‘BIST 30 ve BIST 100 nedir, arasındaki farklar neler?’ sorusunun cevabı borsa yatırımcıları tarafından araştırılıyor. BIST 30 ve BIST 100, Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetlerinin performansını ölçmek için kullanılan endekslerdir. Takas ve saklama hizmeti veren Borsa İstanbul’un (BIST) bu gibi belli endeksleri vardır. BIST 30 ve BIST 100 bunlardan bazılarıdır. Peki, BIST 30 ve BIST 100 arasındaki fark nedir? BIST endeksleri nelerdir? İşte detaylar.
BIST 30 ve BIST 100, Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetlerine yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için önemli göstergelerdir. Bu endeksler, yatırımcıların yatırım kararlarını vermelerine yardımcı olmaktadır. Peki, BIST 30 ve BIST 100 nedir, arasında ki farklar neler? İşte detaylar.
BIST 30 NEDİR?
BIST 30 Endeksi; Borsa İstanbul’da işlem gören, hem işlem hacmi hem de piyasa değeri en yüksek 30 şirketin hisse senetlerinin performanslarının ölçülmesiyle meydana gelen bir endekstir. BIST 30 endeksi içinde yer alan hisse senetleri; BIST 50 ve BIST 100 endekslerinde de bulunmaktadır.
BIST 30 endeksinin işlem kodu: XU030’dur. BIST 30 endeksinde yer alacak hisse senetleri belirlenirken, fiili dolaşımdaki payların piyasa değerleri ile günlük ortalama işlem hacimleri büyükten küçüğe sıralanır. Bu iki sıralamada üst sıralarda yer alan hisse senetleri endekse dâhil edilir.
BIST 30 endeksine dâhil edilecek hisseler; A ve B gruplarından seçilir. C ve D grupları daha riskli oldukları için endekse dâhil edilmezler. BIST 30 endeksi hisseleri 3 ayda bir yeniden belirlenir. Ocak, Nisan, Temmuz ve Eylül aylarında endeks yeniden hesaplanır.
BIST 100 NEDİR?
BIST 100 endeksi; Borsa İstanbul’da işlem gören piyasa ve işlem hacmi açısından en yüksek 100 hisse senedinin performansını ölçmek için kullanılan temel göstergedir. Aynı zamanda Türk borsasının göstergesi olarak da kabul edilen BIST 100 endeksinin işlem kodu ise: XU100’dür.
Borsa İstanbul’un en popüler endekslerinden biri olan BIST 100 endeksi, tüm büyük yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilen bir endekstir. Bunun en büyük sebebi; borsanın düşme ve yükselme yorumlarının BIST 100 endeksi dikkate alınarak yapılmasıdır. Özetle; bu 100 şirketin hisse senedi, borsanın genel performansını göstermektedir.
Borsa İstanbul’da işlem gören paylar yılda 4 kez gözden geçirilerek BIST 100 endeksinde yer alacak hisseler belirlenir. Ulusal Pazar’da işlem gören şirketler, Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem gören gayrimenkul yatırım ortakları ve girişim sermayesi yatırım ortakları payları arasında bu seçim işlemi gerçekleştirilmektedir.
BIST 100 endeksinde yer alacak şirket hisse senetleri, yalnızca A ve B grubuna ait hisselerden seçilir. Yani C ve D grubu, BIST 100’e dâhil edilmemektedir. C ve D grubunda yer alan hisseler, A ve B grubundakilere nazaran daha fazla risk barındırır. BIST 100 endeksi; Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık olacak şekilde 3 ayda bir yeniden belirlenmektedir.
BIST 30 BIST 100 FARKI NEDİR?
Yatırımcıların kâr etmek amacıyla yaklaştıkları endekslerden olan BIST 30, Borsa İstanbul’da işlem gören en değerli 30 şirketi temsil eden göstergedir. Bu gösterge belli kriterlere dayanarak üç ayda bir güncellenir. BIST'de yer alan hisseler ise 4 gruba ayrılır. A, B, C ve D gruplarından genellikle A ve B grupları BIST 30 listelerinde yer alır. Bunun nedeni A ve B gruplarının C ve D’ye göre daha risksiz kabul edilmesidir.
BIST 100 endeksi ise Borsa İstanbul’da işlem gören piyasa ve işlem hacmi açısından en yüksek yüz hisse senedinin performansını ölçmeyi sağlayan bir göstergedir. BIST 100 aynı zamanda Türk borsasının da göstergesi kabul edilir. Kodu XU100 olarak belirlenmiştir. Borsa İstanbul ve yatırımcılar için oldukça önemli kabul edilen bu endeks, borsanın düşme ve yükselme yorumları yapılırken dikkate alınan bir faktördür. Yani BIST 100’de yer alan hisse senetleri borsanın genel performansını ifade etmektedir. BIST 100 endeksinde yer alan hisseler de BIST 30 gibi üç ayda bir yenilenir. BIST 30’da olduğu gibi BIST 100’ün şirket hisseleri de A ve B gruplarından seçilir. Temel olarak BIST 30 BIST 100 farkı şu şekilde sıralanabilir:
> BIST 30 BIST 100 farkı temel olarak şirket hisse sayısıdır. Birisinde en değerli 30 hisse bulunurken diğeri daha geniş olmakla birlikte en değerli 100 listeyi içerir.
> BIST 100 borsanın gidişatı ve genel performansı için dikkate alınır.
> BIST 100 Türk borsasının göstergesiyken BIST 30 borsadaki en değerli hisseleri gösterir.
> BIST 30 BIST 100 farkı endeks ve pay oranlamasıyla ortaya çıkar. BIST 100 endeksi pay piyasasının temel ölçütü olarak kabul edilir.
> BIST 30'da yer alan şirketler aynı zamanda BIST 50 ve BIST 100'de yer alır.
BIST ENDEKSLERİ NELERDİR?
Borsada içerisinde belli hisse senetlerini bulunduran ve bu hisse senetlerinin farklı ağırlıklarla hesaplanması sonucu elde edilen değere endeks denilmektedir. Yani endeks, borsada işlem gören hisse senetlerinin ölçülmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. BIST endeksleri içerisinde temel olarak BIST 30, BIST 50 ve BIST 100 bulunmakla birlikte bu BIST endeksleri yanı sıra en çok işlem gören BIST endeksleri arasında BIST Bankacılık da bulunur.
