Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, G-20 Liderler Zirvesi kapsamında ABD Başkanı Donald Trump ile biraraya geldi. Zirvenin yapıldığı INTEX Osaka Fuar Merkezi’ndeki görüşme 35 dakika sürdü.
Görüşmenin başında kısa bir açıklama yapan Erdoğan, “Şu anda 75 milyar dolarlık bir ekonomi ticaret hacmi noktasındaki zirveye doğru ilerleme hamlemiz var. Savunma sanayisine yönelik attığımız adımlar, atacağımız adımlar var ama her şeyden öte bir stratejik ortaklığımız var. Bu stratejik ortaklığımız tabii birçok alanda dayanışmamızı adeta teşvik ediyor. Bundan sonraki süreçte de bu dayanışmamızın aynı şekilde devam edeceğine olan inancım tamdır” dedi.
Trump ise ABD’den Patriot savunma sistemleri alımı konusunda, Obama döneminde Türkiye’ye adil davranılmadığını belirtti. Bir gazetecinin Türkiye’nin S-400 savunma sistemini alması halinde ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulayıp uygulamayacağını sorması üzerine Trump, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Obama yönetiminden Patriot almak istedi fakat izin verilmedi. Obama döneminde Türkiye’ye adil davranılmadı” diye konuştu. Trump, S-400 konusunda, “Karışık bir konu. Farklı çözümler arıyoruz. (Türkiye’ye karşı) Adil olmak zorundasınız” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin NATO üyesi olduğunu hatırlatan Trump, “Türkiye ABD’nin dostu ve beraber harika işler yaptık ve büyük ticaret ortağımız. Bunu daha da büyüteceğiz. İkili ticaret hacmi 75 milyar dolar çok az. 100 milyar doların çok üzerinde olması gerekir” şeklinde konuştu. Trump, Türkiye ile ABD ilişkilerinin gittikçe ilerlediğini belirterek, “Ticaretimizi dört katına çıkarmayı hedefliyoruz. Türkiye’nin çok iyi üretimi ve ürünleri var. İlişkilerimiz askeri alanda da gelişiyor. Bizden çok miktarda askeri alım yapılmasını bekliyoruz“ dedi. Türkiye’yi ziyaret edeceğine işaret eden Trump, bu ziyaret için net bir tarih belirtmedi.
Görüşmeye ilişkin Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Erdoğan’ın, Türkiye’nin ulusal güvenliğinin gereklerini yerine getirme kararlılığının altını çizerek, stratejik ortaklığa zarar verebilecek çabalarla ilgili endişelerini paylaştığı belirtildi. Hava savunma sistemi alımı konusunda ise konunun ikili ilişkilere zarar vermeyecek bir şekilde çözülmesinin arzu edildiği vurgulandı.
Görüşmede ayrıca ikili ilişkiler ve Suriye’deki gelişmeler başta olmak üzere, bölgesel meselelerin ele alındığı, 75 milyar dolarlık ticaret hedefinin yeniden teyit edilerek atılacak adımların değerlendirildiği bildirildi.
Beyaz Saray açıklamasında ise iki liderin, karşılıklı ticareti geliştirmek ve Suriye’de ortak hedeflere ulaşmak gibi bir dizi konuyu ele aldığı belirtilerek, “Görüşmede Başkan Trump, Türkiye’nin, Rusya’dan alacağı S-400 hava savunma sistemiyle ilgili endişelerini dile getirdi ve Türkiye’yi, NATO İttifakını güçlendirecek savunma iş birliği konusunda ABD ile birlikte çalışmaya teşvik etti” ifadelerine yer verildi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, düzenlediği basın toplantısıyla G-20 Liderler Zirvesini değerlendirdi:
Terör, tüm insanlığın, insani değerlerin düşmanıdır. Bunun için tüm devletlerin teröre 'terör' deme erdemini artık göstermesi gerekiyor. Türkiye'de 15 Temmuz darbe girişiminde 251 kişiyi vahşice katleden FETÖ tarzı yapılar kimi Batılı devletlerde himaye görüyor. Demokrasiye kasteden darbecilerin 'siyasi sığınmacı' kılıfı altında korunması ve kollanmasının faturası tüm insanlık için ağır olacaktır.
Biz bu hassas tavrı, geçen yıl vahşi bir cinayete kurban giden merhum gazeteci Cemal Kaşıkçı hadisesinde de gösterdik. BM ile iş birliği içerisinde çalışarak Cemal Kaşıkçı cinayetinin üzerinin örtülmesine müsaade etmedik. Aynı şekilde Mısır'ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin şehadeti de tüm yönleriyle araştırılmalıdır. Ne Kaşıkçı cinayetinin ne de Cumhurbaşkanı Mursi'nin şaibelerle dolu vefatının gündemden düşürülmesine izin verilmemelidir.
S-400'lerle ilgili konuda bizim bütün anlaşmamız, her şeyimiz bitmiştir ve şu anda artık olay teslimat sürecindedir. Ve teslimat sürecinde de olan böyle bir sözleşmeyi inkar etmemiz Türkiye gibi bir devlete yakışmaz. Bu iş bitti. Yaptırımlar konusunda Sayın Trump yaptığı açıklamada, bu konuya açıklık getirdi. Böyle bir şeyin olmayacağını da kendisinden özellikle dinlemiş olduk. Şu an ortada böyle bir görüntü yok. Ben iki stratejik ortak arasında böyle bir şeyin söz konusu olamayacağını düşünüyorum.
Bizim örneğin S-400 olayı bir taraftan yürürken biz Amerika'dan Lockheed Martin'den 100 adet Boeing uçağını alıyoruz. Biz Amerika ile stratejik ortağız. Stratejik ortak olarak da bizim atacağımız bu adımlarda Türkiye'nin egemenlik haklarına birilerinin müdahale etme gibi bir yetkisi de yoktur, bunu da herkesin bilmesi lazım. F-35 için şu ana kadar ABD'ye 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Burada biz pazar değiliz, ortak üreticiyiz. Bize teslimatı yapılan 4 tane F-35 uçağı var alacağımız toplamda 116 uçak. Ama böyle altta birilerinin yaptığı açıklamalar Sayın Başkanın yaklaşımlarıyla hiç örtüşmüyor. Bunların da bizim ikili ilişkilerimizi ben bozmayacağına inanıyorum.
Sayın Putin'le yaptığımız görüşmede İdlib'in gündeme gelmemesi mümkün değildir. O bölgede Türkiye Rusya ile varız. Gözlem noktaları dediğimiz 12 noktaya rejim tarafından maalesef saldırı oldu. Bu saldırılar esnasında bir askerimiz şehit oldu. Tabii gereken ondan sonra tarafımızdan yapıldı. Temenni ederiz ki bundan sonra bu tür saldırılar olmaz. Şu anda bir sükunet söz konusu. Bunları asla beklemiyoruz, bir daha olmaması gerekir. Bu gözlem kulelerinin varlığı İdlib'in korunmasıdır, bölgenin korunmasıdır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, G-20 Liderler Zirvesi'nde lider eşleriyle Japonya'nın Osaka kentinde düzenlenen "Okyanuslar: Hayatımızın Değerli Kaynakları" adlı sempozyuma katıldı. Sempozyumun soru cevap bölümünde söz alan Emine Erdoğan, "Yerkürenin ne tür tehditlerle karşı karşıya olduğunu gördük. Fakat inanıyorum ki yeni bir gelecek senaryosu yazmak için biraz vaktimiz var. Doğru adımları atarsak, 2050'de okyanuslarda plastikler değil, balıklar yüzebilecek. Doğanın korunması söz konusu olduğunda, ülkeler arasındaki sınırların kalkması ve ortak bir vicdanla hareket edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Omuzlarımızda dünya çocuklarına yaşanabilir bir gelecek inşa etmek gibi koca bir sorumluluk var. Ben bu sorumluluk gereği, ülkemde, Türkiye'de, Sıfır Atık Kampanyası başlattım" dedi.