Esed rejimine son veren güçlerin lideri Ahmed el-Şara’nın verdiği ılımlı ve kucaklayıcı mesajlar ile ülkedeki coşkulu, barışçıl kutlamalar yeni Suriye’nin küresel alandaki kabulünü hızlandırdı. Özellikle mülteci sorunlarına da çözüm bulmak isteyen Batılı ülkeler bir bir Şam’ın kapısını çalıyor.
Esed rejiminin uluslararası hukuka ve insanlığa karşı işlediği suçlar nedeniyle Batı Suriye ile irtibatı kesmiş ve yaptırımlarla küresel sistemden izole etmişti. Yeni Suriye yönetiminin Şam’da kontrolü sağlaması ve 13 yıl süren iç savaşın sona ermesiyle birlikte batılı devletler, Suriye ile normalleşme adımları atmak için adeta sıraya girdi. Şam’a heyet gönderen batılı ülkeler, Suriye’de yeni yönetimin verdiği olumlu sinyaller ve de facto lideri Ahmed el-Şara’nın açıklamaları sonrası, normalleşmeye gidecek süreç ve ülkenin uluslararası sisteme yeniden entegrasyonu için kapılar açılıyor.
İTALYA DİYALOĞA HAZIR
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Avrupalı ve uluslararası ortaklarla paylaşılan değerlendirmeler ve eylemler çerçevesinde Suriye'deki geçici yönetimle diyaloğa hazır olduklarını söyledi. Suriye'deki gelişmelerle ilgili değerlendirmelerde bulunan Meloni, "Esed rejiminin düşüşü, 10 yılı aşkın bir iç savaşın ardından Suriye halkı tarafından haklı olarak kutlanan iyi bir haberdir" diye konuştu. Başbakan Meloni, "İlk işaretler cesaret verici görünüyor ancak en üst düzeyde dikkat gereklidir: Sözleri, eylemler takip etmeli ve biz de yeni Suriye yetkililerini bu eylemlere göre değerlendireceğiz. Karar verici unsur, etnik ve dini azınlıklara karşı tutumları olacaktır" diye konuştu.
ALMANYA DİPLOMATİK TEMSİLCİLİĞİ AÇACAK
Önceki gün gerçekleşen ziyaretlerde, delegasyonlar geçici hükümetin yetkilileriyle görüşmelerde bulundu. Alman hükümeti, Dışişleri Bakanlığı'nın Ortadoğu Temsilcisi Tobias Tunkel başkanlığında Şam’a bir heyet gönderdi. Alman temsilcilerin Şam'da diplomatik temsilcilik açma olanaklarını da araştıracağını belirten sözcü, Suriye'deki sivil toplum ve Hristiyan toplulukların temsilcileri ile de bir araya geleceklerini kaydetti. Heyette Kalkınma Bakanlığından da katılımcı olduğuna dikkat çeken sözcü, "Geçici hükümetin faaliyetlerini yakından takip ediyoruz. Şu ana kadar ihtiyatlı davrandıkları söylenebilir" dedi.
FRANSA 12 YIL SONRA BAYRAK ÇEKTİ
Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, rejiminin devrilmesi sonrasında Fransa, Suriye halkının yanında olma isteğini göstermek için başkent Şam'a 12 yılın ardından ilk diplomatik heyetini gönderdi. Heyet, Suriye'deki geçici yönetimin bir temsilcisiyle yaptığı görüşmede, Suriye'de halkın tüm unsurlarını temsil eden, halkın haklarına saygı gösteren, etnik ve dini azınlıklar dahil tüm sivil halkı koruyan, devletin kurumlarına ve toprak bütünlüğüne saygı gösteren barışçıl siyasi geçiş beklentilerini dile getirdi. Fransa, Suriye'nin başkenti Şam'da bulunan ve ülkedeki iç savaş nedeniyle 12 yıldır kapalı olan büyükelçiliğine yeniden bayrak çekti.
İNGİLİZ ÖZEL TEMSİLCİ TEMASTA
Aralarında İngiltere'nin Suriye Özel Temsilcisi Ann Snow'un da bulunduğu İngiliz diplomatlar, Şam’da el-Şara ile görüştü. Görüşmeye ilişkin İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, “Temsili bir hükümet, kapsayıcı bir hükümet görmek istiyoruz. Kimyasal silah stoklarının güvence altına alındığını ve kullanılmadığını görmek ve şiddetin devam etmemesini sağlamak istiyoruz. Elimizdeki tüm kanalları kullanarak, ki bunlar diplomatik ve tabii ki istihbarata dayalı kanallardır” dedi. Öte yandan İngiliz hükümeti, bölgedeki mülteciler de dahil olmak üzere Suriyeliler için 50 milyon sterlinlik bir insani yardım paketi açıkladı.
YENİDEN İMARA DESTEK
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de AB'nin "adım adım" yaklaşımıyla Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti. Von der Leyen, Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulunda yarın düzenlenecek AB liderler zirvesinin gündemi hakkında konuşma yaptı. "Yeni liderliğin attığı ilk adımlardan bazıları cesaret verici" diyen Von der Leyen, "Desteği sürdüreceğiz ancak bunu erken iyileşme ve yeniden yapılanmaya yönelik yeni bir odaklanmayla yapacağız. Elektrik, su, temel altyapı ve daha fazlasından bahsediyoruz. Ancak bunun için adım adım bir yaklaşım izlenmesi gerekecek" ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE VE KATAR BÜYÜKELÇİLİKLERİ AÇTI
Türkiye ve Katar, Şam’daki büyükelçiliklerini hızla yeniden açan ülkeler arasında yer aldı. İki ülkenin attığı diplomatik adım, Suriye’deki geçici yönetimin uluslararası alanda kabul edilmesi sürecinde önemli bir gelişme olarak kaydediliyor. İran ise Şam’daki büyükelçiliğini, "gerekli koşullar" sağlanmadan yeniden açmayı düşünmediğini açıkladı. İran Dışişleri Bakanlığı, büyükelçiliklerinin Esed rejiminin çöküşü sonrası tahrip olduğunu ve yeniden açılması için öncelikle güvenlik önlemlerinin sağlanması gerektiğini belirtti.
