Rusya-Ukrayna savaşında cephedeki çatışmaların şiddetlendiği ve Putin’in nükleer kartı sahaya sürdüğü gün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın arabuluculuğunda önemli bir gelişme yaşandı. İki ülke 271 esiri takas etti. Özgürlüğüne kavuşanlar arasında Kiev için önemli Azov Taburu komutanlarıyla Putin’in yakın dostu Viktor Medvedçuk da var.
Türkiye, Tahıl Koridoru’ndan sonra Takas Koridoru oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderler nezdinde yürüttüğü diploması ile Rusya ve Ukrayna esir askerleri takas etti. Ukrayna 215 askerine karşı, 55 Rus askeri ve 1 oligarkı teslim etti. Ukrayna’nın teslim ettiği isimler arasında Putin yakın arkadaşı Ukraynalı oligark Viktor Medvedçuk da var.
ÜÇ MERKEZDE TAKAS
Tarihi takas önceki gün 3 ayrı merkezde gerçekleşti. İlk ve en büyük takas Ukrayna- Belarus sınırındaki Chernihiv bölgesinde gerçekleşti. Ruslar, esirleri Belarus üzerinden otobüslerle bölgeye getirdi. 124’ü subay olmak üzere 200 asker burada Ukrayna’ya teslim edildi. Teslim edilen subay ve askerlerin 108’ini Mariupol’de Çelik Fabrikası’nda Ruslara karşı büyük direniş gösteren Azov Taburu’ndan isimler oluşturdu.
HAMİLE DOKTOR DA SERBEST
Ayrıca Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Ulusal Muhafızlar, polis ve gümrük memurları da takasta yer aldı. Cephede doktorluk yaparken esir düşen ve 8 aylık hamile olduğu belirtilen kadın doktor Ekaterina Polişçuk da serbest kalanlar arasındaydı.
VAFTİZ BABA PUTİN DEVREDE
Ukrayna ise esirlere karşılık 55 esir ile Putin’e yakınlığı ile bilinen Ukraynalı oligark Viktor Medvedçuk’u teslim etti. Rusya’nın 215 mahkûmdan 200’ünü doğrudan Medvedçuk’a karşılık olarak bıraktığı belirtildi. Ukrayna’da “vatana ihanet” suçlamasıyla yargılanan Medvedçuk, 12 Nisan 2022’de Ukrayna askeri üniformasını giyerek ülkeden kaçmaya çalışırken yakalanmıştı. Medvedçuk’un kızı Daryna Medvedçuk’un vaftiz babasının Putin olduğu biliniyor. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov da, Rus ordusu, sözde Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri silahlı güçlerine mensup 55 kişinin, esir değişimi sonucunda Rusya’ya teslim edildiğini bildirdi.
TÜRKİYE’YE TESLİM EDİLDİLER
Takasın bir ayağı da Türkiye’ye uzandı. Rusya, Azov Taburu’nun 5 komutanını savaş bitene kadar Ukrayna’ya dönmemeleri şartı ile Türkiye’ye teslim etti. Bu komutanların 36. Deniz Tugayı Komutan vekili Sergiy Volınskıy, Azov Ulusal Muhafızları Komutanı Denıs Prokopenko, Azov Alayı Komutan Yardımcısı Svyatoslav Palamap, Azov Taburu Komutanları’ndan Oleg Homenko ve Ulusal Muhafız 12. Operasyonel Tugay Komutanı Denıs Şlega olduğu açıklandı. 5 komutanın, 55 Rus savaş esiri karşılığında takas edildiği öğrenildi.
Avrupa basınında geniş yer buldu
Anlaşma, Avrupa’nın önde gelen basın kuruluşarının haberlerinde geniş yer buldu. İngiliz The Independent, Rusya ile Ukrayna arasındaki esir takasını, “İngilizler, Rusya ile mahkum takasının ardından eve döndü” başlığıyla verdi. The Guardian gazetesi, gelişmeyi “en büyük esir takası” olarak tanımladı. Haberde, “Takas, Türkiye’nin arabuluculuğu sonrasında geldi ve müzakereler sıkı bir gizlilik içinde yürütüldü” denildi. Hollanda kamu yayın kuruluşu NOS’taki haberde, Ukrayna-Rusya Savaşı’nın başından bu yana en büyük esir değişiminin Türkiye’nin arabuluculuğunda gerçekleştiği belirtildi. Belçika’nın De Morgen gazetesi, Ukraynalı kamu yayıncısı Suspline’a dayandırdığı haberinde, takasın “Zelenskiy ile Erdoğan arasındaki ‘kişisel anlaşmaların’ sonucu” olduğu belirtildi. İspanya’da El Pais, “Erdoğan, 50’den fazla Rus mahkumun da yararlandığı mübadelenin başarılı şekilde devam etmesi için tarafların yakınlaşmasına yardımcı oldu.” ifadelerine yer verdi.
Türkiye’nin 3. başarısı
- Türkiye’nin Antalya’daki masa ve tahıl koridorundan sonraki üçüncü diplomatik başarısı dünyada ses getirdi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, “Tahıl anlaşmasındaki liderliğinin yanı sıra, Ukrayna ve Rusya arasındaki esir takasındaki arabuluculuğu nedeniyle Türk hükümetine teşekkür ederim” dedi.
Zelenski’den Erdoğan’a teşekkür
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Türkiye’nin arabuluculuğuyla Rusya ile yapılan esir takası sonrası ülkeye iade edilen 215 Ukraynalı için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etti. Zelenski, takas işlemiyle ülkeye iade edilen Ukrayna’nın Azov taburunun komutanlarıyla video konferans yöntemiyle görüştü. “Rus esaretinden kurtulan” komutanları tebrik eden Zelenskiy, “Uzun zaman sadece telefonda seslerinizi duyduktan sonra yüzlerinizi görmek beni sevindirdi. Ülkemiz için yaptıklarınızdan son derece gururluyuz.” dedi.
TÜRKİYE’YE MİNNETTARIM
Zelenski, söz konusu takasla aralarında ölüm cezasına mahkum edilenlerin de olduğu 215 Ukraynalıyı kurtardıklarını belirterek bu konuda Rusya ile arabuluculuk üstlenen Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.
