Bazı Avrupa ülkelerinin depremzedeler için Schengen vizesi yerine bir çeşit hızlı vize uygulaması yapacağını açıklaması memnuniyetle karşılanmıştı. Ancak tüm eşyaları enkaz altında kalan depremzedelerden tomarla belge isteneceği ortaya çıktı.
Almanya ve Belçika tarafından depremden sonra açıklanan ve bu ülkelerde yakını bulunan Türk afetzedelere “hızlı vize” verilmesini öngören tasarı bürokratik engellere takıldı. BBC’nin haberine göre ayrıntıları belirginleşmeye başlayan taslakta, depremzedelerin için istenen belgelerin normal vatandaşlardan istenenlerden farklı olmadığı ortaya çıktı.
3 aya kadar vize
Hızlı vize sisteminde Almanya ve Belçika’da yakınları bulunan depremzedelere 3 aya kadar vize verilmesi hedefleniyor. Öncelikli olarak bu kişilerin bakımlarının kendilerini davet eden akrabaları tarafından garanti edilmesi gerekiyor. Vize kolaylığı kapsamında, halen Belçika’da bulunan ve vizesi sona eren depremzedeler, vizelerini uzatabilecek. Türkiye’de evleri yıkılanlar ise, bir süre daha dönmek zorunda kalmayacak. Ancak Belçika Göçmenlik Bürosu (DVZ), Türkiye’den Belçika’daki yakınlarının yanına gelmek isteyen depremzedeler için “yanlış beklentiler yaratmak da istemediğini” vurguluyor. DVZ, vize başvurularını işleme koymak için yeterli süreye ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Normalde yaklaşık 3 ay süren vize işlemleri, depremzedeler için birkaç haftaya indirilecek. İki ülke, bunun için yeterli personel takviyesine hazırlık yapıyor.
Bürokratik engeller
Belçika ve Almanya’nın, Türkiye’deki depremzedelere tanıdığı “hızlı vize” hakkının, bürokratik engeller nedeniyle istenilen süratte hayata geçirilemeyeceği belirtiliyor. En tartışmalı konulardan biri, Avrupa’daki yakınlarının yanına gitmek isteyen bir deprem mağdurunun, öncelikle konsolosluklara giderek bizzat vize başvurusu yapması gerekmesi. Yani Belçika’ya gelmek isteyen bir kişinin, Gaziantep Başkonsolosluğu deprem nedeniyle kapalı olduğu için Ankara, İstanbul ya da Antalya’ya gitmesi gerekiyor.
Tomarla evrak istiyor
Ancak afetzedelerin vizede bizzat başvuru için şehirlerarası yolculuk yapması da yetmeyecek. Nieuwsblad gazetesine göre, asıl sorun da bu aşamada başlıyor. Çünkü Belçika hükümetine göre, depremzedeler için vize başvurusunda içerik değişikliği olmayacak. Normalde Schengen vizesi için başvuran bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından istenen belgeler, depremzedeler için de zorunlu olacak. Bu da başta geçerli bir pasaport olmak üzere, seyahat sağlık sigortası, geçim ve barınma araçlarına ilişkin belgeler ile kalış amacına ilişkin çok sayıda evrakın isteneceği anlamına geliyor. Tüm eşyaları enkaz altında kalan depremzedeler, vize alabilmek için konsolosluk ya da büyükelçiliklere bir tomar belge teslim etmek zorunda. Bu evrakları toplamanın da, her şeyini kaybeden depremzedeler açısından haftalarca sürebileceği, dolayısıyla “hızlı vizenin”, sanıldığı kadar da hızlı olmayacağı vurgulanıyor. Suriyeli depremzedeler için durum daha daha zor. Avrupa Birliği’nin (AB) Şam hükümeti ile olan gerilimi nedeniyle, Suriyeli depremzedeler, Schengen vizesi başvuruları için Lübnan’ın başkenti Beyrut’a gitmek zorunda.,
Irkçılardan yardımlara kundaklama
Almanya’nın Kuzey Ren Vestfalya (KRV) eyaletindeki Recklinghausen şehrinde, Türkiye’deki depremzedeler için toplanarak depoda bekletilen yardım malzemelerin kimliği belirsiz kişilerce kundaklandığı bildirildi. Polisin elinde olayı gerçekleştiren iki zanlıyı gösteren bir video kaydının bulunduğu, kundaklanan malzemeler arasında kıyafet, yiyecek ve evcil hayvan maması gibi ürünlerin bulunduğu kaydedildi. Açıklamada ayrıca, videoda şüphelilerden birinin duvardan bir nesneyi koparıp yaktığının görüldüğü, bunun muhtemelen Türk bayrağı olabileceği ifade edildi. Yangında kimse yaralanmazken, bitişikteki bir soğuk hava deposunun duvarında maddi zarar meydana geldiği, toplam maddi zararın ise 20 bin avro olduğunun tahmin edildiği belirtildi.
Sahte bağış alarmı
Türkiye’yi yasa boğan deprem felaketi sonrasından dünyadan depremzedelere yardım yağmaya devam ederken, dolandırıcılar da harekete geçti. İngiliz medyasına göre internette bazı gruplar, “Türkiye ve Suriye’ye bağış yapın” çağrısında bulunarak uluslararası bağışları kendi hesaplarına aktarıyor. Dolandırıcıların videolara yerleştirdikleri bağış linkleriyle gerçek vakıflara aktarılan parayı kendi PayPal veya kripto para hesaplarına transfer ettiği bildirildi. TikTok’ta üç saat süren bir canlı yayında Çinli bir kişinin Türkiye’deki deprem bölgelerinden videolar göstererek bağış topladığı ve bazı yayınlarda Türkiye’ye ait olduğu söylenen görüntülerin farklı yerlere ait olduğu belirtildi. TikTok ise, platformda Türkiye’deki deprem felaketi üzerinden sahte yollarla para kazananları engellemek için çalıştıklarını belirtti.
