En yaygın hastalıklardan biri olan diyabet halk arasında diğer adıyla şeker hastalığı, vücutta glikojen adı verilen şekerin kullanımını etkileyen bir metabolik hastalık olarak bilinir. Diyabet tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki tiptir. Tip 1 diyabetin nedenleri arasında genetik yapı ve çevresel faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir. Tip 2 diyabet ise genellikle obezite, düzensiz diyet ve az egzersiz gibi yaşam tarzı faktörlerine bağlı olarak oluşur. Uzmanlar bu hastalıktan korunmanın en önemli yolunun doğru beslenmek ve düzenli egzersiz yapmaktan geçtiğini bildiriyor. Peki diyabetten korunma yolları nelerdir? Diyabetin etkileri ve zararları nelerdir? İşte uzman görüşüyle soruların madde madde cevapları.
VM Medical Park Samsun Hastanesi Beslenme ve Diyet Kliniğinden Dyt. Sena Pekşen, diyabet ve beslenme konusu hakkında bilgilendirmede bulundu.
DİYABETİN ETKİLERİ VE ZARARLARI NELERDİR?
Diyabet hakkında bilinmesi gerekenleri de açıklayan Sena Pekşen, “Diyabet, kan şekerini düzenleyen insülin hormonunun üretilememesi veya hücrelerdeki etkinliğinin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan ve artmış kan şekeri düzeyleri ile tespit edilen kronik bir hastalıktır. En yaygın görülen diyabet türleri Tip 1, Tip 2 diyabet ve gebelikte ortaya çıkan gestasyonel diyabettir. Tip 1 diyabet, genellikle genç yaşlarda görülen, pankreasta insülin salgılayan hücrelerin harabiyeti sonucu mutlak insülin eksikliği ile ortaya çıkan diyabettir. Hastaların pankreasları insülin üretmediğinden, tedavi şekli ömür boyu insülin kullanımı, beslenme tedavisi ve düzenli fiziksel aktivitedir. Tip 2 diyabet, salgılanan insülin miktarı ya gerekenden azdır ya da insülin çeşitli nedenlerden dolayı gereken etkiyi gösterememektedir. Tüm diyabet vakalarının yüzde 90’ından sorumludur. Tip 2 diyabet, genetik yatkınlığın yanı sıra şişmanlık, hareketsizlik gibi yaşam tarzı etmenlerine bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Tedavisi ağızdan ilaç alımı veya bazı vakalarda insülin iğnesi yapılmasıdır. Gestasyonel diyabet, ilk kez gebelik döneminde ortaya çıkan, genellikle beslenme tedavisi ve yaşam tarzı değişikliği ile kontrol altına alınabilen, gerekli durumlarda insülin tedavisinin uygulandığı diyabet türüdür” diye konuştu.
DİYABETTEN KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
Hastalıktan korunma yollarını da aktaran Pekşen, “Son yıllarda yapılan birçok araştırma, şişmanlığın Tip 2 diyabete yakalanma riskiyle doğrudan ilişkili olduğunu göstermiştir. Şişman bireylerin vücut ağırlığında sağlanan yüzde 7-10 kayıp ile Tip 2 diyabete yakalanma riski yarı yarıya azalmaktadır. Fiziksel aktiviteyi arttırarak kasları çalıştırmak, hücrelerin insülin duyarlılığını arttırarak kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olmaktadır. Tam tahıllar, posa içeriği ile mideyi daha yavaş terk eder ve yine posa içeriği ile besinlerin bağırsaktan geçiş zamanını uzatarak kan şekerinin daha yavaş yükselmesini sağlar. Akdeniz diyeti, sebze, meyve, tam tahıllar, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, zeytinyağı ve balık tüketiminin yüksek olduğu beslenme modelidir. Akdeniz diyeti ile posa, sağlıklı diyet yağları ve antioksidan alımı, Tip 2 diyabet riskinin azalmasında etkilidir. Tip 2 diyabet büyük ölçüde önlenebilir bir hastalıktır. Yaşam tarzı değişikliği ile diyabet riskinin yaklaşık yüzde 40-60 oranında azaltılabileceği gösterilmiştir” şeklinde konuştu.
Bu anlamda diyabet hastalığından korunma yollarını madde madde sıralayacak olursak;
