Füzeyi alırsan uçağı unut

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Senato ve Temsilciler Meclisi'nin isteği üzerine hazırladığı Türkiye raporunu Kongre'ye sundu. 15 Kasım'da gönderilen 12 sayfalık raporun 2 sayfalık özetinde anlatılanlar, Türkiye'nin Rusya'dan alacağı S-400'leri bahane eden ABD'nin Ankara'ya yönelik askeri yaptırım tehdidinde ısrarcı olduğunu gözler önünü serdi. Pentagon'un Senato ve Temsilciler Meclisi'ne sunduğu raporun tasnif dışı özetinde, Ankara'nın Moskova'dan S-400 hava savunma füzesi alacağı hatırlatıldı; bunun gerçekleşmesi halinde Türkiye'nin, ortağı olduğu F-35 savaş uçağı projesinden dışlanacağı mesajı verildi. İşte raporda dikkat çeken o ifadeler:

OLUMSUZ ETKİ KAÇINILMAZ

"Türkiye, hava araçlarını ve balistik füzeleri (kendisine karşı) artan bir bölgesel güvenlik tehdidi olarak algılamaktadır ve yıllardır süren hava ve füze savunma sistemi arayışından dolayı rahatsızdır. Bu bağlamda Türkiye, ilk kez Temmuz 2017'de Rusya'dan karadan havaya S-400 füze sistemlerini almak için anlaşma yaptığını duyurmuştur. Türkiye defalarca ve kamuoyuna açık bir şekilde S-400 alım anlaşmasının tamamlandığını açıklamış ve ilk S-400 teslimatının Temmuz 2019'da gerçekleşeceğini ifade etmiştir. Buna karşın ABD hükümeti, Türk hükümetine S-400 alımının ABD-Türkiye ikili ilişkilerine ve Türkiye'nin NATO içindeki rolüne olumsuz etkisinin kaçınılmaz olacağını belirtmiştir."

ORTAKLIK RİSKE GİRER

"Türkiye, Amerika Düşmanlarına Yaptırımlarla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında potansiyel yaptırımlara maruz kalabilir, F-35 uçaklarındaki alım ve endüstriyel haklarını riske atabilir, NATO ile ortak çalışabilirliği azalabilir ve Rusya'ya artan bağımlılıktan kaynaklanan zaafiyetleri ortaya çıkabilir. Yaptırım durumunda ortak savunma ve askeri endüstrideki işbirliği dahil iki ülke arasındaki ilişkiler daha da karmaşık hale gelecektir. F-35 yanında PATRIOT Hava ve Füze Savunma Sistemleri, CH-47 Chinook ağır nakliye helikopteri, UH-60 Black Hawk helikopteri ve F-16 avcı uçağı da Türk alım programlarından etkilenecekler arasındadır."

S-400 ALIMI SÜRERSE...

"F-35 programına Türkiye 2002'de dahil oldu ve şimdiye kadar 1,25 milyar dolar yatırım yaptı. Ankara, 100 adet F-35A uçağı almayı planlıyor. Türkiye aynı zamanda Müşterek Taarruz Uçağı Programının önemli bir endüstriyel katılımcısı. F-35 uçağının motoru olan F135 motorunun son montaj ve kontrol tedarikçisi olan Türkiye aynı zamanda motorun Bölgesel Bakım, Onarım ve Yükseltme Tesisi olarak seçildi. Türkiye S-400 alımına devam ederse yönetim, Türkiye'nin (F-35 projesinde) sekizinci ortak olarak katılımının devam edip etmeyeceğini tekrar değerlendirecektir." ABD Başkanı Donald Trump'ın ağustos ayında imzaladığı Savunma Bakanlığı bütçe yasası, yasalaştıktan sonra Pentagon'un en geç 90 gün içinde Türk-Amerikan ilişkilerine ve Türkiye’nin F-35 programına katılımına yönelik bir rapor hazırlamasını öngörüyordu.

Hem tehdit hem övgü

Pentagon'un Türkiye raporunda Washington-Ankara ilişkilerinin önemine de vurgu yapıldı. ABD'nin YPG/PKK ile işbirliği yapmasının ve FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'i iade etmemesinin, Türkiye tarafından 'iki ülke arasındaki ilişkilerin altını oyan unsurlar' olarak algılandığı kaydedilen raporda, ABD ile Türkiye'nin 'önemli bölgesel menfaatleri paylaştığı' iddia edildi. 'Revizyonist güçlerle' rekabette, 'haydut devletleri' caydırmada, DEAŞ'a karşı mücadelede önemli bir ortak olarak görülen Türkiye'nin aynı zamanda liman ve boğazlarını, iki ülke arasındaki yüksek tansiyona rağmen ABD'nin kullanmasına izin verdiğine dikkat çekildi. Türkiye'de 2 binden fazla ABD askeri bulunduğu bilgisini veren Pentagon, raporunda Türkiye'deki radar ve hava unsurlarının da birçok operasyona katkı sağladığını ifade etti. S-400'lerin alınması halinde F-35'lere yönelik yaptırım tehdidinin yeraldığı raporda Türkiye için bir de S-400'e alternatif savunma paketi hazırlandığı iddia edildi: "Yönetim, Türkiye'nin tüm savunma gereksinimlerini karşılayacak güçlü, kabiliyetli ve NATO ile çalışabilir bir hava ve füze sistemi sağlamak üzere bir paket hazırladı. Paketin bazı kısımlarının Kongre'ye tebliğ edilmesi gerekiyor. Kongrenin Türkiye'ye Dış Askeri Satış ve Direkt Ticari Satış konusunda destek vermesi, Türkiye'ye S-400 alımından çekilmesini sağlayacak gerçek bir alternatif sunmak açısından önemlidir."