İran’da Esed isyanı

İran’ın Meşhed, Kaşan ve Nişabur şehirlerinde binlerce kişinin katılımı ile hükümet karşıtı gösteriler düzenlendiği bildirildi. Çiftçilerin ithal yem fiyatlarının yüksekliğinden şikayet ettiği ülkede, yumurta başta olmak üzere son günlerde temel gıda maddelerindeki yüzde 40’lık artış halkı sokaklara döktü. Fiyatlardaki artışın, İran’ın Esed rejimini kurtarmak amacıyla Suriye’deki iç savaşa müdahil olmasından kaynaklandığını söyleyen protestoculara, polis müdahale etti.

Protestonun izinsiz olduğunu kaydeden polis güçleri, çok sayıda kişiyi gözaltına aldı. Meşhet Valisi Muhammed Rahim Nuriziyan, polisin devlet malına zarar vermekle suçladığı bazı göstericileri gözaltına aldığını belirtti. İran’da 3 milyon insanın işsiz olduğu, nüfusun yüzde 35’inin açlık sınırında olduğu iddia edildi.

Suudi Arabistan’da Veliaht Prens Selman’la başlayan kadınlara yönelik sert politikaların yumuşatılması, İran’ı da etkisi altına aldı. Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, “farkında olmadan” tesettüre riayet etmeyen kadınların gözaltına alınmayacağını söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump, Twitter hesabından İran'la ilgili açıklamalarda bulundu. Trump açıklamasında, "Rejimin yolsuzluklarından ve ülkenin varlığını yurt dışında terörizme harcamasından bıkmış olan İran vatandaşlarının barışçıl protestolarıyla ilgili bilgiler geliyor. İran yönetimi, kendini ifade hakkı da dahil kendi halkının haklarına saygı göstermelidir. Dünya bu süreci izliyor." ifadelerini kullandı.

Donald Trump'ın açıklamasından kısa bir süre önce de Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, Trump'ın kullandığı ifadelerle İran'daki protestolarla ilgili ABD'nin bakış açısını ortaya koydu.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert ise İran'daki yönetim karşıtı gösterileri yakından takip ettiklerini açıklayarak, olaylar sırasındaki tutuklamaları kınadıklarını bildirmişti.

Beyaz Saray’da gizli İran toplantısı
2 Aralık’ta Beyaz Saray'da gizli bir İran toplantısı düzenlenmişti. Toplantıda, ABD ve İsrail'den de askeri alanda en üst düzey isimler yer aldı. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı H.R. McMaster ile İsrailli mevkidaşı Meir Ben-Şabbat arasındaki görüşmede, İran’ın Ortadoğu’da giderek artan etkisi ele alınırken, İran tehdidine karşı alınacak önlemlerin sac ayaklarının oluşturulduğu ifade ediliyor. Alınan her bir karar doğrultusunda, çalışma gruplarının oluşturulduğu belirtiliyor. İlk grubun, İran’ın nükleer silahlara ulaşmasını engellemek için örtülü ve diplomatik çalışmalar yürüteceği belirtilirken, diğer bir kararda, İran’ın Suriye’deki etkisini azaltmak ve Hizbullah’a verdiği desteği engellemek için yöntemler düşünülmesi gerekliliği kaydediliyor.

Perşembe günü İran'ın en büyük ikinci şehri Meşhed'de başladı gösteriler. Halkın sokağa inme sebebi ise giderek kötüleşen ekonomik koşullar. Ülkede işsizlik geçtiğimiz yıl resmi rakamlara göre yüzde 12,4'e çıkmıştı.

Gerçekleştirilen protestolarda yaşanan olaylar sebebiyle 52 kişi gözaltına alındı. Başkent Tahran'da yoğun güvenlik önlemleri var.

Birçok kaynağa göre Perşembe gününden beri süren protestolar, 2009'da reform yanlılarının düzenlediği eylemlerden sonra halkın hükümet ile ilgili sıkıntılarını dile getirdiği en büyük gösteri.

İran'da devam eden hükümet ve rejim karşıtı protestoların ardından rejim destekçileri de sokağa çıktı.

Tahran'da yapılan gösteriye yaklaşık 4 bin rejim destekçisinin katıldığı belirtildi. Göstericiler, dini lider Hamaney'i destekleyen ve ABD karşıtı sloganlar attı.