Dünya nükleer felaketin kıyısında: Rusya Avrupa'nın en büyük nükleer santrali Zaporijya’yı vurdu

Rus ordusunun, Ukrayna’nın güneyine düzenlediği saldırılar sırasında, Avrupa’nın en büyüğü Zaporijya Nükleer Santrali’ni hedef alması dünyada büyük endişeye neden oldu. Rusya bir nükleer santrali hedef alan ilk ülke olarak tarihe geçti.

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, yaptığı açıklamada olayda iki kişinin yaralandığını ve herhangi bir radyoaktif sızıntı olmadığını duyurdu. Santralin bulunduğu sahadaki yangın dün sabah saatlerinde söndürüldü. Santral ateş altına alındıktan kısa süre sonra Rus birlikleri tarafından ele geçirildi.

Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Zaporijya Nükleer Santrali’nde kontrolü ele geçirdik, santral normal faaliyetlerine devam ediyor” ifadeleri kullanıldı. Bakanlık, santralde çıkan yangından Ukrayna güçlerinin sorumlu olduğu savundu. Rusya bugüne kadar Ukrayna’da, Çernobil ve Zaporijya nükleer santrallerini işgal etti.

“RADYOAKTİF SIZINTI YOK”

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’ndan nükleer santraldeki yangınla ilgili açıklamasında iki kişinin yaralandığı ve herhangi bir radyoatkif sızıntı olmadığı duyuruldu. “Santraldeki durum hala son derece gergin ve zorlu” denilen açıklamada, santralin radyasyon izleme cihazlarının tamamen çalıştığı belirtildi.

RİSK OLUŞTURMAYAN HASAR

Yangının ardından yapılan ölçümler 6 reaktöre sahip Zaporijya Nükleer Santralinde radyasyon seviyesinin normal olduğunu gösterdiği belirtildi. Ukrayna Nükleer Enerji Kurumu, 1 numaralı reaktörde güvenlik riski yaratmayan hasar olduğunu, tesisteki diğer ünitelerde sorun olmadığını açıkladı.

ÇERNOBİL’DEN 10 KAT BÜYÜK ETKİ

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba, nükleer santralde bir patlama olması halinde Çernobil’deki patlamadan on kat daha büyük olacağını belirtti. Ukrayna Acil Durum Servisi Nükleer Santraldeki yangının eğitim binasında çıktığını söyledi. Ateş altındaki santralin sözcüsü 6 reaktörden birinin isabet aldığını belirtti. Sözcü, reaktörün tadilatta ve kullanılmadığını ancak içerisinde nükleer yakıt olduğunu açıkladı.

Avrupa’nın sonu olur

Ukrayna Devlet Başkanı Vlodomir Zelenski, gelişmeyi “nükleer terör” diye nitelendirirken, Rus birliklerinin Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki çatışmalar ve çıkan yangına ilişkin sosyal medya hesabından video ile açıklamalarda bulundu. Santralin Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olduğuna dikkat çeken Zelenski, “Avrupa artık uyanmalı. Avrupa’nın en büyük nükleer santrali yanıyor. Şu anda Rus tankları nükleer üniteleri vuruyor. Bu tanklar, termal araçlarla donatılmış. Yani onlar nereye ateş ettiğini biliyor. Onlar bunun için hazırlandılar” ifadelerini kullandı. Zelenski, Ukrayna’da 15 nükleer ünitenin bulunduğunu belirtti.

Dünyanın en büyüklerinden

Zaporijya Nükleer Santrali, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın en büyük 10 nükleer santralinden biri olarak biliniyor. Rusya-Ukrayna savaşının ilk günlerinde ülkenin kuzeyindeki Rus güçleri, Çernobil Nükleer Santrali’nin kontrolünü ele geçirmişti. Ülkedeki 4 tesiste 15 faal nükleer reaktöre sahip olan Ukrayna, kullanılan elektriğinin yaklaşık yarısını bu santrallerden sağlıyor.

Türkiye’ye 677 kilometre uzaklıkta

Avrupa’nın en büyük santrali Sinop üzerinden yapılan ölçüme göre Türkiye’ye 677 kilometre uzaklıkta. Patlaması sonucu serpintisi Türkiye’ye ulaşan Ukrayna topraklarındaki Çernobil ise 1100 kilometre uzaklıktaydı. Bu mesafeye rağmen Türkiye nükleer serpintiden etkilenmişti.

İYODİN SATIŞI PATLADI

Rusya ve Ukrayna komşu ülkeler başta olmak üzere tüm Avrupa’da iyodin satışları patlamış durumda. Avrupalılar kendilerini radyasyondan koruyacağını düşündükleri iyodin tabletlerini ya da şuruplarını satın almaya başladı. Polonya, Bulgaristan ve Çekya gibi ülkelerde halkın eczanelere akın ettiği ve iyodin satın almaya başladığı kaydedildi. Bulgaristan’da son bir haftada bir yıllık iyodin satış rakamlarına ulaşıldı.

Polonya’da önceden iyodin satmayan eczaneler bu ilacı satmaya başladı. Belçika, Fransa ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerinde de iyodin satışlarında büyük bir artış görüldüğü söyleniyor. Hap ya da şurup olarak alınan bu ilaç radyasyona maruz kalmaktan kaynaklanan tiroid kanseri için kullanılıyor. Ancak uzmanlar ilacın bir nükleer savaş durumunda işe yaramayacağının altını çiziyor.