Irak’taki referandum süreci çirkin bir harita pazarlığına dönüştü. Bir yıldır referandum inadını sürdüren Barzani, ABD’nin, “Referandumu ertele, Kerkük’ü size verelim” teklifi sonrası "yeniden değerlendireceğiz" dedi. Açıklamanın hemen ardından Barzani birlikleri Kerkük'e yöneldi. Kentte gerilim had safhada.
Kuzey Irak’ta etnik temelli bir devlet için referandum dayatmasını sürdüren Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) lideri Mesud Barzani, ‘terör devleti’ne katmak istediği Türkmen yurdu Kerkük’ü ABD desteğiyle işgale başladı. Irak’ın en zengin petrol ve doğalgaz yataklarına sahip Kerkük’ü önceki gün tank ve zırhlı araçlar eşliğinde ziyaret eden Barzani, görüştüğü Türkmen ve Arap aşiret liderlerini “Bize Irak’ın yüzde 40’ı vadedildi. Bugünden itibaren bizimle birlikte hareket eden Türkmen ve Araplar kazanır. Şayet projeye karşı çıkarsanız bu haritayı zorla da olsa kabul etmek zorunda kalacaksınız” diye tehdit etti.
Aşiretler ve kanaat önderlerinin ‘bu tehditlere boyun eğmeyeceklerini’ bildirmesinin ardından Barzani yönetimi, çok sayıda tankı Kerkük’e sevk etti. Türkmen yurdunu ABD desteğiyle abluka altına alan Peşmerge güçleri, 25 Eylül’deki referandumu tanımayacaklarını açıklayan Kerkük Türkleri’ni de silahla tehdit ediyor. Yüzlerce Peşmerge şuan Kerkük’te. Peşmerge güçlerine Kürdistan Yurtseverler Birliği’ne bağlı araç konvoyu da destek verdi. Gerilimin had safhaya ulaştığı bölgede yaşayan Türkmen ve Araplar, oldu-bittiye boyun eğmeyeceklerini, Barzani ve Talabani’ye karşı geri adım atmayacaklarını bildirdi.
Irak’ın parçalanmasıyla sonuçlanacak süreç için sandıkta Türkmenler ve Araplardan da ‘silah göstererek’ oy isteyen Barzani, dün Beyaz Saray’ın sömürge valisi Brett McGurk’le biraraya geldi. Duhok’ta gerçekleşen görüşmede, içinde McGurk’ün de bulunduğu heyette BM Özel Temsilcisi Jan Kubis, İngiltere’nin Irak Büyükelçisi Frank Baker, ABD’nin Irak Büyükelçisi Douglas Silliman ve ABD’nin Erbil Konsolosu Ken Gross yer aldı. Görüşmede McGurk’un, Barzani’ye “Referandumu şimdilik ertele, Kerkük’ü de Kürt bölgesine dahil edelim” dediği öğrenildi. Barzani’ye binlerce TIR’dan oluşacak askeri yardımlar ve uçak-helikopter filosu da vadeden McGurk’ün teklifini, IKBY yönetimi ‘değerlendirmeye aldığını’ açıkladı.
Bir yandan Barzani’yi referandumdan vazgeçirmeye çalışır görünen ABD’nin, Kerkük’ün kuşatılmasına yönelik hazırlıklara hız vermesi dikkatlerden kaçmadı. Suriye’de PKK/PYD’ye yaptığı yardımların benzerini Barzani yönetimine de yapan ABD, sadece son 10 günde yüzlerce TIR dolusu cephane ve silahı Kuzey Irak’a teslim etti. Teslimatla birlikte 300 kişilik ABD özel birliği de Erbil’e sevk edildi. Pentagon bu birlikleri, Barzani’ye rüşvet olarak sunduğu Kerkük’ün kuşatılmasında kullanacak. Ayrıca Peşmerge güçlerine verilecek askeri eğitimler konusunda da Barzani’ye güvence veren ABD’lilerin, “Türkiye’deki İncirlik’i Irak’ın Harir bölgesine taşıyabiliriz” dediği öğrenildi.
Kuzey Irak’ta referandum dayatmasına bir uyarı daha geldi. Irak İnsan Hakları Komiserliği Sözcüsü Ali Bayatlı, “Tartışmalı bölgelerde referandum yapılmasının çeşitli taraflar arasında askeri çatışmalara yol açabileceği kaygısı taşıyoruz” ifadelerini kullandı. Yaptığı yazılı açıklamada, tartışmalı bölgelerde terör gruplarının yığınak yaptığını belirten Bayatlı, “Herhangi bir sürtüşme veya çatışma halinde bunun kurbanları tüm taraflardan sadece siviller olacak” uyarısı yaptı. Bayatlı, referandum konusunda uzlaşıyla varılmadığı takdirde sözkonusu bölgelerde insanlık felaketi yaşanabileceği uyarısında bulundu. Terör örgütü PKK’ya bağlı güçlerin Kerkük ve ona bağlı Dakuk ilçesiyle Salahaddin’e bağlı Tuzhurmatu çevresine yerleştirildiği iddia ediliyor.
