İran’da ilk olarak Kum’da görülen virüs kısa sürede tüm ülkeye yayıldı. Mücadelede aciz kalan hükümet 11 eyaletteki vatandaşlarından sokağa çıkmamalarını istedi. Meclis okulları tatil ederken, Milli Eğitim Bakanlığı buna karşı çıktı. Sağlık Bakan Yardımcısı İreç Herirçi’de virüs tespit edildi.
Şii mezhebinin merkezi durumundaki Kum şehrinden çıkıp önce İran geneline yayılan virüs, oradan da birçok ülkeye yayıldı. Kuveyt, Irak ve Bahreyn başta olmak üzere birçok ülkede İran’dan gelen insanlarda koranavirüs tespit edildi. Hala ciddi önlemlerin alınmadığı ülke vaka ölüm sayısının resmi açıklamaların çok ötesinde olduğu ifade ediliyor.
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs, İran’da hızla yayılmaya devam ediyor. Önceki gün ölü sayısını 12, vaka sayısını 64 olarak açıklayan İran Sağlık Bakanlığı, dün sayıları güncelledi. Bakanlık ölü sayısını 15, vaka sayısını 95, şüpheli sayısını ise 916 olarak açıkladı. Ancak sayının açıklananın çok üzerinde olduğu iddia ediliyor. İranlı muhalifler Sağlık Bakanı’nın virüsü durduramadığı için Cumhurbaşkanı’na istifa mektubu sunduğunu, bu mektupta ‘salgında 468 kişinin öldüğü, 9 bin 700 kişinin de virüslü olduğuna’ yer verildiği öne sürüldü. Resmi makamlar iddiayı yalanlasa da İran Sağlık Bakanı’nın önceki yardımcısı Dr. Rehmetullah Hafezi de sosyal medya hesabından gerçek rakamların açıklanmadığını belirtti. Hafezi, “Sayın Dr. Harirçi inkar yeter Kum’da ölenlerin sayısı 53’ü geçti” dedi.
Yerel kaynaklar virüsün yayıldığı şehir sayısının 19’a çıktığını belirtiyor. Daha önce virüsün görüldüğü Kum, Tahran, Markazi, İsfahan, Gilan, Mazandaran, Hamedan, Kazvin, Alborz, Tebriz ve Gulistan’a, Nişabur, Elburz, Hürmüzgan, Save, Rey, Kirmanşah, Şiraz ve Meşhed de eklendi. İran Sağlık Bakanı Said Nemeki ise 11 eyalette karantina uygulamak zorunda kalmamak için halka sokağa çıkmama çağrısı yaptı. Nemeki, “Vatandaşlarımız zorunlu olmayan yolculuklardan sakınsınlar. Virüs vakası tespit edilen yerlerde dışarı çıkmasınlar. Sağlık Bakanlığı’nın tavsiyelerini dikkate almalarını ve bizi karantina uygulamasına başvurmak zorunda bırakmamalarını temenni ediyorum” dedi.
Virüs karşısında hem halk arasında, hem yönetimde tam bir umursamazlık hakim. İran Meclisi, 4 Nisan’a kadar tüm okul ve üniversiteleri tatil edilmesine karar verdi ancak İran Milli Eğitim Bakanı Haci Mirzayi kararı tanımadı. Bakan Mirzayi “Sağlık Bakanı hangi ili söylerse o ilin okulları tatil olur tüm ülkede tatil olmayacak” dedi. Halk ise vürisün yayılmaması için ilan edilen tatili fırsat bilerek ya şehir dışına çıktı ya da mesire yerlerinde toplandı. Yetkililer böyle bir durumda virüsün yayılacağını belirterek halktan evlerinde oturmalarını istedi.
Ülkede ciddi maske sıkıntısı baş gösterdi. Bu sıkıntının günlerdir devam etmesine rağmen maske ithalatına daha dün izin verildi. Bazı illerde ise panik vardı. Tahran, İsfahan, Şiraz, Tebriz ve Meşhed gibi büyük şehirlerde Kum plakalı araçlar takibe alındı. İranlılar, Kumluların diğer şehirlere gelmesini istemiyor. Kum’da kapatılan türbeler virüs tehlikesine rağmen dezenfekte edilerek yeniden ziyarete açıldı. Ziyaretçilerin, ‘türbeye el sürüp, demirleri öpme’ geleneğine devam etmeleri dikkat çekti.
Virüsü kaptı
İran Sağlık Bakan Yardımcısı İreç Herirçi de kendisinde koronavirüs tespit edildiğini açıkladı. Yüksek ateş nedeniyle dün karantinaya alındığını ve virüs testi yapıldığını aktaran Herirçi, “Birkaç dakika önce testlerin sonucu açıklandı. Ben de korona oldum” dedi. Durumunun iyi olduğunu belirten Herirçi, “Virüsü yeneceğimizden emin olun” ifadesini kullandı. Herirçi’nin önceki gün Koronayı Önleme ve Mücadele Merkezi sözcüsü Ali Rebii ile birlikte basın açıklaması yaparken sürekli terini sildiği ve öksürdüğü görüldü. Öte yandan İranlı milletvekili Mahmud Sadıki de, kendisinde koronavirüs tespit edildiğini açıkladı.
Seçim yüzünden açıklamamışlar
İran’da koronavirüse karşı hiçbir önlem alınmadığını belirten İran Uzmanı Elyar Türker, “Bu virüs İran’a haftalar önce bulaştı, seçimler olduğu için ölümlerin üstü kapatıldı. İran rejimi seçimlerde tarihi bir fiyasko yaşadı, devrim tarihinin en düşük katılımlı seçimi geride kalırken, virüs nedeniyle gündemin değişmesinden yönetim çok da rahatsız değil” diye konuştu. İran’da şu an ciddi maske sıkıntısı yaşandığına dikkat çeken Türker, “İran elinde olan maskelerin büyük çoğunluğunu Çin’e yollamıştı. Şimdi 1 liradan satılan en kalitesiz maskeler bile 22 liraya çıktı. Halk maskelere ulaşmakta büyük sıkıntı çekiyor. Ama İran Parlamentosu’nda milletvekillerine maske dağıtılıyor” diye konuştu. Başkent Tahran’da karaborsacılar tarafından stoklanmış ve bazıları gerekli sağlık koşullarını taşımayan 5,5 milyonun üzerinde maske ele geçirildi.
Düşman komplosuymuş!
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkesinde de ölümlere yol açan koronavirüsü “davetsiz misafire” benzetti. Halkın korkuya kapılmamasını ve Sağlık Bakanlığı’nın talimatlarına göre hareket etmesini isteyen Ruhani, “Korona, influenza B virüsünden daha tehlikeli değildir. Toplumda korkunun yayılması ve ülkenin tatil edilmesi, düşmanın bir planı ve komplosudur ” dedi. Ruhani, “Kimse bu olayı kötüye kullanmamalıdır” diye konuştu.
80 bini geçti
- Çin’in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Kovid-19), dünya genelinde 80 binden fazla kişiye bulaştı. Çin’de can kaybı 2 bin 665’e çıktı. Son 24 saatte 71 kişi hayatını kaybetti, 508 yeni vaka tespit edildi. Virüs, Hırvatistan’da 1, Avusturya’da 2 kişide tespit edildi. Irak’ın Kerkük kentinde 4 kişide virüs tespit edilmesi üzerine 2 hastane özel olarak bu tür vakalara tahsis edildi.