Cemal Kaşıkçı’ya yönelik Suudi planından haberdar olduğu ortaya çıkan Beyaz Saray üzerinde baskılar artıyor. Riyad hakkında ardı ardına gelen silah ambargosu ve yaptırım talepleri özellikle Trump ve damadının başını ağrıtacak.
Washington Post yazarı Cemal Kaşıkçı'yı Suudi Arabistan'dan gelen özel ekibin İstanbul'da öldürdüğü netleştikçe, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın sırtını dayadığı Beyaz Saray üzerindeki baskılar artıyor. ABD'nin Kentucky Senatörü Rand Paul, Suudi Arabistan'a askeri yardımların kesilmesini isterken, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi de Donald Trump'tan, 'Magnitsky Yasası' kapsamında Riyad yönetimi hakkında soruşturma başlatması talebinde bulundu.
CİNAYETE GÖZ YUMDULAR
ABD Başkanı Donald Trump, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Trump'ın başdanışmanı ve damadı Jared Kushner, Kaşıkçı'nın kaybolmasının ardından Veliaht Selman'la telefonda defalarca kez görüştü. Ancak bu temasların içeriğine ilişkin kamuoyuna henüz tatmin edici bir açıklama yapılmadı. Riyad'ın Kaşıkçı'yı tuzak kurarak tutuklama planını gösteren konuşmaların CIA dinlemesine takıldığı ve bunu Beyaz Saray'ın bildiği göz önüne alındığında, Amerikan yönetiminin Kaşıkçı'nın katledilmesine göz yumduğu ortaya çıkıyor. Trump, Pompeo ve Kushner'in skandalı önce soğutup daha sonra da örtbas edebileceği belirtiliyor.
TRUMP’IN DAMADI KUSHNER SIKIŞTI
Diğer yandan Washington Post'un başını çektiği ABD basını, Kaşıkçı olayının peşini bırakacağa benzemiyor. Cinayet sürecinin en çok Trump'ın damadı Kushner'i yıpratmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bin Selman'la özel ilişkisi herkesçe bilinen Kushner, Riyad'la 100 milyar doları aşkın silah anlaşmasına aracı olmuştu. Katar'daki darbe girişimini de organize ettiği iddia edilen Yahudi damat Kushner, Kaşıkçı cinayetinden sonra Selman'la temasını hiç kesmedi.
SENATO’DAN MAGNITSKY TALEBİ
Beyaz Saray'a yönelik baskılar ise giderek artıyor. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi, Trump'ın, Kaşıkçı'nın akıbeti hakkında 'Magnitsky Yasası' kapsamında soruşturma açması talebinde bulundu. Magnitsky Yasası, ABD Başkanı'nın 'ifade özgürlüğü hakkını kullanan bir kişiye yönelik yasa dışı infaz, işkence ve diğer ağır insan hakları ihlallerini' soruşturma şartı getiriyor. Mektupta, "Beklentimiz, kararınızı verirken Suudi Arabistan hükümetinin en üst düzey yetkililerine ilişkin bilgileri de dikkate almanızdır" ifadesi dikkat çekti.
SUUD’LA İLİŞKİLERİ KESEMEYİZ!
Trump, Kaşıkçı’nın kaybolması sebebiyle Suudi Arabistan’la ilişkilerin kesilmesine karşı olduğunu söyledi. Dün gazetecilerin sorularını yanıtlayan ABD Başkanı, Suudi Arabistan’a askeri yardımların kesilmesi yönündeki çağrıların hatırlatılması üzerine “Böyle bir adım bizi yaralar” şeklinde konuştu. Kaşıkçı’nın ABD vatandaşı olmadığına ve ABD’de vizeyle bulunduğuna dikkati çeken Trump, gelişmeleri “Hiç hoşumuza gitmiyor hem de hiç” şeklinde değerlendirdi.
Desteği kesin
ABD Kentucky Senatörü Rand Paul, muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı sağ geri dönene kadar Suudi Arabistan’a askeri yardımların kesilmesi çağrısında bulundu. ‘The Atlantic’ dergisinde yayımlanan makalesinde Paul, Suud ordusuna yönelik tüm finansman, eğitim ve koordinasyonun kesilmesi yönünde önlem alınması için girişimde bulunacağını ifade etti. Ülkesinin Suud’a desteğini yıllardır kınadığını belirten Paul, terör örgütü DEAŞ’a da çok sayıda Suudi Arabistan vatandaşının katıldığına dikkati çekti. “Amerika, neden teröre destek veren, Yemen’de pervasız bir savaş halinde olan bir ülkeye silah satıyor?” diyen Paul, şunları kaydetti: “Dedikleri gibi, paranın peşinden git. Ancak hiçbir petrol işi ya da silah anlaşması, böyle bir rejim ile olan anlaşmamızı haklı çıkarmaz. Amerika’nın istihbarat, lojistik, eğitim ve teçhizatı olmadan, Suudi Arabistan’ın çabaları çok uzun zaman önce başarısız olurdu. Kongre’deki meslektaşlarımın Yemenlilerin ABD yapımı silahlarla katledilmesini umursamıyor gibi görünmesinden üzüntü duyuyorum. Kaşıkçı olayından sorumlularsa hatta bu gazeteciyi öldürmelerinin onlar için kritik bir durum olduğuna dair bir işaret dahi olursa kendilerine silah satışını durdurmalıyız.
NEOM’da yokum
ABD’nin eski enerji bakanlarından Ernest Moniz, gazeteci Cemal Kaşıkçı hakkında yaşanan gelişmeleri gerekçe göstererek, Suudi Arabistan’ın 500 milyar dolarlık projesi NEOM’un yönetim kurulundaki rolünü askıya aldığını duyurdu. Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde Enerji Bakanlığı görevinde bulunan Moniz, Riyad’ın ‘çılgın projesi’ olarak gösterilen NEOM’un yönetimindeki 18 isimden biriydi. Bu arada ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times (NYT), Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın himayesinde düzenlenecek Geleceğe Yatırım Girişimi (Future Investment Initiative) adlı konferanstan sponsorluğunu çektiğini duyurdu.
