Akdeniz ve Ege’de tahrike hız veren Atina’ya karşı ‘Lozan’ kartı açıldı. Türkiye, gayri askeri statüdeki Sakız Adası’nda tatbikat yapacağını ilan eden Yunanistan’ı, Lozan vurgulu Navtex’le uyardı: Sakız Adası’nın 1923 Lozan Barış Anlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsü ihlal edilmiştir...
TÜRKİYE’DEN KARŞI NAVTEX
Yunanistan’ın ilanına Ankara’dan anında karşılık geldi. İzmir istasyonundan yayınlanan bir Navtex’le Atina’nın ilanının geçersiz olduğu belirtildi. Navtex’te şu ifadeleri yer verildi: “LA08-206/20 numaralı Navtex mesajı ile Sakız Adası’nın 1923 Lozan Barış Antlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsü ihlal edilmiştir.” 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Anlaşması’na göre Sakız Adası ‘gayri askeri’ statüde. Anlaşmaya göre adada askeri unsur bulundurulamayacağı gibi, askeri tatbikat da yapılamaz.
BU VURGU İLK KEZ YAPILDI
- Uzmanlara göre Türkiye yayınladığı Navtex’te ilk kez ‘Lozan’ vurgusu yaparak önümüzdeki dönemde izleyeceği yol haritasının sinyalini verdi. Emekli Tümamiral Deniz Kutluk, “Sakız adasındaki silahlandırılmaya itiraz eden bir Navtex. Bu yeni bir adım. Eskiden Kıbrıs için yapılıyordu. Adalar için ilk defa yapılıyor gördüğüm kadarıyla” dedi. Kutluk, Dışişleri Bakanlığı’nın Atina’ya vereceği bir nota ile tepkinin perçinlenebileceğini ifade etti.
SIRADA NOTA VAR
Marmara Üniversitesi Uluslararası Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selami Kuran da, Lozan vurgusunun, önümüzdeki dönemde Türkiye’nin hukuki ve diplomatik anlamda atacağı adımların habercisi olduğunu söyledi. Kuran şunları kaydetti: “Türkiye sahada gücünü devam ettirecek. Ama hukuki platformlarda bu meseleler ciddi bir şekilde gündeme getirilecek. Navtex’in ardından nota verilecek. Adaların eski durumuna dönmesi talep edilecek. O olmadığı Türkiye BM’ye müracat ederek silahlandırılan adalarda durum tespiti yapılmasını talep edebilir.”
Yavuz için yeni Navtex
- Akdeniz’de faaliyetlerini yürüten Yavuz Sondaj Gemisi’nin görev süresi 12 Ekim’e kadar uzatıldı. Kıbrıs açıklarında çalışmalarına devam eden Yavuz Sondaj Gemisi için yeni bir Navtex yayınlandı. Duyuruda Yavuz’un bölgedeki çalışmasının 12 Ekim’e kadar uzatıldığı belirtildi. Ayrıca 17 Eylül’de de atış eğitimi yapılacağı aktarıldı. Arama faaliyetlerine Ertuğrul Bey, Osman Bey ve Orhan Bey gemilerinin de eşlik ettiği ifade edildi. Yavuz sondaj gemisi faaliyetlerini Selçuklu-1 kuyusunda sürdürüyor.
ADALAR TÜRKİYE'YE TESLİM EDİLMELİ
Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri Ümit Yalım ise Yunanistan’ın tatbikat ilan ettiği alanın egemenliği ve mülkiyeti ile karasuları, kıta sahanlığı, münhasır ekonomik bölgesi ve hava sahasının Türkiye’ye ait olduğunu söyledi.
Yalım şunları kaydetti:
- “Ege Denizi’nin kuzeyinde bulunan adaların hukuki statüsü 1914 Altı Büyük Devlet Kararı ve 1923 Lozan Antlaşması ile belirlenmiştir. Buna göre Yunanistan’a Kuzey Ege adalarının egemenliği değil, sadece kullanma hakkı yani zilyetlik hakkı verildi. Kuzey Ege’de bulunan Taşoz, Semadirek, Limni, Midilli, Sakız, Sisam, Ahikerya, İpsara ve Bozbaba adalarının egemenliği ve mülkiyeti ile birlikte deniz yetki alanları ve hava sahası Türkiye’de kaldı. Lozan Antlaşması’nın 13. maddesi ile Yunanistan’ın adaları askeri maksatlarla kullanmayacağı kararlaştırıldı.”
İLK PROTESTO 1964’TE
“Yunanistan 1960’lı yılların başında Doğu Ege Denizi’ndeki adaları silahlandırmaya başladı. Türkiye, adaları silahlandırdığı için Yunanistan’ı ilk defa 29 Haziran 1964’de protesto etti. Mevcut durum itibarıyla Yunanistan’a kullanma hakkı verilen 9 adanın hepsi silahlandırılmıştır. Sakız Adası’na bir Yunan Mekanize Tugayı yerleştirilmiştir. Yunanistan’ın askeri tatbikat yaptığı Sakız Adası karasuları Türkiye’ye aittir. Yunanistan, Türk karasularında askeri tatbikat yaparak anlaşmaları açık bir şekilde ihlal ediyor. Yunanistan ateşle oynuyor! Adalara askeri birlik yerleştiren Yunanistan, Kuzey Ege Denizi’ndeki adaların kullanma hakkını kaybetmiştir. Yunanistan, 9 adadaki askeri birlikleri ile vatandaşlarını ana kıtasına tahliye ederek boşaltmalı ve adaları Türkiye’ye teslim etmelidir.”
