Afrika’da Türkiye rüzgârları

Geçtiğimiz üç asır boyunca yeraltı ve yerüstü zenginlikleri Batılı sömürgeciler tarafından yağmalanan Afrika kıtası, Türkiye’nin dış politika ajandasında en üst sıralarda yer alıyor. Türkiye’nin Batılıların aksine insanî değerleri ve ortak kazanımları öne çıkarması Afrika ülkelerinde de büyük karşılık bulurken, birçok alanda işbirliği giderek derinleşiyor. Bu durum, yakın zamana kadar Afrika’ya ilgiyi sadece insanî yardımla özdeşleştiren yaygın kanaatlerin değişmesine katkıda bulunuyor.

Turizm ve kültürel yatırımların da eşlik ettiği Afrika açılımı, Türkiye’nin Osmanlı İmparatorluğu döneminde asırlar boyunca zaten sürdürülen yakınlaşma politikasına yeniden dönüşü anlamına geliyor.

50 MİSYON

Türkiye’nin 2002’de sadece 12 olan Afrika’daki büyükelçilik ve diplomatik misyon sayısı, 2022 sonu itibariyle 43’e ulaştı. Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin yaptığı açıklamalara göre, hedef, Afrika’daki 54 ülkenin en az 50’sinde temsilcilik açmak. Söz konusu aktif büyüme Bakanlık mensuplarının Afrika’ya dair müktesebatını artırırken, kıta ile ilgili yayın ve raporlarda da ciddi bir artış gözleniyor.

KITANIN HER YERİNE

Türkiye’nin bayrak taşıyıcı havayolu markası Türk Havayolları (THY), Afrika’da 61 farklı noktaya uçuyor. THY böylece alanındaki diğer havayolu şirketlerinin karşısına güçlü bir rakip olarak çıkarken, Türkiye ile Afrika arasında uçuşların yoğunlaşması, ticaretten turizme birçok alanda yakınlaşmanın en önemli vesilelerinden birine dönüşüyor.

FRANSA KIZGIN

Aktif bir Afrika siyaseti takip eden Türkiye’nin yaklaşımı, kıtaya sömürgeci gözlükleriyle bakmaya devam eden Fransa ve diğer ülkelerde büyük rahatsızlık uyandırıyor. Fransız basını Türkiye’nin Afrika’daki rolünün yoğunlaştığına dair sayısız makale ve incelemeye yer veriyor. Sahadaki rekabetin siyasi arenaya da yansıması ise bu durumun kaçınılmaz bir sonucunu oluşturuyor.

Bir Türkiye markası: Maarif Vakfı

2016’da kurulan Türkiye Maarif Vakfı, yurtdışında Türkiye Cumhuriyeti adına Milli Eğitim Bakanlığı dışında doğrudan eğitim kurumu açma yetkisine sahip tek kuruluş. Afrika’nın bütün önemli ülkelerinde varlık gösteren Maarif Vakfı, vaktiyle FETÖ’nün sahip olduğu birçok eğitimi kurumunu da devralarak Türkiye’yi temsil ediyor. Vakfın yerel insan kaynağından faydalanması, Afrika ülkeleriyle Türkiye arasında kurulan bir başka köprüyü teşkil ediyor.

Afrika’yla çok boyutlu ortaklık

Türkiye’nin Afrika politikasının dayanak noktalarından biri de, bütün ülkelerin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla periyodik olarak düzenlenen ortaklık zirveleri. Her alanda işbirliğinin derinleştirildiği zirveler, özellikle Batılı istilacıların etkilerinden uzakta, yüz yüze ve samimi çözümlerin tartışılması bakımından dikkate değer bulunuyor. Ülkeler arasında imzalanan anlaşmalarla ortak kazanımların hacmi günden güne büyüyor.