunmasının ardından Ankara'yı savaşla tehdit eden Yunanistan, geçtiğimiz günlerde İtalya ile dikkati çeken bir MEB anlaşması imzaladı.

Akdeniz'e komşu olan iki ülke MEB alanlarını sınırlandırırken,
anakara sahillerini
esas alan bir değerlendirmeye imza attı.
Atina hükümetinin,
Türkiye-Libya
anlaşması söz konusu olduğunda
farklı bir tutum
içine girmesi ve Girit adası için
tam yetki istemesi
tartışma konusu oldu.



ATİNA ULUSLARARASI ADALET DİVANI'NI YOK SAYIYOR

Yunanistan hükümetinin bu çelişkili tavrını Yeni Şafak'a değerlendiren TESPAM Ortadoğu Uzmanı Süha Çubukçuoğlu, "Yunanistan hakkaniyet, oransallık, kapatmama gibi beynelmilel ilkelere aldırmaksızın bir başka ülkenin anakarasına yakın konumda olan her bir adası için 200 millik tam yetkili MEB iddiasında bulunuyor ve Uluslararası Adalet Divanı’nın bu konu üzerindeki geçmiş aleyhte hükümlerini yok sayıyor" değerlendirmesinde bulundu.



ADALAR İÇİN TAM YETKİ TALEP EDİYORLAR

"Atina kendi anakarasına uzak mesafede ve ters tarafta kalsa dahi
Girit, Rodos, Kasos, Kerpe
ve
Meis
adaları için tam yetki talep etmekte ve sanki bu adalar İyon Denizi’nde olduğu gibi
anakaranın
bir
uzantısıymış
gibi lanse etmek istemekte" diyen Çubukçuoğlu şöyle devam etti:
  • "Başka bir ülkenin önünü kapatmama şartına ek olarak, Yunanistan’ın da imzaladığı 1982 tarihli BM Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin (BMDHS) 46. Maddesi 'Adaların tam yetkiye sahip olabilmesi için ilgili ülkenin arşipellerden oluşması' şartını yani tamamen ya da büyük ölçüde adalardan müteşekkil bir ülke olması şartını getirmiştir. Yunanistan görünenin aksine bir adalar ülkesi değildir. Ülkenin yüzölçümünün sadece yüzde 17'si ada, adacık ve kayalıklardan oluşmakta, geri kalanı anakarada bulunmaktadır. Dolayısı ile Türkiye-Libya arasındaki Kıta Sahanlığı/MEB sınırlandırma anlaşması hususunda Girit başta olmak üzere bahsi geçen Yunan adalarının her birinin ancak karasuları genişliği nispetinde bir yetki alanına sahip olması mümkündür"


İTALYA İLE ANLAŞMADA ADALAR GÖZARDI EDİLDİ

Yunanistan ile İtalya arasında imzalanan anlaşmanın 'deniz alanlarında hakkaniyet' ilkesine uygun çizildiğini hatırlatan Çubukçuoğlu, "Yunanistan’a ait İyon Adaları olarak adlandırılan Zakintos, Kefalonya, Lefkada, Korfu ve Diapontia adaları Yunan anakarasına çok yakın mesafede bulunmaktadır. İtalya ve Yunanistan anakaraları arasındaki kabaca kuzey-güney doğrultusunda uzanan ortay hattın doğu tarafında ve Yunan anakarasına bitişik denebilecek kadar yakın bir bölgede yer aldıkları için MEB sınırının belirlenmesinde göz ardı edilebilir etkiye sahiptirler. Dolayısıyla kıyı uzunluklarına bakılmaksızın bu adaların Yunanistan lehine ek bir kazanım getirmeleri söz konusu olmamıştır" ifadelerini kullandı.


Roma ve Atina arasındaki anlaşmanın BM hükümlerine uygun olduğunu vurgulayan Çubukçuğlu, "Adaların hemen yanı başındaki anakaranın birer uzantısı olduğu kabul edilerek İtalya ile hakkaniyet temelinde bir sınır hattı çizilmiştir. Nitekim emsal olarak
Uluslararası Adalet Divanı’nda
1982 tarihinde görülen
Libya-Tunus Kıta Sahanlığı Sınırlandırma
davasında da Tunus anakarasına neredeyse bitişik konumda olan Cerbe adası (şekilde kırmızıyla görünen) mahkeme tarafından dikkate alınmamış ve sınıra etkisi göz ardı edilmiştir" değerlendirmesinde bulundu.

#Yunanistan
#İtalya
#Doğu Akdeniz
#Libya
#MEB
#Deniz yetki sınırlama anlaşması