Rusya’nın Ukrayna’da işgal ettiği dört bölgeyi topraklarına kattığını ilan etmesi sonrası savaş yeni bir boyuta evrildi. Beyaz Saray, Rusya lideri Putin’in nükleer tehditlerini fazlasıyla ciddiye aldığını duyurdu. Washington, Ukrayna’nın NATO’ya katılımına kapıyı şimdilik kapattı. Rusya da BM’de kendi aleyhine sunulan öneriyi veto etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, önceki gün Ukrayna’nın işgal altındaki 4 bölgesini ilhak ettiğini duyurduğu konuşmada “Bu toprakları elimizdeki her türlü aracı kullanarak savunacağız” tehdidinde bulunması, gözleri yeniden nükleer silah gerilimine çevirdi. Moskova’nın yasa dışı adımı savaşı farklı bir boyuta taşırken, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ülkesinin Putin’in nükleer tehdidini fazlasıyla ciddiye aldığını ifade etti. Beyaz Saray’daki günlük basın brifinginde Sullivan, “Rusya’nın o karanlık yola girmesi durumunda ABD'nin alacağı sert önlemler de dahil diğer tüm konularda Moskova ile doğrudan temas içindeyiz” açıklamasında bulundu. Birkaç gün önce de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Kremlin’i nükleer tehditte bulunmaması konusunda net bir şekilde uyarmış, “Putin nükleer söylemini tekrarlarsa ciddiye almak zorunda kalacağız. Bunun Rusya'ya ciddi sonuçları olacağı ve nükleer savaşın asla yapılmaması gerektiği mesajını net bir şekilde iletiyoruz” demişti.
ABD KAPIYI ŞİMDİLİK KAPATTI
İlhak duyurusunun hemen ardından Ukrayna'nın NATO'ya hızlandırılmış katılım başvurusunu değerlendiren Sullivan, bunun başka bir zaman ele alınması gerektiğini ve şu anda en önemli yardımın sahada destek olduğunu belirterek kapıyı şimdilik kapattı. Sullivan, “ABD uzun yıllardır NATO'nun açık kapı politikasını destekliyor. NATO üyeliğine yönelik kararı, 30 müttefik ve katılmak isteyen ülke kendi arasında alır. Ukrayna'ya yardımların en iyi yolunun doğrudan sahaya yardım olduğu görüşündeyiz ve NATO'ya üyelik başvurusu başka bir zaman ele alınmalı” değerlendirmesinde bulundu.
NEWSWEEK: EN KÖTÜ FİKİR
ABD basını da Ukrayna'yı NATO'ya kabulün yanlış olacağına dair haber ve görüşlere yer verdi. ABD merkezli Newsweek dergisinde, “Zelenski şimdiye kadarki en kötü fikre sahip” başlıklı bir görüş yazısı yayımladı. Makalede Kiev’in askeri ittifaka katılma isteğine işaret edilerek, “NATO buna uysaydı, daha önce hiç görmediğimiz bir savaş başlayacaktı: Sonsuz birlikler, tank seli ve savaş uçaklarının kapladığı bir gökyüzü. Hızlandırılmış veya hızlandırılmamış katılım fark etmez, bu fikir üzerinde düşünmeye değmez” denildi. NATO'nun kuruluş belgesinin 5. maddesinde, bir üyeye yapılan saldırının tümüne yapılmış sayıldığı hatırlatılan yazıda, “Sayın Zelenski, Ukrayna'yı ittifaka kabul etmek şimdiye kadarki en kötü fikir” ifadeleri kullanıldı.
RUSYA’DAN BM KARARINA VETO
Öte yandan Rusya, Ukrayna'daki yasa dışı referandumları kınayan, ‘hiçbir geçerliliğinin olmadığını’ öngören ve tüm ülkeleri ‘sözde ilhakı’ reddetmeye çağıran Birleşmiş Milletler (BM) kararını veto etti. ABD ve Arnavutluk tarafından hazırlanan öneriye 10 lehte oy çıkarken; aralarında Çin, Hindistan, Brezilya ve Gabon'un bulunduğu dört ülke çekimser kaldı. BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 5 daimi üyesinden biri olan ve veto hakkına sahip olan Rusya ise kendi aleyhine sunulan öneriyi veto etti. ABD'nin BM Daimi Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, oylamadan önce yaptığı açıklamada, Rusya'nın veto etmesi halinde kararı Arnavutluk'la beraber, Moskova'nın veto gücünün bulunmadığı 193 üyeli Genel Kurul'a götüreceklerini söylemişti. Rusya’nın vetosu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BMGK’nın çarpık yapısına ilişkin “Dünya 5’ten büyüktür” eleştirisini bir kez daha gündeme getirdi.
İlhaktan bir gün sonra geri çekildi
- Rusya’nın, Ukrayna’nın doğusundaki dört bölgeyi ilhak ettiğini ve buralara saldırılara ‘her türlü araçla’ karşılık verileceğini duyurmasına rağmen, Ukraynalı güçler bölgede hızla ilerlemeye devam ediyor. Ukrayna ordusu, Donetsk bölgesinde Rus işgali altındaki stratejik bir demir yolu merkezi olan Lyman kentinin kurtarıldığını bildirdi. Ukrayna’nın, ülkenin doğusundaki güçlerinin sözcüsü Sergiy Çerevatyi, devlet televizyonuna çıklamasında, Lyman’da daha önce 5 bin ila 5 bin 500 Rus askeri bulunduğunu ancak son çatışmalar nedeniyle ‘bu sayının azaldığını’ ifade etti. Rus askerlerinin Ukraynalı güçlerin oluşturduğu hatları delme çabalarının başarısız kaldığını belirten Çerevatyi, Lyman’ı ele geçirmelerinin ardından Rus işgali altındaki stratejik Kreminna ve Severodonetsk kentlerine kara erişiminin de açıldığını vurguladı. Rusya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında ise, askerlerinin Ukrayna ordusu tarafından yakalanmasını önlemek amacıyla geri çekildiği belirtildi.
ABD’den 12 milyar dolarlık ek yardım
- ABD’de federal hükümetin kapanmasını önleyecek geçici bütçe tasarısını onaylayan Kongre, tasarı çerçevesinde Ukrayna’ya da 12,3 milyar dolarlık ek mali yardım gönderilmesine yeşil ışık yaktı. Yardım paketinde Ukrayna ordusuna silah, malzeme ve maaşlar için 3 milyar dolar gönderilmesi kararlaştırılırken, Başkan Joe Biden’a da Pentagon’a 3,7 milyar dolarlık silah ve diğer donanımları Ukrayna’ya göndermesi için talimat verme yetkisi tanındı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasından beri Washington’ın Kiev’e gönderdiği toplam yardım miktarı bu ödenekle birlikte 65 milyar dolara yükseldi. Ayrıca Dünya Bankası da acil ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olmak amacıyla Ukrayna’ya 530 milyon dolarlık ek destek sağlanacağını duyurdu.
