Kahramanmaraş merkezli 10 ili kapsayan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler büyük yıkıma neden oldu. Depremin vurduğu 10 kentte 12 bin 141 bina ile 66 bin 58 bağımsız bölüm ağır hasarlı ya da yıkık. Yaklaşık 76 bin kişi de deprem bölgelerinden tahliye edildi. Peki deprem anında bina nasıl çöker? Bina nasıl yıkılırsa daha ölümcül olur?
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde saat 4.17'de 7,7; Elbistan ilçesinde saat 13.24'te 7,6 büyüklüğünde deprem olurken, Gaziantep'te de büyüklükleri 6,4 ile 6,5 olan iki deprem meydana geldi.
7,7 büyüklüğündeki depremin ardından saat 13.24'te bir deprem daha meydana geldi. Merkez üssü Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi olan depremin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi ve bu depremlerin ardından 1509 artçı sarsıntı meydana geldi. Deprem, Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da yıkıma yol açtı.
Depremde binalar nasıl çöker?
Deprem anında binalırın giriş katlarındaki dolgu duvarlarının kaldırılması durumunda, zayıflamış yumuşak kat ortaya çıkar ve deprem sırasında bu tür giriş katları yıkarak tüm binanın yıkılmasına neden olur. Yapılar arasında belirli bir mesafe bırakılmazsa, deprem sırasında binalar birbirine çarpar ve hasar oluşur.
Binaların çok sallanması yıkılacağı anlamına gelmez. Yapının sağlam olması veya yeni olması deprem için oldukça önemlidir. Eski binalar depreme çok fazla mukavemet gösteremiyor. Özellikle kolonların eskimesi ve oldukça yıpranması depremden çok etkilenmesine neden oluyor.
Depremde bina genellikle kolonlardan itibaren yıkılmaya başlar. Kolonlar fay hattının oluşturduğu zemin hareketine karşı direnç gösteremez ve çatlamaya başlar. Kolonların çatlamasıyla birlikte, kolonların taşımış olduğu tabliyeler kırılmaya başlar. Kolonlar daha fazla tabliyeleri taşıyamadığı zaman, binalarda anlık olarak çökme görülüyor. Binaların bazen tamamı yıkılırken, bazen de belli bölümleri yıkılabiliyor.
Depremde en çok hangi katlar zarar görür?
En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Depremlerdeki ölümlerin önemli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir.
