Beyrut Limanı’nda patlayan 2 bin 750 tonluk amonyum nitrat, geride eşi az görülen bir yıkım bıraktı. En az 135 kişinin öldüğü, 5 bin kişinin de yaralandığı patlamanın yaşandığı limanın Hizbullah’ın kontrolünde olması bazı kuşkuları beraberinde getirdi. Resmi açıklamalar, kazara çıkan yangının depoyu patlattığı şeklinde; ancak, saldırı ihtimali de konuşuluyor.
Lübnan’daki korkunç patlama ile ilgili detaylar ortaya çıkmaya başladı. Beyrut’u savaş alanına çeviren patlamanın Hizbullah’ın kontrolü altındaki limanda 2013 yılından beri tutulan 2750 ton amonyum nitrattan kaynaklandığı kesinleşti. Facianın yaşandığı ilk dakikalarda patlamanın kaza sonucu yaşandığı açıklansa da sabotaj ihtimali de değerlendiriliyor. Uzmanlar amonyum nitratın yanıcı bir madde olmakla birlikte kendi başına patlayıcı özelliği bulunmadığını, ancak dış müdahale ya da karışımla patlayabileceğini belirtiyor.
TRUMP ‘SALDIRI’ DEDİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘generallerden aldığı bilgiye dayanarak’ yaptığı ‘korkunç bir saldırı’ açıklaması da sabotaj şüphesini derinleştiriyor. Patlamanın bilançosu da ağırlaşıyor. Ölü sayısı 135’e yükseldi. 5 binden fazla yaralının olduğu patlama sebebiyle yıkılan binalarının enkazının altında ve denizde hala kayıp kişilerin bulunduğu ve ölü sayısının artabileceği duyuruldu.
2013’TE BATUM’DAN YOLA ÇIKMIŞ
Terör örgütlerinin patlayıcı yapımında kullandığı amonyum nitratın limana nasıl girdiği de ortaya çıktı. Lübnan basınında yer alan bilgilere göre 23 Eylül 2013’te Gürcistan Batum’dan yola çıkıp Mozambik’teki Berea Limanı’na giden amonyum nitrat yüklü gemi ‘teknik arıza’ gerekçesiyle Beyrut’a yanaştı. Geminin yükü Beyrut Limanı’na boşaltıldı, ardından 12 numaralı depoya taşındı. Felaketten önce mazlemelere herhangi bir müdahale yapılmadı veya çıkarılmadı. 2015 yılında Lübnanlı yetkililer gemi mürettebatını tutukladı, bir süre sonra ise yeniden bıraktı. Fakat gemi Mozambik’e gitmedi. Lübnan makamları bu tehlikeli malzemelerden kurtulmak için herhangi bir adım atmadı.
TEK BAŞINA PATLAMAZ
Uzmanlara göre son derece yanıcı bir madde olmakla birlikte amonyum nitratın kendi başına patlayıcı özelliği bulunmuyor. Bu nedenle patlamaya yol açan maddenin tek başına amonyum nitrat olamayacağı, başka bir madde ile karışmış ya da müdahale ile patlatılmış olabileceğini belirtiyor.
SORUŞTURMA AÇILACAK
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Yüksek Savunma Konseyi’nin acil durum toplantısında 2750 ton amonyum nitratın güvenlik önlemleri olmadan altı yıl limanda kalmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamayı “felaket” olarak nitelendirdi ve sorumluların bedelini ödeyeceğini söyledi. Açıklamadan kısa süre sonra limanın depolama ve korumasından sorumlu tüm memurlar hakkında ev hapsi kararı verildi.
PLANLANMIŞ BİR EYLEM İDDİASI
Lübnan’ı iyi bilen Iraklı eski general Suphi Nazım Tevfik de patlamanın “önceden planlanmış bir eylem” sonucu olabileceğini söyledi. Tevfik şunları kaydetti: “ Bu büyük patlamaya depolanmış patlayıcı malzemeleri hedef alan bir füzenin sebep olduğunu düşünüyorum. Askeri deneyimlerime dayanarak bir noktada 54 bombanın aynı anda patlamasından daha şiddetli bir durum ile karşı karşıyayız.”
6 kez yargıya gittik!
- Lübnan Gümrük Genel Müdürü Bedri Zahir, Beyrut Limanı’nda 6 yıl bekletilen patlayıcıların kaldırılması için 6 kez yargıya başvurduklarını söyledi. Söz konusu patlayıcıların oradan çıkarılmasını talep ettiklerini ancak hiçbir karşılık bulamadıklarını savunan Zahir, patlamanın nedeni için ise uzmanların raporunu beklediklerini ifade etti. Zahir, ayrıca Beyrut Limanı’nda havai fişeklerin olup olmadığına dair bir soru üzerine de “Büyük ihtimalle havai fişekler vardı” dedi. Lübnan Savunma Bakanı Zeyne Aker, patlamayla ilgili ihmalden sorumlu olanların cezalandırılacağını söyledi. Bakan Aker, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Bu büyük ihmalin üzerinden 6 yıl geçti. Evet, sorumlular cezalandırılacak” ifadelerini kullandı.
5 milyar dolarlık zarar
Beyrut Valisi Abbud, Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamanın 3 ila 5 milyar dolar hasara yol açtığını söyledi. Abbud, “Patlama sonucu evlerini terk etmek zorunda kalan yüz binlerce kişi, 2-3 aydan önce evlerine dönemez” dedi. Öte yandan Lübnan’daki Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlama nedeniyle Yüksek Savunma Konseyi, başkent Beyrut’u “felaket bölgesi” ilan etti.
