Başika Musul’a hazır

Türkiye'nin Musul'u DAEŞ'ten kurtaracak milisleri eğittiği Başika Üssü ilk kez detaylı olarak görüntülendi. Iraklı yetkililerin, ABD ve İran etkisiyle yaptığı açıklamalar sonrası Ankara-Bağdat arasında krize neden olan askeri kamp, Musul'a çok yakın bir noktada bulunuyor. Geçtiğimiz yıl Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) DAEŞ'e karşı mücadele için yaptığı uluslararası çağrı, ardından Irak Başbakanı Haydar el-İbadi'nin daveti sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Irak'ın kuzeyindeki askeri üslerine bir yenisini daha eklemiş ve Başika Kampı'nı hayata geçirmişti.

Irak'ın ikinci büyük kenti Musul, yaklaşık 2 buçuk yıldır DAEŞ'in kontrolünde bulunuyor. Irak ordusu, 2 milyonu aşkın nüfusa sahip Musul'u 10 Haziran 2014'te hiçbir direniş göstermeden DAEŞ'in 400 militanına bırakıp kaçtı. Bağdat hükümetine bağlı güvenlik güçleri, yoğunlukla şiilerin yaşadığı bölgelere çekilirken arkalarında da çok sayıda mühimmat ve araç bıraktı. DAEŞ, Musul'dan iki gün sonra devrik lider Saddam Hüseyin'in doğum yeri Salahaddin'e bağlı Tikrit'i, 15 Haziran'da Musul'un batısında çoğunlukla Türkmenlerin yaşadığı Telafer'i, 3 Ağustos'ta da Ezidilerin bulunduğu Sincar'ı ele geçirdi.

Irak ordusunun zayıflığı ile geride bıraktığı mühimmat ve araçlardan faydalanan DAEŞ, Irak-Suriye sınırı üzerinde yeralan ülkenin yüz ölçümü bakımından en büyük ili Enbar'ın Ramadi kentinde de 17 Temmuz 2015'te kontrolü sağladı. Böylece DAEŞ, 1 yılda Irak'ın yüzde 40'ını ele geçirmiş oldu. 2014'te Musul'u bırakıp kaçan Irak ordusu, aradan geçen zamanda koalisyon güçlerinin desteğine rağmen DAEŞ'e karşı kayda değer ilerleme sağlayamadı. Musul'u kurtarmak için mart ayında harekete geçen Iraklılar, 6 ayda sadece 30 kilometre mesafe kaydedip Kayyara kasabasını geri alabildi.

Türkiye ise Türkmen kenti Telafer ve Musul'u DAEŞ'ten kurtarmak için bir buçuk yılı aşkın süredir yerel güçleri sıkı bir eğitimden geçiriyor. Çoğunluğu özel kuvvetler personeli olan Türk subayları, Hayl Saddam bölgesinde bulunan Başika Üssü'nde Sünni Türkmen, Arap ve Kürt peşmergeleri eğitiyor. Başika ve yine Türkiye'nin kurduğu Duberdan kamplarında şimdiye dek 15 bin kişinin eğitildiği sanılıyor. Mehmetçik, Başika ve Duberdan dışında Kuzey Irak'ın birçok bölgesinde de üslenmiş durumda. Bölgede hakim iki parti, KDP ve KYB'nin liderleri Mesut Barzani ile Celal Talabani'nin davetiyle 1994'te Kuzey Irak'ta üsler açmaya başlayan Türkiye, değişik noktalara yayılmış askeri kamp sayısını 13'e çıkardı. Irak genelinde Türk askeri sayısının 2 binin üzerinde olduğu sanılıyor.

Azez-Cerablus güvenlik koridoru derinleşiyor. Suriye'de Halep'in kuzeyinde devam eden Fırat Kalkanı Harekâtı'nda TSK desteğiyle ilerleyen Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), operasyonun 45. gününde yaklaşık bin kilometrekarelik alanı terör örgütü DAEŞ'ten kurtardı. Halep'in Ahtarin ilçesini ele geçiren birlikler, Kilis'in Elbeyli ilçesinin karşısındaki noktadan Suriye içinde güneye doğru yaklaşık 20 kilometrelik derinliğe ulaştı. TSK ve ÖSO güçleri dün itibariyle Dabık beldesine 3, Soran'a ise 6 kilometre uzaklıkta. Dabık ele geçirildikten sonra namlular, DAEŞ'in Suriye'de Rakka'dan sonraki kalesi olarak görülen Bab ilçesine çevrilecek.

DAEŞ'in bir yayın organına adını veren Dabık beldesi, örgüt için sembolik öneme sahip. Örgüt, Dabık'ta 'Müslüman olmadığına inandığı güçler'le yapacağı savaşla 'kıyamet'in başlayacağına inanıyor. Buna karşın, DAEŞ'in askeri yığınağını bu belde yerine Soran ve Bab ilçesine yaptığı gözleniyor. Diğer yandan güvenli bölgenin doğusundaki Cerablus'ta ise ÖSO, güneye doğru 24 kilometrelik derinliğe ulaşmış durumda. TSK ve ÖSO unsurlarının konuşlandığı Fırat Nehri'nin batı kolu Sacu Çayı'nın güneyinde, Münbiç ilçesini kontrol eden PYD/PKK bulunuyor. Örgüt, ilçedeki varlığını, 'Suriye Demokratik Güçleri' adı altında gizlemeye çalışıyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri Başika ile Duberdan kamplarında Musul ve Telafer halkından gönüllüleri eğitirken, ABD ise Ankara'yı bölgeden uzak tutmak için her yolu deniyor. Neredeyse tamamı sünni Türkmen ve Araplardan oluşan Musul'a PKK'lı teröristlerle şii Haşdi Şabi milislerini sokmak isteyen Pentagon, bölgenin kadim sünni kentinde kaos hazırlığı yapıyor. Operasyona Kürt peşmergeleri de katmak isteyen ABD, Barzani yönetiminden olumsuz yanıt aldı. Ülkesinde birçok milletten asker bulunmasına ve ordusu DAEŞ'e karşı hiçbir şey yapamamış olmasına rağmen Bağdat yönetiminin yalnızca Türk askerlerini 'işgalci' olarak nitelemesi, ABD'nin bölgede giderek artan Türkiye etkisinden rahatsızlığının yansıması olarak yorumlanıyor.

ABD Başkanı Obama'nın özel temsilcisi Brett McGurk, Türkiye'nin Başika'da eğittiği güçlerin Musul operasyonunda “ciddi problem” olacağını iddia ederek Türkiye'yi üstü kapalı tehdit etti. Başika'daki konuşlandırmanın bir yılı aşkın bir süre önce gerçekleştiğini ifade eden McGurk, bunun öncesinde yanlış iletişim veya başka bir şey olduğunu ancak konuşlandırmaya Irak hükümetinin rızasının bulunmadığını ileri sürdü. McGurk, “Musul operasyonunda ana prensip şu, bir plan ve bir komuta var. Bunun dışındaki herhangi bir silahlı grup çok ciddi bir problem olabilir.” şeklinde konuştu.

Suriye'nin kuzeyinde olduğu gibi Irak'ta da DAEŞ'in boşalttığı Sincar'a bir oldu-bittiyle yerleştirilen PKK, buradan peşmerge eliyle atılacak. Irak'ın kuzeyinde Musul kentinin Sincar ilçesindeki Ezidi Peşmerge Komutanı Kasım Dırbo, terör örgütü PKK'yı Sincar'da barındırmayacaklarını, bölgeden çekilmemeleri durumunda silahlı güce başvuracaklarını belirtti. Dırbo PKK'nın Ezidilere uyguladığı dayatmalar kabul edilemez olduğunu vurguladı.