Ülkemizde yaşanan büyük Kahramanmaraş depreminin ardından binaların depreme dayanıklı olup olmadığı ve bina güçlendirme işleminin nasıl yapıldığı merak ediliyor. Hasarlı veya depreme karşı dayanıksız olan binalar için uygulanan bina güçlendirme işlemi hayati önem taşımaktadır. Binanın güçlendirilmesi elverişli olup olmadığı geoteknik mühendislerin hazırladığı raporla tespit edilmektedir. Peki bina güçlendirme nasıl yapılır? Bina güçlendirmede yöntemler ve dikkat edilecek hususlar nelerdir? İşte soruların cevapları.
Bina güçlendirme, bir binanın yapı malzemelerine, yapı elemanlarına veya yapı sistemlerine ek bir güç vermeyi amaçlar. Bu işlem, bir binanın daha güçlü ve esnek hale getirilmesine yardımcı olur ve binanın deprem ve diğer afetler sırasında daha dayanıklı hale gelmesine olanak tanır.
BİNA GÜÇLENDİRMESİ NASIL YAPILIR? BİNA GÜÇLENDİRME YÖNTEMLERİ NELER?
Her bina için bir tasarım ömrü vardır. Ancak, binanın kullanımı sırasında tasarımında öngörülmeyen çevresel etkiler (suya maruz kalması gibi) ya da tasarım yüklerinin üzerinde zorlanması (farklı amaçlarla kullanılması gibi) sonucunda binaların güvenlikleri tehlikeye girmektedir.
Yapı güçlendirmesi yapılabilmesi için, öncelikle mevcut binanın yeterli güvenliğe sahip olmadığının deprem mühendisliği alanında uzman mühendisler tarafından incelenmesi gereklidir. Bu işleme, bina performans testi ya da halk arasında bilindiği şekliyle deprem testi denilmektedir.
Bu işlemler yapıldıktan sonra, yapının ve zeminin durumuna göre farklı bina güçlendirme teknikleri uygulanır:
- Betonarme Mantolama (Concrete Jacketing),
- Çelik Mantolama (Steel Jacketing),
- Sisteme Perde Duvar Ekleme,
- Döşemenin FCRM ile güçlendirilmesi,
- Kirişlerin Lamine ve CFRP ile güçlendirilmesi,
- Kolonların CFRP ile sarılması,
- Yığma Duvarların FRCM ile güçlendirilmesi,
- Perdelerin lamine ve CFRP ile güçlendirilmesi,
- Temellerin ankrajlar yardımı ile güçlendirilmesi.
Betonarme kolonlanrın güçlendirilmesi onların eksenel yük, moment ve kesme kuvveti taşıma güçlerinin artırılmasıdır. Bu işlem genellikle ya betonarme kesitin artırılması, kolona yeni donatılı en kesit eklenmesi yada kolonun çelik bir kafes içine alınarak betona yandan destek verilerek taşıma gücünün artırılmasıdır. Konulan çelik çerçeve de düşey yük taşıma gücünü artıracaktır. Betonarme kesitin artırılması ya kolonun bütün çevresinde olur buna "mantolama" yada "gömlek geçirme" denir; ya da kolonun yalnızca iki kenarına yeni kesitler eklenir. Bu yöntem de "kanat ekleme" olarak nitelenir. Çelik kafes içine alarak güçlendirmede birbirinden farklı iki malzemenin birlikte çalışması için çelik kafes ile beton arasında tam bir yapışma ve çelik kafesin kolonun eksenel yükünden payı alacak biçimde kirişlere de bağlanmasıdır.
BİNA GÜÇLENDİRMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR NELER?
- İşlem miktarı:Bina Güçlendirme işlemi yaparken, işlem miktarının hesaplanması önemlidir. İşlem miktarının doğru hesaplanması, başarılı bir işlem yapmanızı ve beklentilerinizi karşılamanızı sağlar.
- Risk yönetimi:Bina Güçlendirme işlemi, piyasa hareketlerine bağlı olarak risk içerir. Risk yönetimi, işlem yaparken doğru bir strateji belirlemenizi ve kayıplarınızı minimize etmenizi sağlar.
- Piyasa takibi:Bina Güçlendirme işlemi yaparken piyasa durumunun ve fiyat hareketlerinin sürekli takibi gerekir. Piyasa takibi, işlemlerinizi doğru zamanda yapmanızı ve beklentilerinize uygun sonuçlar almanızı sağlar.
- İşlem platformu:Bina Güçlendirme işlemi yaparken kullanılan işlem platformunun güvenilir ve kullanışlı olması önemlidir. İşlem platformunun güvenilir olması, işlem yaparken karşılaşabileceğiniz teknik problemleri önler.
- Uzman danışmanlığı:Bina Güçlendirme işlemi yaparken uzman danışmanlık almak, işlem yaparken doğru yol haritanızı çizmenize yardımcı olabilir. Uzman danışmanlık, işlem yaparken karşılaşabileceğiniz zorlukları aşmanıza yardımcı olabilir.
