İngiltere'de Başbakan Boris Johnson'a yönelik istifa baskısı hızla artarken hükümetteki görevinden ayrılanların sayısı 54'e ulaştı. Ülkede Başbakan Johnson'a tepki gösteren ve görevini bırakmasını isteyen bakan ve milletvekillerinin art arta istifaları devam ediyor. İngiliz basınına göre Johnson, Kraliçe’den parlamentoyu feshederek erken genel seçim düzenlemesini isteyecek ama bu ülkede anayasal krize yol açabilir.
İngiltere'nin Kuzey İrlanda'dan Sorumlu Bakanı Brandon Lewis, iyi ve sorumlu bir hükümetin, "dürüstlük, bütünlük ve karşılıklı saygıya" dayandığını belirterek istifa kararı aldığını açıkladı.
- Lewis'in ardından, iki gün önce Eğitim Bakanlığına atanan Michelle Donelan da istifa ettiğini duyurdu.
Yeni Maliye Bakanı Zahawi'den Johnson'a istifa çağrısı
Eski Maliye Bakanı Rishi Sunak'ın yerine atanan Nadhim Zahawi de Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "Bu, sürdürülebilir değil ve daha da kötüleşecek. Sizin için (Johnson’ın liderliğini yaptığı) Muhafazakar Parti ve en önemlisi tüm ülke. Doğru olanı yapmalı ve hemen gitmelisiniz" ifadelerini kullandı.
Bakanlar art arda istifa kararı aldı
İngiltere'de Sağlık Bakanı Sajid Javid ile Maliye Bakanı Rishi Sunak 5 Temmuz'da art arda istifa ettiklerini açıklamıştı.
- Javid, artık vicdanen görevine devam edemeyeceğini ve Johnson'a güven duymadığı için istifa ettiğini belirtmişti.
Sağlık Bakanı'nın istifa kararından çok kısa bir süre sonra da Maliye Bakanı Sunak istifa ettiğini duyurmuştu.
İki bakanın istifa kararı, Johnson'ın, Muhafazakar Parti milletvekili ve partinin Grup Yöneticisi Chris Pincher'a yönelik taciz suçlamalarından haberdar olmasına rağmen kendisine verdiği görevden dolayı "son derece pişman" olduğu açıklamasının ardından gelmişti.
Başbakanlık Ofisi 10 Numara'dan daha önce yapılan açıklamada ise Johnson'ın Pincher'la ilgili taciz iddialarından haberdar olmadığı belirtilmişti. Ancak, daha sonra Johnson'ın, 2019'da dışişleri bakanı olarak görev yaptığı dönemde Pincher'la ilgili şikayetler hakkında bilgilendirildiği ortaya çıkmıştı.
Bakanların istifalarından hemen önce Johnson, Pincher'a verdiği görev nedeniyle özür dilemiş, büyük pişmanlık duyduğunu dile getirmişti.
Johnson'ın siyasi geleceği sorgulanıyor
Johnson, Başbakanlık Ofisi 10 Numara'da Kovid-19 salgını sırasında karantina kurallarını ihlal eden partiler düzenlenmesi nedeniyle eleştiri ve istifa baskısı altındaydı.
- Bu partilerden biri nedeniyle para cezası da alan Johnson, kendi partisinin bazı milletvekilleri ve muhalefet tarafından parlamentoya yalan söylemekle suçlanmıştı.
Lideri olduğu Muhafazakar Parti içinde 6 Haziran'da güven oylamasına gidilmiş ancak Johnson 148'e karşı 211 oyla kazanmıştı.
Parti içindeki güven oylamasını kazansa da Johnson'ın siyasi geleceğinin tehlikede olduğu yorumları yapılmıştı.
BAKANLARDAN BAŞBAKANLIK OFİSİ'NE ÇIKARMA
İngiltere'deki istifa depreminin ardından bakanlar, Başbakan Boris Johnson'ın istifa etmesi için Başbakanlık Ofisi'nde toplandı.
İngiltere'de bakanlar ve milletvekilleri birer birer istifa ederken, bakanlar, İngiltere Başbakanı Boris Johnson'a istifa baskısı yapmak üzere başkent Londra’daki Downig Caddesi'ndeki Başbakanlık Ofisi'ne gitti.
İngiltere basınında yer alan haberlere göre, Johnson'a gitmesi için baskı yapacak olan bakanlar arasında, dün yeni Maliye Bakanı olarak atanan Nadhim Zahawi, İçişleri Bakanı Priti Patel, Ulaştırma Bakanı Grant Shapps, İş Bakanı Kwasi Kwarteng, Galler Bakanı Simon Hart, Kuzey İrlanda Bakanı Brandon Lewis, Uluslararası Ticaret Bakanı Anne-Marie Trevelyan'ın yer aldığı bildirildi. Bakanların, Johnson ile Başbakanlık görevinden istifasını görüşmeyi bekledikleri belirtildi.
"BAŞBAKAN OLMAYA DEVAM EDECEĞİM"
Johnson, hükümette art arda gelen 30'dan fazla istifadan sonra, Başbakanlık görevine devam edeceği konusunda ısrar etti. İrtibat Komitesinde ifade veren Johnson, istifa konusunda ne düşündüğü sorusuna karşılık yaptığı açıklamada, "Seçilmiş olduğum işe devam edeceğim ve bunu yapmaya devam edeceğimi size söylemekten mutluluk duyuyorum" dedi.
Johnson, "yarın yine başbakan olmaya devam edeceğini" söylerken, kendine yöneltilen istifa baskılarını geçim krizi ve Ukrayna'daki savaş hakkında konuşarak cevapladı. Johnson, "İnsanların maruz kaldığı baskılara ve hükümetin bu tür önceliklere odaklanması gerekiyor. Bizim yaptığımız da bu. 80 yılı aşkın süredir Avrupa'nın en büyük savaşıyla ilgileniyorum ve bundan uzaklaşmanın nasıl bir sorumluluk olacağını anlayamıyorum" dedi.
Komitedeki görüşme boyunca sorgulanan Johnson, özellikle muhalefetteki İşçi Partisi milletvekilleri tarafından eleştirildi. Milletvekilleri Johnson'a "iktidarda kalmasının komik olduğunu" ve "görevden ayrılmasının ülke çıkarına olacağını" söyledi.
İNGİLTERE'DE PEŞ PEŞE İSTİFALAR
İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid ve Maliye Bakanı Rishi Sunak, dün art arda hükümetteki görevlerinden istifa ettiklerini açıklamıştı.
- Javid, Twitter'dan paylaştığı mektupta, artık vicdanen görevine devam edemeyeceğini ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson'a güven duymadığı için görevinden istifa ettiğini belirtti.
İstifasını sunmak için Johnson'la görüştüğünü aktaran Javid, "Bu görevde hizmet etmek çok büyük bir ayrıcalıktı ancak artık vicdanım rahat bir şekilde devam edemeyeceğimi üzülerek belirtmek istiyorum" ifadesini kullanmıştı.
Javid'in istifa açıklamasından kısa bir süre sonra Sunak da Twitter'dan yaptığı paylaşımda istifa ettiğini açıklamış ve paylaşımında şu ifadelere yer vermişti.
"Halk haklı olarak hükümetin düzgün, yetkin ve ciddi şekilde yönetilmesini bekliyor. Bunun benim son bakanlık görevim olabileceğinin farkındayım ancak bu standartlar için savaşmaya değer olduğuna inanıyorum ve bu yüzden istifa ediyorum"
İki bakanın istifa kararı, Johnson'ın, Muhafazakar Parti milletvekili Chris Pincher'a yönelik görevi kötüye kullanma şikayetinden haberdar olmasına rağmen, Pincher'a hükümette verdiği görevden dolayı "son derece pişman" olduğunu açıklamasının ardından gelmişti. Johnson, milletvekili Pincher'la ilgili tutumu nedeniyle baskı altındaydı.
ANAYASA KRİZİ UYARISI
İngiliz Daily Mail gazetesi, “çaresiz durumdaki Boris, kariyerini koruma mücadelesine Kraliçe'yi de dahil edebilir” yorumunda bulundu. Habere göre Johnson'a yakın isimler başbakana yetkisini kullanarak Kraliçe'den parlamentoyu feshederek erken genel seçim düzenlemesini istemesini öneriyor.
- Öte yandan Kraliçe 2. Elizabeth'in bunu reddetmesi halinde ülkede bir anayasa krizinin patlak verebileceği yönünde endişeler de var. Dün Başbakanlık ofisine giderek istifa çağrısı yapan isimlerin de “Donald Trump taktiklerinden” ve krize kraliyeti dahil etmekten kaçınması konusunda Johnson'ı uyardığı belirtildi.
Öte yandan 96 yalındaki Kraliçe Elizabeth'in çarşamba günleri İngiltere Başbakanı ile yaptığı görüşmenin dün gerçekleşmediği belirtiliyor.
The Times gazetesine konuşan hükümetten bir kaynak, Kraliçe'den parlamentoyu feshetmesinin istenmesi ihtimalini “Bu gündeme gelen bir konuydu ama tamamen delilik olur” diye yorumladı.