Büyük zafer

Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere yakın gelecekte yön verecek kritik zirve yapıldı. Önceki gün alt düzeyde gerçekleşen müzakerelerin ardından dün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’i kabul etti. Erdoğan-Pence görüşmesi 1 saat 40 dakika sürerken, heyetler arası görüşme de 2 saat 40 dakika sürdü. 4 saat 20 dakikalık görüşme sürecinin sonunda iki ülke 13 maddelik ortak bir açıklama yaptı. 13 maddelik açıklamada terör örgütü PKK/YPG’nin silahlarını bırakarak güvenli bölge dışına çıkartılmasının detayları yer aldı. Mutabakatın maddeleri şu şekilde:

13 MADDELİK MUTABAKAT

1. Türkiye ve ABD, iki yakın NATO üyesi olarak bu ilişkilerini teyit eder. ABD, Türkiye’nin güney sınırına dair meşru güvenlik kaygılarını anlar.
2. Türkiye ve ABD, kuzeydoğu Suriye başta olmak üzere sahadaki gelişmelerin, ortak çıkarlar temelinde daha yakın eşgüdüm gerektirdiğini kabul eder.
3. Türkiye ve ABD ‘hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için’ anlayışıyla, NATO topraklarını ve halklarını tüm tehditlere karşı koruma taahhütlerini muhafaza eder.
4. Her iki ülke, insan hayatı, insan hakları ile dini ve etnik toplulukların korunmasına yönelik taahhütlerini yineler.
5. Türkiye ve ABD, Suriye’nin kuzeydoğusunda DEAŞ’la mücadele faaliyetlerinin devamında kararlıdır. Bu, önceden DEAŞ kontrolünde olan alanlarda yaşayıp yerinden edilen şahıslar ile alıkoyma merkezleri hususlarında uygun şekilde gerçekleştirilecek eşgüdümü de içerir.
6. Türkiye ve ABD, terörle mücadele harekatlarının yalnızca terör unsurları ile bu unsurlara ait barınak, sığınak, mevzi, silah, araç ve gereci hedef alması gerektiği üzerine mutabık kalır.
7. Türk tarafı Türk kuvvetleri tarafından kontrol edilen güvenli bölgedeki tüm meskun mahal (güvenli bölge) sakinlerinin dirliği ve güvenliğini sağlayacağını taahhüt eder, sivillerin ve sivil altyapının zarar görmemesi için azami dikkati göstereceğini vurgular.
8. Her iki ülke Suriye’nin siyasi birliği ile toprak bütünlüğüne ve Suriye ihtilafını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun şekilde sonlandırmayı hedefleyen, BM öncülüğündeki siyasi sürece olan bağlılıklarını yineler.
9. Her iki taraf Türkiye’nin, YPG ağır silahlarının toplanması ve YPG tahkimatları ile tüm muharip mevzilerinin kullanılmaz hale getirilmesi dahil, milli güvenlik kaygılarının giderilmesini teminen bir güvenli bölge kurulmasının devam eden önemi ve işlevselliğinde mutabık kalır.
10. Güvenli bölge, evvelemirde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolünde olacak ve her iki taraf, güvenli bölgenin her veçhesiyle uygulanmasında eşgüdümü artıracaktır.
11. Türk tarafı Barış Pınarı Harekatı’na, güvenli bölgeden YPG’nin 120 saat içinde geri çekilmelerini teminen ara verecektir.
12. Barış Pınarı Harekatı, bu geri çekilmenin tamamlanmasını müteakip durdurulacaktır. Barış Pınarı Harekatı’na ara verildiğinde ABD, Blocking Property and Suspending Entry of Certain Persons Contributing to the Situation in Syria başlıklı 14 Ekim 2019 tarihli Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen yaptırımlara ilavelerini getirmeme ve Kongre nezdinde uygun şekilde çalışmalar ve istişareler yürüterek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye’de barış ve güvenliğin teminine dönük kaydedilen ilerlemenin altını çizmek hususunda mutabık kalır. Barış Pınarı Harekatı 11. paragraf uyarınca durdurulduğunda, yukarıda bahsi geçen Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen mevcut yaptırımlar kaldırılacaktır.
13. Her iki taraf bu açıklamada kaydedilen tüm hedeflerin uygulanması için birlikte çalışma taahhüdünde bulunmaktadır.”

Çekilme başladı

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, 4 saat 20 dakika süren görüşmeler sonrası yaptığı açıklamada terör örgütü PKK/YPG’nin güvenli bölgeden çekilmeye başladığını söyledi. Pence, önümüzdeki 120 günlük sürede Türkiye’ye yönelik yeni yaptırım olmayacağını kaydetti.

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Türkiye ve ABD’nin Suriye’de “ateşkes” için anlaştığını bildirdi. Pence, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabulünün ardından ABD’nin Ankara Büyükelçiliği Rezidansında basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısı sırasında Pence’in yanında ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da yer aldı. “Türkiye ve ABD, Suriye’de ateşkes için anlaştı.” ifadesini kullanan Pence, “Barış Pınarı Harekatı’na 120 saatliğine ara verilecek.” dedi.

Pence, Türkiye ve ABD’nin, DEAŞ’ın Suriye’nin kuzeydoğusunda tamamen yok edilmesi konusunda fikir birliğine vardığını vurgulayarak,”(120 saatlik süre içinde) ABD, YPG’nin güvenli bölgeden çekilmesini sağlayacak. Amacımız önümüzdeki 120 saat içinde (YPG’nin) çekilmesini sağlamak. Bu başlamış durumda.” ifadesini kullandı. YPG’nin kendilerine söz konusu bölgeden çıkma güvencesi verdiğini belirten Pence, Türkiye’ye yönelik ekonomik yaptırımlara ilişkin ise, “120 günlük sürede yeni yaptırım olmayacak. Suriye’nin kuzeydoğusunda kalıcı ateşkes sağlandığında mevcut ekonomik yaptırımlar da kaldırılacak.” şeklinde konuştu.

Pence, YPG ile birlikte çalışarak onların bu bölgeden çıkmasını sağlayarak, tampon bölgede daha güvenli ve daha fazla barışın olmasını sağlayacaklarını vurgulayarak, “120 saat sonra kalıcı bir ateşkes olacak ve daha sonrasında askeri anlamda ilişkimiz olmayacak. ABD Başkanı bu konuda askeri varlığın olmayacağını kesinlikle söyledi. Diplomatik politik olarak insani yardım sağlayarak ve bu bölgede etkilenen herkese elimizi uzatarak varlığımızı devam ettireceğiz” ifadelerini kullandı. Pence, Suriye’nin kuzeyinde zorluk çeken halk ile dini ve etnik azınlıkların korunması için de anlaştıklarını belirtti.

Trump’tan teşekkür

Trump Twitter hesabından Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Pence arasında Ankara’da yapılan görüşmeye ilişkin açıklamada bulundu. ABD Başkanı Trump, “Türkiye’den güzel haberler var. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederim. Milyonlarca hayat kurtarılacak.” ifadesini kullandı. Daha sonra aynı hesaptan ikinci bir açıklamada daha bulunan Trump, kaydedilen gelişmelerin mükemmel olduğunu belirterek süreçte ABD’nin kendisinin yanında olmasından dolayı gurur duyduğunu kaydetti. Trump, “3 gün içerisinde böyle bir anlaşma asla yapılamazdı. Bunun yapılması için zorlu bir sevgiye ihtiyaç vardı. Herkes için harika. Hepiniz ile gurur duyuyorum” dedi.
SERT VE GÜÇLÜ BİR LİDER
Trump, Teksas eyaletini ziyaretinde gazetecilere de anlaşma hakkında açıklamalarda bulundu. Söz konusu mutabakatı tebrik eden Trump, “Bugün ABD ve Türkiye için çok önemli bir gün.” diye konuştu. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da teşekkür ederek, “Erdoğan, sert, güçlü bir lider ve doğru bir karar verdi.” değerlendirmesinde bulundu. Trump, “(Türkiye’ye yönelik) Yaptırımlara gerek olmayacak, çünkü Türkiye yapacağını yaptı. Kongre’nin yaptırımlarına da gerek duymadım, çünkü gerekirse Kongre’den daha ağır yaptırımlar uygulama hakkım var. Buna hazırdım. Sadece dostum Erdoğan’a teşekkür etmek istiyorum. Aramızda bir sorun olmamasından memnunum, çünkü o büyük bir lider.” dedi. Türkiye’ye yönelik yaptırımlara ilişkin de yorumda bulunan Trump, “Yaptırımlar ve gümrük vergileri sert olacaktı ama bunu yapmak zorunda değiliz.” değerlendirmesinde bulundu.

Trump’a terör cevabı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Twitter’dan “Türkiye’den güzel haberler var, milyonlarca hayat kurtarılacak” diyen Trump’a yine Twitter’dan cevap verdi: Sayın Başkan, insanlığın baş düşmanı terörizmi yendiğimizde daha fazla can kurtarılacak. Bu ortak çabanın bölgemizde barışı ve istikrarı destekleyeceğinden eminim.”