Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklamalarda bulunan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüs salgınıyla ilgili çarpıcı veriler paylaştı. 601 sağlık çalışanına virüs bulaştığını belirten Koca, vakaların yüzde 60’ının İstanbul’da olduğunu açıkladı. Son 24 saatte 63 kişinin daha vefat etmesiyle kayıpların 277’ye yükseldiğini kaydeden Koca, sayılar artsa da vaka/ölüm oranının yüzde 1,58 ile birçok ülkeden düşük olduğunu belirtti. Koca, hayatını kaybedenlerin yüzde 80’inin 60 yaş üstü, yüzde 68.8’inin ise tansiyon hastası olduğunu vurguladı. Kovid-19 vakalarının illere göre dağılımını da paylaşan Koca, “39 ilimizde can kaybımız var. 42 ilimizde hayatını kaybeden vatandaşımız yok. “İstanbul’da vaka sayısı 8 bin 852 yüzde 60’a yakın. İzmir izliyor 853, Ankara 712, Konya 584, Kocaeli 410 vaka” dedi.
Bilim Kurulu toplantısına başkanlık eden Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’nin koronavirüs ile mücadelesinde gelinen noktayı bugüne kadarki en detaylı verilerle paylaştı. İl il vaka sayılarıyla birlikte açıklanan veriler, Kovid-19 testi pozitif çıkan 8 bin 852 kişiyle İstanbul’un ülkemizdeki en riskli kent olduğunu ortaya koydu. Bakan Koca özetle şu bilgileri verdi:
Son 24 saatte yapılan test sayısı 14 bin 396. Vaka 2 bin 148 kişi daha arttı. Bir günde 63 kişi daha hayatını kaybetti. Toplam ölüm bilançosu 277’ye ulaştı. 333 hasta ise iyileşerek taburcu edildi.
Virüs çok kolay bulaşıyor. Başka hastalıklarda görmediğimiz bir hızla ilerliyor. Biz daha önce bunu böyle bilmiyorduk. Ortalama 2.6, 2.7 kişiye bulaştırır diye düşünüyorduk. O nedenle izolasyon ve hareketsizliğin son derece önemli olduğunun tekrar altını çizmek istiyorum. Bu virüs dünyaya yayılımı 3 ayda oldu.
- Bugüne kadar illerimizdeki dağılımı göstermemiştik. Sebep, İtalya bunun benzerini yaptı. Bir bölgeden bütün İtalya’ya virüsün yayılmasına sebep oldu. Dün (önceki gün) itibarıyla bir ilimizde görülmemişti. O ilimizde de görülen 2 vakamız oldu. Bütün illerimizde artık bu virüsün olduğunu biliyoruz. En çok vaka İstanbul’da. Sayı 8 bin 852, (toplam vakanın) yüzde 60’ı. Onu İzmir (853) izliyor. Onu Ankara (712), Konya (584), Kocaeli (410) izliyor.
Toplam 39 ilimizde can kaybımız var. 42 ilimizde hayatını kaybeden vatandaşımızın olmadığını gösteren bir tablo var. Burada ağırlıklı İstanbul, devamında İzmir, Kocaeli, Ankara, Konya, Zonguldak, Trabzon, Balıkesir ve Sakarya şeklinde ilk 10 il sıralaması böyle.
Hayatını kaybeden kişilerin yüzde 79,5’i yani yüzde 80’i 60 yaş üstü. Yoğun bakımda olanların yüzde 74.7’si 60 yaşın üzerinde. Risk grubunu hep söylüyoruz. Burada hipertansiyona örnek olsun diye veriyorum, hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yüzde 68,8’i tansiyon hastasıdır. Yoğun bakımda olanların yüzde 63,3’ünün tansiyon hastası olduğunu görüyoruz. Şunu söylemek istiyorum: Özellikle hayatını kaybedenlerin yüzde 80’i 60 yaşın üstü, kronik hastalıkların seyri yüzde 75-80 durumunda seyrediyor. Kronik hastalığı olan, alt hastalığı olan ve 60 yaş üstünün daha riskte olduğunu görüyoruz. 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olan kişiler asla ve asla evden çıkmasın, kendilerini izole etsin.
- Her hastaya test yapılması gerektiği gibi yanlış bir algı var. Japonya’da yapılan test sayısı 34 bin. Bizim test sayımız 100 bini geçti. Günlük test kapasitemiz 15 bini buldu. Şu anda 71 merkezde çalışılıyor. 89 merkeze çıkmak üzere plan yapılmış oldu. Çin’den getirdiğimiz hızlı PCR devreye girdi. Elimizde ayrıca 1 milyon kit olduğunu daha önce söylemiştim. Biz hem merkez sayılarımızı artırıyoruz, bunu çalışabilecek bütün merkezlere de izin veriyoruz. 10 binlere geleceğimizi ifade etmiştim, şimdi 15 bini bulduk. Haftaya 20-25 bin aralığına çıkacağımızı önümüzdeki 1 hafta içinde 30 binlere çıkacağımızı söylemek istiyorum.
Önemli olan burada hayatını kaybeden vatandaşımızın sayısını minimalize edilebilir olmak. Testi daha çok Bilim Kurulu’nda yeni algoritma olarak genişlettiği hastalık bulgusu olan kişilere yapılmasıdır. Kendisinin negatif olduğunu düşünerek daha özgür hareket etmesine sebep olarak 3-5 gün sonra bu test pozitif çıkabilir ve birkaç kişiye bulaştırabilir. Bu dönemde herkes kendisini pozitifmiş gibi izole ederek önümüzdeki dönemi geçiriyor olmalı diyoruz.
Aile hekimlerimize ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Bu dönemde pozitif veya şüpheli görülen vakanın kimlerle temas ettiğini bilmek, o kişileri özellikle izole etmek bu mücadelede önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmakta. Sayılarımız artıyor ama vakalarımız içerisinde ölüm oranımız şu an yüzde 1.58. Bu anlamda birçok ülkeden aşağıdayız. Bunu daha aşağıya düşürme noktasında başarı gösterirsek bizim için önemli olur. Hedefimiz hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısını azaltmak.
- Çin’den getirdiğimiz ilacı yoğun bakımdaki hastalarımızın çoğuna kullandık. Bilim Kurulu bu ilacın etkinliğiyle ilgili bir analiz yapıyor. Kök hücre uygulamasını daha da genişletmek istiyoruz. Özellikle tedavisi yapılan ve antikor gelişmiş olan kişilerin plazmasını hasta olan kişiye vermek. Bununla ilgili bir çerçeve çizildi. Hangi hastaya nasıl uygulanması gerektiği yayınlandı. Kızılay da burada önemli bir tedarik zincirinde birim olacak. Bunu yapabilecek olan üniversite ve vakıf üniversitelerine de yapabileceklerse izin vermek üzere bir genelge yayınladık. Bu konuda biz kök hücre uygulamasını daha genişletmek istiyoruz. Kök hücre tedavisini ötelemek değil uygulamak istiyoruz.
Bir kişi 30'una bulaştırdı
Bu taramada sadece bir hastanın çalışmanın nasıl yapıldığını göstermek için söylüyorum. Bir hastanın bulaştırdığı kişi sayısı en az 30. Bu herhangi bir tablo değil. Kimleri taradığımız, kimleri yoğun bakımda yattığı, kimleri kaybettiğimizi gösteren somut örnek. Yani virüs bu kadar kolay yayılıyor. Herkesin şu dönemde kendisini şüpheli gibi görüp kendisini izole etmesini, evinde izole etmesini son derece önemsiyoruz. Bulaştıran kişi ise, kaynak ise hayatta, hastanede bile yatmadı. Ama 3 kişinin hayatını kaybetmesine ve bu süreçte gördüğünüz gibi 12 kişinin testinin de pozitif çıkmasına neden oldu.
Bu bir halk sağlığı savaşıdır!
Bakan Koca, koronavirüs salgınında dünyada gelinen noktanın artık olayın başlangıç günlerini unutturduğunu ifade ederek şunları söyledi: “Hiçbirimiz dünyanın neresinde olursa olsun herhangi bir insan bu hastalık yokmuş gibi yaşayamaz. Bu eski dünya değil, sürdüregeldiğimiz hayat değil, dünya insanının ekran başından izlediği haberler eskiye benzemiyor. Dünyanın her ülkesi bu savaşta ayrı bir cephe. Karşımızda sürekli hareket halinde olan, içeri sızacak boşluk arayan, zayıf noktaları tehdit eden düşman var. İnsanlık buna ilk kez tanık oluyor. Dayanışma izolasyonla gerçekleşiyor. Dünya koronavirüse karşı ne başarı göstermişse bunu izolasyona borçludur. Biz de hastalığın ülkemize girmesini bu yolla öteledik. Bugünler tahammül ve dirayet günleridir. Bugünler geçicidir. Bugün ödevimizi ne kadar iyi yaparsak yarın bununla o kadar övüneceğiz. Başaracağız, bundan şüphe duymuyorum. Bu bir halk sağlığı savaşıdır. Hedefimiz bu savaştan en az can kaybıyla çıkmak, virüsü erken kontrol altına almaktır. Virüsün bütün gücü yayılma fırsatıdır. Bu savaşta virüse bu gücü tanımayalım. Sizleri bu savaşın kahramanları olmaya davet ediyorum. Bunu kendinizi izole ederek, koruyarak yapacaksınız.”
Bir haftada 4 milyon maske verdik
- Son bir haftada 4 milyona yakın N95 maske dağıttık. Daha fazlasını da veririz. İhracatı kestik ve bütün imalatı ülkemiz için sağlıyoruz. Yoğun bakım ünitelerinde doluluk oranı yüzde 63, Anadolu’da yatak doluluk oranı yüzde 40’larda. Hastanelerde herhangi bir sorun yok. Pandemi hastaneleriyle ilgili bir düzenleme yapılacak. Özel hastanelerde vatandaşımızdan ücret talep edilmemesi noktasında bir yaklaşım içindeyiz.
