Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Çekya’nın başkenti Prag’taki Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) zirvesine katıldı. Erdoğan, zirveye ilişkin düzenlenen basın toplantısında konuştu. Türkiye’nin Rusya-Ukrayna arasındaki arabuluculuk rolüne değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Yaşanan gelişmeler, Türkiye’nin birlik ve Avrupa için anahtar olduğunu gözler önüne seriyor. Zirvede bu husus muhataplarımızca da teslim edilmiştir. Özellikle ülkemizin Rusya-Ukrayna savaşındaki arabulucu ve kolaylaştırıcı rolü takdirle karşılanıyor.’ ifadelerini kullandı.
Erdoğan, “AB’nin karşılaştığı meydan okumaların üstesinden gelinmesinde Türkiye’nin yeri doldurulamaz. Bu hakikatin Avrupalı dostlarımız tarafından da kabul edilmeye başlandığını da gördüm” dedi. Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle: Ermenistan Başbakanı sayın Paşinyan’la da bir görüşmemiz oldu. Bölgemizde iyi komşuluk ilişkileri temelinde tam normalleşme hedefimize ulaşabileceğimize samimiyetle inanıyorum. Görüşmemizi samimi bir havada gerçekleştirdik. Bu görüşme esnasında bazı talepler söz konusu oldu. Özellikle kargo taşımacılığından tutunuz, havayolu taşımacılığına varıncaya kadar bütün bunlar üzerinde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu taleplerle ilgili olarak da gerek özel temsilcilerimize gerekse Dışişleri bakanlarımıza görevlendirmeyi yaptık.
Vakti saati geldiğinde biz Suriye’nin Başkanı ile de görüşme yoluna gidebiliriz. Şu an itibarıyla zaten alt düzeyde görüşmeler yapılıyor. Şu an itibariyle böyle bir şey söz konusu değil. Ama ‘Mümkün değildir’ ifadesini kullanmam da, alışılmış bir siyasetçi değilim. Dolayısıyla vakti saati geldiğinde biz Suriye’nin başkanıyla da görüşme yoluna da gidebiliriz. bizim bütün arzumuz Suriye’deki terör gruplarının buradan arındırılması ve biliyorsunuz burada şu anda briket evler yapma suretiyle geri dönüşü hızlandırmanın adımlarını atıyoruz.
Bazı AB ülkelerinin Türkiye ile iş birliği ve iyi komşuluk yerine gerginliği tırmandırmayı ve kışkırtmayı tercih ettiklerini görüyoruz. Kimseyle, hiçbir komşumuzla gerilim istemiyoruz. Doğu Akdeniz ve Ege sorunlarını uluslararası hukuk çerçevesinde çözmek istediğimizi defaatle dile getirdik. Biz sadece ülkemizin ve Kıbrıs Türklerinin menfaatlerini korumasının mücadelesini veriyoruz. (Bir gece ansızın gelebiliriz derken Yunanistan’a saldırmayı mı kast ediyorsunuz?’ sorusuna) Yani konuyu anlamışsın aslında. Bu sadece Yunanistan için geçerli değil. Bizi rahatsız eden, bize saldıran hangi ülke olursa olsun onlara karşı cevabımız ‘Bir gece ansızın gelebiliriz’. Bunu böyle bilmeleri, böyle anlamaları lazım. Şu an itibariyle siz anladığınıza göre herhalde onlar da anlamıştır.
Başbakan önceki (Magdalena Andersson) buradaydı. Onlarla ayak üstü görüşmemiz oldu. Bu görüşmede de kendilerine her şeyi bütün açıklığıyla söyledik. İsveç’te bu terör örgütlerinin yürüyüşleri devam ettiği sürece, parlamentoda bu teröristler yer aldığı sürece bizim İsveç’e bakışımız olumlu olmayacaktır. Finlandiya Başbakanı hanımefendiyle kısa bir görüşme yaptık ama iyi geçti. Kendisine Finlandiya ile ilişkilerimizin İsveç’e göre daha farklı olduğunu söyledim. Finlandiya terörün kol gezdiği yer değil. Ama İsveç terörün kol gezdiği yer. Burada Finlandiya-İsveç noktasında NATO’nun karar vermesi gerekir. NATO kararı Finlandiya lehine verirse biz de bu konuda elimizden geleni yaparız.
Almanya’nın Nürnberg şehrinden Prag’a gelen ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile konuşan Fatma Elcivan, Erdoğan’la görüşmesini anlattı. Elcivan, “Cumhurbaşkanı’mızı gördüm, onun omuzlarındaki yükü gördüm. Elimizden geldiği kadarıyla Cumhurbaşkanı’mızın omuzundaki yükü hafifletmeye çalışacağız. 1994’ten beri Cumhurbaşkanı”mızla aynı yolda yürüyorum. Onu asla yalnız bırakmayacağız” dedi. Uluslararası Demokratlar Birliği (UID) Rhein Neckar bölge heyeti başkanı Sevgi Gocuk ile beraberindeki grup, “Prag’a hoş geldin Reis, Ölümüne seninleyiz” yazılı dövizler taşıdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, temasları kapsamında zirveye katılan liderlerle ikili ve üçlü görüşmeler gerçekleştirdi. Erdoğan, Prag Kalesi’nde Çekya Başbakanı Petr Fiala, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İsviçre Konfederasyon Başkanı İgnazio Cassis, GKRY Lideri Nikos Anastasiadis, AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Çek Cumhuriyeti Başbakanı Petr Fiala, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İngiltere Başbakanı Liz Truss, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ve Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında zirve için verilen akşam yemeğinde Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile arasında geçen bir diyaloğu da anlattı. Yemekteki konuşmasından rahatsız olan Miçotakis’in söz aldığını kaydeden Erdoğan, “‘Konuşalım bir araya gelelim’ dedi. ‘Şimdi konuşuyoruz işte ayakta. Ama sizin bir yerlerden izin almanız gerekiyor’ dedim” şeklinde konuştu. Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: Yok, izin almam’ dedi. ‘Bugüne kadar böyle geldi bu iş, izin almadan konuşamazsınız’ dedim. ‘Benim iki ayım kaldı bu işi konuşalım’ diye laflar etti. Muhataplarınız belli, bu görüşmeleri yapabilirsiniz, bizim de şu an itibariyle Yunanistan’la görüşeceğimiz herhangi bir şey yok, zamana bırakmak suretiyle, zaman içerisinde temenni ederiz ki bir konuşma fırsatını yakalarız.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la da ayaküstü görüşen Erdoğan, “Macron, seni de Türk Birliği’ne alalım” dedi. Akşamki konuşmasında da konuya değinen Erdoğan “Macron Türk Birliği’ne gelecek, öyle dedi. Hangi mevsimde geleyim dedi. En sonunda G-20’den sonra gelsem nasıl olur dedi. Gel dedik, ama gelirken hanımla da beraber gel... Latifemizi de yaptık kendisine. Hanımlar iyi anlaşıyor ama biz seninle anlaşamıyoruz dedik” dedi.